Giriş gereklilikleriPrograma başvurmak için gerekli önşartlar
1. Dört yıllık Üniversite mezunu olmak
2. İngilizce yeterlik (İTÜ, IELTS, ÜDS, TOEFL)
3. En az 45 LES puanı ( Eşit Ağırlık-Sayısal)
Program tanımlarıİstanbul Teknik Üniversitesi Afet Yönetim Merkezi ülkemizdeki tüm kuruluşlara ve halka "afet ve acil durum yönetimi" ile ilgili eğitim, danışmanlık ve araştırma etkinliklerini götürme amacıyla kurulmuştur. Merkez sertifikalı öğretim üyeleri tarafından yönetmelikler çerçevesinde etkinliklerini sürdürmektedir. Modern Afet ve Acil Durum Yönetimini izlemek, gelişmeler ile ilgili stratejiler ve projeler geliştirmek, gelişmiş ülkeler ile komşu ülkeler arasında önemli düzeyde bağlantı noktası olmak merkezin en geniş çapta amaçlarından birisidir. Doğal afetlerden , insan eliyle ortaya çıkan tüm afetlere ve acil durumların her ölçeğine kadar hazırlanma, iyileştirme, müdahale ve yeniden yapılanma ile ilgili tüm evrelerde merkez üyeleri araştırma ve geliştirme yapmaktadır. Merkez, bu anlamda ilimiz ve ülkemizden başlamak üzere çevre ülkelere hizmet vermeyi amaçlar. Bu amaç doğrultusunda merkezin hedef kitlesi logosundan da anlaşıldığı üzere salt “insan”dır. Gönüllülük ilkesi ile kurulan, afet yönetiminde halkımızın “sivil korunma” stratejisini benimseyen bu merkez ülkemizde hükümetlerarası protokoller çerçevesinde üniversitelerde kurulan ilk merkezdir.
Ders Programı
AFET YÖNETİMİ TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI
Zorunlu Dersler
Güz Dönemi
Principles of Disaster and Emergency Management
Zarar Azaltma Esasları ve Uygulamaları
Principles of Risk Management
Crisis Management, Disaster Recovery and Business Continuity
Bahar Dönemi
Yangın Riskleri ve Acil Durum Yönetimi
Acil Durum Yönetiminde İletişim Becerileri ve Yönetimsel Karar Verme
Building Disaster Resilient Communities
Afet Yönetimde Politikalar
Disaster Response Operations and Management
Research and Analysis Methods in Emergency Management
Emergency Management Technology
Deprem Zararlarının Yönetimi ve Operasyonları
Hidrometeorolojik Afetler ve Hazırlık
AFY511E Afet ve Acil Durum Yönetiminin Esasları
Kavramlar ve tanımlar: Acil durum yönetimi, tehlike, acil durum, afet; afetin tarihçesi, doğal afetler, atmosferik afetler, jeolojik afetler, hidrojeolojik afetler, sismik afetler, teknolojik afetler, baraj patlamaları, yangınlar, trafik kazaları, tehlikeli maddeler, nükleer kazalar, tehlike analizi, acil durum yönetiminin dört evresi, kaynaklar, katılımcılar, önemli fonksiyonlar, kaynak gereksinimi, özel sektör kaynakları, yardım isteme, entegre acil durum yönetimi kavramı, dört evre (hazırlık, zarar azaltma, müdahale, iyileştirme), koordinasyon, iletişim, komuta zinciri, acil durum yönetiminde fonksiyonel gruplar, acil durum yönetiminde ilişkiler, organizasyonlar arası koordinasyon, katılımcıların rolü, vatandaşlar, özel sektör, hükümet, örnek uygulama. Acil durum yöneticiliği mesleği.
AFY512 Zarar Azaltmanın Esasları ve Uygulamaları
Giriş. Acil Durum Yönetimi döngüsü içinde zarar azaltma. Tehlikeler. Afetler. Örnek bir afet incelemesi. Zarar azaltma örneği. Zarar azaltma şartları. Zarar azaltma planlaması. Ulusal afet yardım programları ve politikaları. Geniş açıdan zarar azaltma. Uluslararası deneyimler. Geleceğe ulusal politikalar ve diğer akımlar açısından bakma. Kariyer olarak zarar azaltma.
AFY513 Acil Durum Yönetiminin Siyasi Boyutu ve Politikalar
Türk siyasi sistemi ve afetler, merkezi hükümet ve yerel yönetim ilişkisi, afet ile ilgili kurumların görev ve sorumlululukları, acil durum yönetiminin temelleri, uygulamadaki siyasi sorunlar ve afetler, afet yasaları, afet bütçesi, uluslararası ilişkiler, vatandaşlar ve afetler, medya, doğal afetler: depremler, seller ve şiddetli fırtınalar, teknolojik afetler: nükleer santraller, yapıların çökmesi ve yangınlar, tehlikeli maddeler, büyük şehirlerin acil durum yönetimi, tüm tehlikelere karşı acil durum yönetimi için uzmanlaşma, uluslararası afetler, politikalar ve afetler, Türk afet yönetim sisteminin dünü, bugünü ve yarını. Türk Çevre Mevzuatı.
AFY521E Kriz Yönetimi, Afet sonrası İyileştirme ve İşletme Devamlılığı
Giriş. Terminolojinin tanıştırılması ve kriz durumlarının belirlenmesi. Kriz olaylarının gruplanması ve hassasiyeti yaratan nedenler. Kriz yönetimine genel bakış ve işletme süreklilik modeli. Hassasiyet analizi ve risklerin belirlenmesi, risk yönetimi bilgi alışverişi. İş dünyasına etkilerinin analizi ve riskin algılanması. Risk bilgi alışverişi, risk yönetimi ve güvenlik yönetimi. Doğal afetlerde risk yönetim kontrolü ve özel sektör devlet ortaklığı. İşletme ihtimal planlaması, eğitimi ve sınanması. Krizde haberleşme, teknolojik ve çevresel krizler. Çarpık yönetim değerlerinin yarattığı krizler. Dolandırıcılık ve kötü yönetimin yarattığı krizler. İşletme ahlakı ve yasal yaptırımlar. Kriz yönetim anketleri
AFY522 Yangın Riskleri ve Acil Durum Yönetimi
Çok boyutlu zararlara yol açabilen afet olarak yangın, endüstri tesislerinde ve binalarda yangın riski, yangın yükü değerlendirmesi, tehlikeli madde analiz ve değerlendirmeleri, yangın söndürme teknikleri, yangından korunma sistemleri, binalarda yangın tesisatı, binalara giriş ve çıkış teorisi, panik psikolojisi ve binalarda algılama, büyük yangınlar- olaylar, yangına karşı mekansal kurgu, yangından kaçışta ergonomi ve oryantasyon, yapılarda yangın olgusu, yapılarda yangına karşı korunum, bütünleşik yangın korunumu kavramı, itfaiye yangın söndürme standardı-optimizasyonu.
AFY531E Risk Yönetiminin Esasları
Tanımlar. Tehlike risk yönetimi modeli: Konuları teşhis etme yönetme, risk yönetim ağını kurma, risk değerlendirme kriterlerini belirleme, politikanın tespiti, risk yönetimi ve strateji, risk değerlendirme kriterlerini geliştirme. Riskleri belirleme: tehlikeleri tespit etme ve tanımlama, toplumu tanımlama, çevreyi tanımlama ve teşhis etme. Duyarlılık analizi: riskleri tanımlama, risk değerlendirme kriterlerini yeniden değerlendirme, risk algılama. Risk analizi: oluşma olasılığı ve sonuçlarını tayin etme, modelleme teknikleri, fiziksel, pratik, matematiksel, algılama. Riskleri değerlendirme: risk düzeyi ile kriterleri karşılaştırma, risk düzeylerini kullanarak riskleri önceliğe göre sıralama, kabul edilebilir riskleri tayin etme. Riskleri azaltma: opsiyonlar yaratma, kriterler belirleme, optimum risk azaltma metodunu seçme, sigorta, risk-bazlı karar verme, risk azaltmayı zamanlama ve planlama. Danışma ve İletişim: Halktan bilgi alma-anketler, odak grupları, anlaşmalı gruplar, aksiyonları ve planları halka iletme, toplum-özel sektör dayanışması yaratma, risk azaltmanın yönetimi ve aksiyonlarının pazarlanması, izleme ve değerlendirme. Vakalar: zarar azaltma prosesinin gerçek durumlara uygulanması.
AFY532E Afete Müdahale ve Yönetimi
Afetlerin yapısı. Afet müdahale operasyonları ve yönetimini değerlendirme. Aktörlerin Rolleri ve sorumlulukları. Afet yönetimine geleneksel ve profesyonel yaklaşımlar. İkaz, Tahliye ve Arama-Kurtarma. Acil tıbbi bakım/kitlesel ölümler. Barınma ve kitle bakım. Bağış yönetimi. Kaynak yönetimi. Hasar değerlendirme. Afet ilanı. Enkaz kaldırma. Afet sonrası yerleşim planlama. Doğal afetlere müdahale. Tehlikeli madde olaylarında müdahale. Terörist olaylarda müdahale. Yetersiz planlama, eğitim ve tatbikatlar. Bölge güvenliği. Karar verme ve politik ikilemler. Özel popülasyonlar. İletişim ve Koordinasyon. Kayıt tutma ve yasal konular. Olay komuta sistemi (OKS). Acil durum merkezi operasyonları (ADYM). OKS/ADYM bütünlüğü. Afete müdahalede teknoloji. Karşılıklı yardımlaşma ihtiyaçları ve ağ kurma.
AFY533E Acil Durum Yönetiminde Araştırma ve Analiz Yöntemleri
Giriş. Neden afetler incelenmeli? Bilimsel yöntemler. Ölçme ve veri toplama yöntemleri. Araştırmacı ve kullanıcı arasındaki ilişki. Acil durum literatür araştırması. İnternet kaynakları. Program değerlendirme. Bilgi teknolojileri. Örnek durumları inceleme yöntemleri ve uygulamaları. Zarar azaltmanın mali-kazanım analizi. Anket tasarımı. Yarı deneysel tasarımlar. Saha araştırması. İstatistiksel analiz. Araştırma makalelerinin stil ve formatı.
AFY542 Acil Durum Yönetiminde İletişim Becerileri ve Yönetimsel Karar Verme
Temel Konular: Kişisel değerler, anlaşmazlık çözme stili, değişik etkileme stillerinin etkisi, liderlik çalışması, güç çalışması, motivasyon, grup dinamiği, etki planlarının sunumu, efektif karar vericinin nitelikleri, acil durumdaki kararlar, yaratıcı problem çözümleri, gerçek hayattaki kararlar, karar verme stilleri, yedi kademeli model, kademelerin detayları, problemin tanımı. Acil durum yöneticisi için iletişim: İletişim prosesi, iletişim çevrimi, sözlü ve yazılı iletişim, kriz anında iletişim kurma, medya tipleri, medya ile görüşmelerde yapılacaklar ve yapılmayacaklar, örnekler, basın toplantısı, bildirisi, kamu açıklaması, uygulamalar.
AFY552E Acil Durum Yönetimi Teknolojisi
Acil durum yönetiminde teknolojilere giriş. Acil durum yönetimi ve internet. Ağ ve iletişim. Bölgesel analiz: Maruz kalma duyarlılığı analizi için uygulama sistemleri. Uyarı sistemleri. Acil durum yönetiminde direk algılama. Acil durum yönetimi ile ilgili veri tabanları ve sistemleri. Acil durum yönetiminde uzaktan algılama. Tehlike analizi ve modelleme. Karar destek sistemleri. Operasyonel problemler ve teknoloji. Yeni teknolojiler. Uzman görüşlerin doğruluğu ve geçerliliğinin sorgulanması
AFY561E Afete Dirençli Yerleşimlerin Yapılandırılması
Giriş, şehirleşme ve maruz kalma duyarlılığı, sürekli gelişme, dirençli toplumlar ve sağlıklı büyüme, yerleşim alanlarının geliştirilmesi, güçlendirme ve afet sonrası iyileştirme, devletin karar vericileri yardımıyla toplumun direnç kazanımı, ortaklıklarla direnç kazandırma, yerel yönetimlerde planlama ve acil durum yönetimini dört fazı, tehlikeleri ve maruz kalma duyarlılığını anlama ve değerlendirme, detaylı küçük bölge planlarıyla tehlikeye karşı direnç kazandırmayı bütünleştirme, zarar azaltma ve afet sonrası yeniden yapılanma planlarını hazırlamak, kamu/özel sektör proje planlama ve değerlendirme, kamu iletişimi, birleştirici ve katılımcı prosesler, kamuda kapital geliştirme, zorunluluk ve uyum stratejileri, yüksek riskli mülklerin yeniden yerleşimi, finansal dayanıklılık, direnç kazandırma programlarını uygulama, Maruz kalmaya hassasiyet gösteren ve özel gruplara dirençlilik kazandırma, sel, fırtına, deprem, toprak kayması, orman yangınları ve teknolojik tehlikelere karşı dirençlilik.
AFY563 Deprem Zararlarının Yönetimi ve Operasyonlar
Bütünleşik acil durum yönetim sistemi ile ilişkisi. Nedenler: plaka tektonik teorisi, tarihçe, plakaların kayması, kıtalar arası olaylar. Dağılımı: Dünyada ve Türkiye’de. Tehlikenin yapısı: karakteristikleri, ölçümleri, faylar, kırılma modelleri, enerji çıkışı. Deprem araştırmaları: tahmin ve ön göstergeler; Etkileri: Ekonomik, ekolojik, binalar, insanlar. Yapısal zarar azaltma yöntemleri ve programları: bina tipleri ve nispi duyarlılık, Kocaeli’99 dan alınan dersler, rehabilitasyon ve iyileştirme, bina kodları (tarihçesi ve gelişimi). Yapısal olmayan zarar azaltma programları. Başarısızlık modelleri. Hazırlık programları. Halk (TAME), devlet, okullar, hastaneler, alt yapı. Müdahale programları: Hasar değerlendirme, moloz uzaklaştırma ve tehlikeli atıkları uzaklaştırma, kritik tesisler ve alt yapının restorasyonu, STK’ların rolü ve önemi. İyileştirme programları: kısa ve uzun dönem, alınan dersler; Halkı bilgilendirme ve hazırlık programları: Deprem eğitimi ve bilgilendirme, tehlike iletişimi. Deprem konuları: sigorta, devlet, medya, bina kodları, rehabilitasyon ve yeniden yapılandırma, bilimsel konular, arazi kullanımı, kamu yönetimi ve ilişkiler. Depreme karşı planlama: Maruz kalma risk analizleri, senaryolar, arazi kullanımı, GIS ve diğer teknoloji uygulamaları, medya, devlet.
AFY582 Hidrometeorolojik Afetler ve Hazırlık
Derse ve hava olaylarına genel bir bakış, tehlikeli hava olayları ve hidrometeorolojik afetler, afet ve acil durum yöneticisinin rolü, meteorolojik ihbarlar, tehlikeli hava olaylarının etkisinin kestirimi, hidrometeolojik afetlerin izlenmesi ve bilgi toplama, planlamada göz önüne alınacak özel olan konular, sel ile mücadele metotları, karar verme süreçleri, su bentleri ve sel çalışmalarının izlenmesi, özel durumlar, müdahale raporları, meteorolojik erken uyarı ve koordinasyon, erken uyarının sosyal boyutları, erken uyarı mesajları, etkili toplum erken uyarı süreçlerinin geliştirilmesi, erken uyarı tatbikatları, afet yönetiminde meteorolojik uyarılarla koordinasyon, iyileştirme, masa başı tatbikatı.
Kamu ve Acil Durum Yönetimi
Doğal ve teknolojik tehlikeleri gözden geçirme. Türkiye’de acil durum yönetimi. Afetler ve ülkeler arası ilişkiler. Afetler, devlet ve yerel yönetimler arasındaki ilişkiler. Afetler ve özel sektör ilişkileri. Kar amacı olmayan iş yerlerinin rolü. Organizasyonlarda işlevsel planlama. Afet zarar azaltma. Arazi kullanımı planlaması ve tehlikeler. Afet sonrası iyileştirme. Yasal ve yükümlülük konuları. ADY’de teknoloji. ADY de uzmanlaşma. Büyük ölçekli afetlerde müdahale/iyileştirme yönetimi. Afet kanunları. ADY politikalarını uygulama.
Bireylerin ve Toplumun Afet Eğitimi
Afete hazırlığa giriş: Afete hazırlık etkinliği, afet örnekleri, tehlikelerin sonuçları ve tehlike analizi. Afetlere devletin müdahalesi: Kurumsal atalet, devletin sorumlukları ve halkın beklentileri. Halkın afeti algılaması: Halkın riski algılaması, inkârı, afet hakkında yanlış inanışlar, afet etiği ve sorumlulukları. Afete hazırlık eğitimine genel yaklaşım: Araştırmaların uygulaması olarak afet hazırlık eğitimi, toplum profilinin hazırlanması, yüksek risk taşıyan topluluklar, afet ve çocuklar – etkileri ve tepkilerle başa çıkma, okullarda afete hazırlık öğretimi, okula giden çocukların afet eğitimi, yaşlı ve sakat insanların afete hazırlanması, yüksek risk taşıyan yapılardaki insanların afete hazırlanması.
Çevre Tehlikeleri ve Acil Durum Yönetimi
Çevre, kirlenme-kirletici, anlamlı parametreler, afet travmasının çevreye etkileri, kirleticilerin çevredeki davranışları, etki değerlendirmesi açısından gereksinimlerin belirlenmesi ve karakterize edilmesi, kirlenme açısından riskin değerlendirilmesi ve muhtemel etkilerinin ortaya konması, yer altındaki borular, su şebekesi, kanalizasyon sistemi, baraj/rezervuar, kanallar, etkilerin değerlendirilmesi ve iyileştirme yönetimi, endüstriyel yapılar, rafineriler, kimyasal tesisler, toksik ve tehlikeli madde dökülmesi, ekolojik sistemler, enkaz yönetiminin esasları, enkaz yönetimi planları, enkazın çevreye ve sağlığa etkisi, geçici enkaz dökme yerlerinin belirlenmesindeki kriterler, enkaz tahmin teknikleri, enkaz uzaklaştırma yöntemleri, geçici enkaz dökme yerlerinin işletilmesi, hacim azaltma yöntemleri.
Afetler ve Toplum
Afetler hakkında sosyolojik araştırmaların tarihçesi. Günümüzde Türkiye’deki afetlere ve tehlikelere genel bakış. Tüm tehlikelerde acil durum yönetimi. Afet uyarılarını anlama. Afetleri araştırma metotları. Teorik modelleri oluşturma. Mağdur ve mağdur olmayanların afete müdahaleleri. Yağmayı anlama. Afet sonrasında ortaya çıkan sosyal gruplar. Afete kurumsal müdahale. Krizde karar verme. Toplumun afete müdahalesi ve fonksiyonu. Afet sonrası iyileştirme ve toplumda değişim. Afet stresi. Medya. Yerel acil durum yöneticilerinin stratejik planlaması. Acil durum yönetimi teknolojilerini kullanma. Afet zarar azaltma etkinliği ve analizi. Afeti inkar ve afete hazırlıkta davranışlar. Risk iletişiminde yararlı davranışlar. Acil durum yönetimide gelecekteki eğilimler. Çok disiplinli bakış.
Acil Durum Yönetiminde İnsan Kaynakları
Personel yönetimi. Motivasyon. Afet sırasında grup dinamikleri. Grupları yönetme. Personeli değerlendirme. Gönüllü Kaynaklar: gönüllülük, programın planlanması, oryantasyonu, eğitimi, yönetimi ve değerlendirilmesi, özel durumlar, gönüllüler ile ilgili mevzuat Odak Grupları Yaratma, sürdürülebilirlikleri. Liderlik ve etkileme. Karar verme ve problem çözme.
Turizm ve Acil durum Yönetimi
Günümüz Türkiye’sinde tehlikeler. Afetler ve turistlerin maruz kalabileceği tehlikeler. Afet örnek çalışmalarının detaylı incelemesi. Afet gerçeği: Yönetimsel deneyimler. Tehdidin inkarı. Sınırlamalar. Tehlikelerin farklı algılanması:Yönetici ve Kamu ilişkileri. Turist işletmelerinin maruz kalma duyarlılıklarının belirlenmesi. Afet planlaması. Yaygın hatalar ve yanlış kabuller. Afete insanların tepkisi. Turizm ve afetle ilgili geçmiş araştırmalar. Afete yönetimsel müdahalelerde davranışların incelenmesi. Afet sırasında müşterilerin tepkileri ve beklentileri. Çalışanların afete tepkileri ve endişeleri. Afet durumunda kontrol düzeyleri. Kriz planı: organizasyondaki roller ve sorumluluklar, operasyonlar sırasında haberleşme, halkla iletişim, can ve mal güvenliği. Kriz planı hazırlama süreçleri. Kriz planı test etme ve tatbikat. Etkin medya ilişkilerini sürdürme. Uluslararası boyutu: Yabancı turistleri ilgilendirilen konular. Kriz sırasında toplumun rolü. Sigorta konuları. Afet sonrası iyileştirme operasyonları. Ulaşım kazaları. Afet sonrası zarar azaltma: Konular ve stratejiler. Afet simülasyon tatbikatı. Özel-kamu acil durum ortaklıkları.