Giriş gereklilikleriDoktora programına başvuracak adayların, Alman Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Başkanlığınca uygun görülen ve Enstitü Yönetim Kurulunca onaylanan bir bilim dalında Yüksek Lisans derecesine veya buna denk bir diplomaya sahip olması gerekir.
Program tanımlarıALMAN DİLBİLİMİ DOKTORA PROGRAMI
1. Alman Dilbilimi Doktora programı ders dönemi, yeterlik sınavı, tez önerisi, tez çalışması ve tez savunma sınavından oluşur. Doktora öğrencisi, ilgili program için açılan derslerle, diğer program için açılan derslerden toplam en az 24 kredilik ders yükünü en çok dört yarıyılda başarıyla tamamlamak zorundadır. Zorunlu hallerde güz yarıyılı dersleri bahar yarıyılında, bahar yarıyılı dersleri güz yarıyılında açılabilir.
2. Doktora derslerini başarıyla tamamlayan öğrenciler Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil sınavında (ÜDS) ya da Kamu Personeli Yabancı Dil Seviye Tespit (KPDS) sınavında başarılı olduğunu belgelediğinde, doktora yeterlik sınavına alınırlar. Doktora yeterlik sınavı, öğrencinin bilim alanında tem el konular ve doktora çalışması ile ilgili konularda kapsamlı bilgiye ve sentez gücüne sahip olup olmadığının sınanmasını amaçlar. Doktora yeterlik sınavları yılda iki kez yapılır. Öğrenciler, derslerini ve KPDS yada ÜDS sınavını başarıyla tamamladıkları yarıyılı izleyen Haziran-Temmuz ya da Aralık-Ocak aylarında doktora yeterlik sınavına alınırlar. Doktora yeterlik sınavını başarıyla tamamlayan öğrenci, yeterlik sınavı tarihinden itibaren en geç 6 ay içinde, yapacağı araştırmanın amacını, yöntemini ve çalışma planını kapsayan "tez önerisi"ni tez izleme komitesi önünde sözlü olarak savunur.
3. Derslerini başarıyla tamamlayan, yeterlik sınavında başarılı olan ve tez önerisi kabul edilen öğrenci:
1. bilime yenilik getirme
2. yeni bir yöntem geliştirme
3. bilinen bir yöntemi yeni bir alana uygulama
niteliklerinden en az birini yerine getiren bir doktora tezi hazırlar.
4. Tez çalışması kabul edilen öğrenci tez savunma sınavına alınır ve başarılı olanlara, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yönetim Kurulu'nca, Alman Dili ve Edebiyatı alanında ("Alman Edebiyatı" ya da "Alman Dilbilimi" belirtilmek suretiyle) "Bilim Doktorluğu" derecesi verilir.
Prof. Dr. Süleyman YILDIZ (Başkan)
Prof. Dr. Nuran ÖZYER
Prof. Dr. Şerife DOĞAN
Prof. Dr. Onur Bilge KULA
Prof. Dr. Musa Yaşar SAĞLAM
Prof. Dr. Şerife YILDIZ
Yrd. Doç. Dr. Nihat ÜLNER
Öğr. Gör. Dr. Meltem ÇELİKTAŞ
DERS İÇERİKLERİ
ADE 700 Özel Konular
Anabilim/Anasanat Dallarının tez aşamasında bulunan öğrencileri tarafından alınması zorunlu olan bu ders, alanın ileri ve özgün konularını içerir. Bu kapsamda alanla ilgili yayın ve makaleler incelenerek analiz ve sentezler yapılır. Seçilen konularda çalışmalar ve araştırmalarda bulunularak raporlar hazırlanır. Bu dersler ilgili Anabilim/Anasanat Dallarının öğretim üye ve görevlilerince yürütülür.
ADE 771 Türk-Alman Dil İlişkileri I
Türklerle Almanlar arasındaki ilişkilerin dil ve kültür açısından değerlendirilmesi yapılacaktır.
ADE 772 Türk-Alman Dil İlişkileri II
Almanya'daki Türklerin dil sorunları üzerinde durulacak, soruna çözümler öne-ren Türk ve Alman görüşleri tartışılacaktır.
ADE 774 Dilbilim ve Didaktik
Dilbilimsel verilerin, Almanca öğretiminde kullanılma imkanları üzerinde durulacak, Almanların Türkçe, Türklerin Almanca öğrenirken karşılaştıkları zorluklar anket ve hata çözümlemeleri yoluyla açıklanacaktır.
ADE 776 Dil Felsefesi ve Dilbilim Kuramları II
20. yy. dil felsefesi ve dilbilim kuramlarıyla ilgili en az bir eser yazarıyla birlikte ele alınıp tartışılacaktır.
ADE 778 Dilbilim ve Edebiyat bilim
Dilbilim ve göstergebilim verilerinin edebi eleştiriye uygulanması konusunda örnekler üzerinde çalışmalar yapılacaktır.
ADE 780 Göstergebilim
Genel göstergebilim kuramları incelenecek, göstergebilim ile dilbiliminin ortak çalışma alanları üzerinde durulacak ve göstergebilimin elde ettiği sonuçlardan dilbilim çalışmalarında yararlanılma biçimleri incelenecektir.
ADE 773 Tarihsel Dilbilim
Dünyadaki dillerin gelişimine genel bir bakıştan sonra Hint-Avrupa dilleri ele alınacak, Alman dilinin tarihi başlangıcından günümüze kadar işlenecektir.
ADE 775 Dil Felsefesi ve Dilbilim Kuramları I
18. ve 19. yy. dil felsefesi ve dilbilim kuramlarıyla ilgili en az bir eser yazarıyla birlikte ele alınıp tartışılacaktır.
ADE 777 Çeviri bilim ve Çeviri Eleştirisi
Almanca veya Türkçe eserlerin değişik Almanca veya Türkçe çevirileri karşılaştırmalı olarak eleştirilecektir.
ADE 779 Anlambilim
Anlambilimin günümüzde karşılaştığı sorunlar tanıtılacak, bu alanda kullanılan araştırma yöntemleri üzerinde durulacaktır.
ADE 781 Bilgisayar Destekli Dilbilim
Bilgisayar ile dilbilimin çakıştığı alanda yer alan konular ele alınacak, dilbilim çalışmalarında bilgisayardan yararlanılması ve bilgisayarın dilbilimine kazandırdığı yeni araştırma yöntemleri tanıtılacaktır.
ADE 783 Söylem Çözümlemesi
Kişiler arasındaki iletişimde konuşan ve dinleyenin cümleden daha büyük dilsel birimleri organize ediş biçimleri incelenecek, konuşan ve dinleyen arasındaki bilgi akışının özellikleri ile dilsel ve dil dışı etmenler arasındaki ilişkiler ele alınacaktır.
ADE 785 Edim Bilim
İletişim, gerçekleştirildiği ortam, an ve iletişime katılan kişilerin özellikleri vb. etmenler ile dil arasındaki ilişkiler örnekleriyle incelenecektir.
ADE 786 Uygulamalı Dilbilim
Çağdaş dilbilim kuram ve çalışmalarının uygulamalı alanları incelenecek, elde edilen sonuçların anadili ve yabancı dil öğretimi, çeviribilim gibi alanlarda nasıl kullanılabileceği ele alınacaktır.