Program tanımları
Avrupa Çalışmaları Yüksek Lisans Programının amacı Türk ve yabancı öğretim üyeleri ve Avrupa Birliği’nde üst düzey görevlerde bulunmuş akademisyenler ile dünya ve özellikle Avrupa ile entegrasyon sürecinde bulunan Türkiye’de bu bütünleşme sürecini her yönü ile öğrenecek ve bu süreç içinde Türk kamu ve özel sektörüne önemli katkılarda bulunacak uzmanlar yetiştirmektir.
AB, uluslararası bütünleşme literatürünün en farklı örneğidir. AB söz konusu “sui generis” özelliğiyle (uluslarüstülük niteliği) bilimsel açıdan ayrıntılı şekilde incelenme gereğini ortaya çıkarmaktadır.
İlk ve tek uluslararası bütünleşme modeli olan Avrupa Birliği, örgütsel olarak basit bir işbirliği çerçevesinin çok ötesinde yeni bir siyasal yapının çekirdeği konumundadır. Bu özelliklerinin yanı sıra, tam üyelik sürecinde müzakerelere başlayacak olan Türkiye’nin dış ilişkilerini, siyasi ve ekonomik durumunu sağlıklı biçimde değerlendirmek için günümüzde AB ve Türkiye - AB ilişkilerini bilimsel düzeyde ayrıntılı şekilde incelemek zorunlu hale gelmiştir.
AB çalışmalarına, Türkiye’nin Avrupa Bütünleşmesi ve Türkiye - AB ilişkileri konusundaki araştırma ve eğitim faaliyetlerine özel bir önem verilmesi gerekliliğinden yola çıkılarak Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde Avrupa Çalışmaları üzerine yüksek lisans programı sunulmaktadır.
Avrupa Çalışmaları Yüksek Lisans Programı Tezli opsiyonu mezunlarına akademik düzeyde bilimsel çalışmalarırı sürdürme imkanı kazandırırken, Tezsiz opsiyon İşletmeler, bankalar ve çeşitli mesleklerde çalışan ve Avrupa Birliği alanında uzmanlaşmayı amaçlayanlar için gerekli bilgi ve bireysel gelişim imkanı sağlamaktadır.
DERS PROGRAMI
1. Yıl Güz Dönemi
EU 511 Avrupa Siyasi Tarihi
INT 505 Uluslararası Bütünleşme Teorileri
INT 507 Araştırma Yöntem ve Teknikleri
1. Yıl Bahar Dönemi
EU 502 Avrupa Bütünleşmesi
EU 506 Türkiye-AB İlişkileri
GSS 500 Seminer
INT 506 Karşılaştırmalı Politika
2. Yıl Güz Dönemi
ECON 502 Avrupa Birliğinin Ekonomisi ve Politikaları
EU 504 Avrupa Birliğinin Kurumları ve Hukuku
EU 509 ABnin Dış İlişkileri
2. Yıl Bahar Dönemi (TEZSİZ (NON-THESIS))
ELEC 001 Seçmeli Ders I
ELEC 002 Seçmeli Ders II
ELEC 003 Seçmeli Ders III
EU 597 Dönem Projesi
2. Yıl Bahar Dönemi (TEZLİ (THESIS))
EU 599 Tez
Seçmeli Dersler
BA 523 Uluslararası Pazarlama
BA 533 Uluslararası İşletme
ECON 521 Küreselleşme, Bölgeselleşme ve Avrupa Birliği
ECON 523 Dünya Ticaret Sistemi ve Avrupa Birliği
EU 501 Gümrük Birliği
EU 510 Avrupa Siyasi Düşünce Tarihi
EU 518 Soğuk Savaş Sonrası AB-Rusya İlişkileri
EU 520 AB Fonları İçin Proje Hazırlama Teknikleri
EU 523 AB Genişlemesi
EU 524 AB’de Bölgesel Politika ve Yerel Yönetimler
EU 525 Avrupa’da Siyasi Partiler ve Avrupa Parlamentosu
EU 526 Avrupa Birliği’nde Kimlik Politikaları
EU 527 Avrupa Birliği Sosyal Politikası
EU 528 Avrupa Birliği Politikaları Temelleri
EU 529 Avrupa Birliği’nin Sektörel Politikaları
INT 501 İnsan Hakları
INT 503 Avrupa Güvenliği
INT 508 AB nin Rekabet Politikası
Ön Koşul Bilgileri ve Diğer Notlar
*Dönem Projesine kaydolabilmek için GSS500 dersi alınmış olmalıdır.
Öğrenciler GSS501 dersine dört yarıyıl içinde herhangi bir yarıyılda kayıtlanabilir.
**Avrupa Çalışmaları yüksek lisans programı tezli ve tezsiz olup, tezli programı seçen öğrenciler, ilk üç yarıyılda yer alan dersleri başarıyla tamamladıktan sonra teze kayıtlanabilir.
Avrupa Calısmaları Yüksek Lisans Programı Ders İçerikleri
BA 523 Uluslararası Pazarlama
Derste uluslararası pazarlama stratejilerinin tasarımı ve uygulanması
anlatılmaktadır. Ders uluslararası pazarlara giris stratejileri, yabancı ulkelerde
yerel pazarlama, global ağın yonetilmesi gibi konuları kapsamaktadır.
BA 533 Uluslararası İşletme
Bu ders cokuluslu isletmelerin yonetimine, gunumuzun dinamik dunya ekonomisi
kosulları icinde stratejiler olusturarak uygulamasına odaklanmaktadır. Sratejilerin
uygulamadaki basarısı, dunya capında orgutsel yapıların ve ana isletme ve bağlı
isletmeler arasındaki iliskilerin iyi anlasılmasına bağlıdır. Ders buyuk olcude ornek
olay cozumleri ve sınıf ici tartısmalar ile oğrencilerin uluslarası stratejilerin nasıl
hayata gecirildiğini anlamalarını sağlamaktadır.
ECON 502 Avrupa Birliğinin Ekonomisi ve Politikaları
Avrupa Birliği'nin Butcesi ve butceyle ilgili sorunlar, Avrupa Birliği'nin is gucu
piyasasının duzenlenmesi, issizlik ve is gucu piyasası ile ilgili değerlendirmeler,
Avrupa Birliği'nde faiz ve enflasyon, Avrupa Birliği'nde ekonomik buyume.
ECON 521 Kuresellesme, Bolgesellesme ve Avrupa Birliği
Uluslararası ekonomik sistemin gelisimi, uluslararası mali ve ekonomik kurumlar,
kuresel gucun bir sistemi olarak kapitalizm, piyasaların kuresellesmesi, baslıca
bolgesel bloklar, Avrupa Birliği ve kuresellesme, ABD, AB ve dunya ekonomisi.
ECON 523 Dunya Ticaret Sistemi ve Avrupa Birliği
GATT'tan Dunya Ticaret Orgutu'ne dunya ticaret sisteminin gelisimi, DTO
cercevesinde coktaraflı ticaret muzakereleri, dunya ticaret sisteminde baslıca
aktorlerin rolleri ve izledikleri politikalar, AT dıs ticaret politikasının hukuksal
temeli, Topluluk Hukuku'nun dıs ticaret politikası aracları, AT ve DTO.
ELEC 001 Secmeli Ders I
ELEC 002 Secmeli Ders II
ELEC 003 Secmeli Ders III
EU 501 Gumruk Birliği
Turkiye-Avrupa Birliği iliskisinin hukuksal temeli, Turkiye-Avrupa Topluluğu
arasında gumruk vergilerinin ve miktar kısıtlamalarının kaldırılması, ortak gumruk
tarifesinin kabulu, 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararının kabulu ve ortaklık
iliskisinin son doneminin duzenlenmesi, Turkiye-Avrupa Topluluğu arasında
teknik engellerin kaldırılması, Turkiye-Avrupa Birliği arasında mevzuat uyumu ve
gumruk birliği uzerine etkisi.
EU 502 Avrupa Butunlesmesi
Bu derste Avrupa butunlesmesinin tarihsel kokenleri, Avrupa Topluluklarının
kurulusu ve gelisimi, Gumruk Birliği, Tek Pazar ve dort ozgurluk, Avrupa
ekonomik ve parasal birliği, Avrupa siyasi birliği, Avrupa Birliği'nin ortak
politikaları ve programları islenecektir.
EU 504 Avrupa Birliğinin Kurumları ve Hukuku
Avrupa Birliğinin Kurumları ve AT Hukuku ozellikle uc temel konuyu
kapsamaktadır: Avrupa Birliğinin tarihsel gelisimi, Orgutun kurumsal yapısı ve
Topluluk hukuk duzeni. Birliğin hukuki yapısını, yetkilerini ve organların bugun
ulastığı yapıyı anlamak icin, oncelikle Đkinci Dunya Savasının sona ermesinden
gunumuze kadar yasanan ve AB’yi ilgilendiren tarihsel gelismelere değinmek
gerekir. Bu cercevede, 1951 Paris ve 1957 Roma Andlasmaları ile Avrupa Tek
Senedi, Maastricht, Amsterdam ve Nice Andlasmaları ve Birliğin genislemesine
iliskin tarihsel gelisim bu dersin ilk bolumunu olusturmaktadır. Đkinci bolum,
Birliğin temel organlarını (Komisyon, Konsey, Parlamento, Adalet Divanı)
kapsamakta ve ozellikle onların yapısı ve yetkileri uzerinde durmaktadır. Ucuncu
ve son bolum ise, Topluluk hukuk duzenini ele almakta ve Topluluk hukukunun
kaynakları, ulusal hukuk ile Topluluk hukuku arasındaki iliskileri, ulusal
hukuklardan ustunluğunu ve uye devletlerin ic hukukunda doğrudan etki
doğurma ve uygulanma ilkelerini irdelemektedir.
EU 506 Turkiye-AB Đliskileri
Ortaklık Anlasmasının Hazırlık Gorusmeleri, Ankara Anlasması, Katma Protokol,
Turkiye'nin tam uyelik basvurusu, Komisyon Avisi, 1/95 Sayılı Ortaklık Konseyi
Kararı, Luksemburg ve Helsinki Zirveleri Sonuc Bildirgelerinin Turkiye'nin tam
uyeliği uzerine etkileri, Turkiye'nin adaylık statusu.
EU 509 ABnin Dıs Đliskileri
Bu ders, Avrupa Birliği'nin uluslararası alandaki orgutler ve ucuncu ulkelerle olan
siyasi ve ekonomik dıs iliskilerini genis bir bakıs acısıyla ele almaktadır. Buna
gore, AB'nin gelismekte olan ulkelerle, guney ve doğudaki komsularıyla, okyanus
otesindeki ulkelerle kurduğu iliskileri farklı konu gruplarında (guvenlik, ticaret,
yardımlar, demokratiklesme, vs) analiz edilecektir.
EU 510 Avrupa Siyasi Dusunce Tarihi
Bu dersin amacı, cağdas Avrupa siyasi felsefesinin gelisiminde one cıkan belli
baslı kavram ve konuların incelenmesidir. Avrupa tarihinde onemli bir yere sahip
olan bazı siyasi dusunurlerin (Machiavelli, Hobbes, Locke, Rousseau, Kant, Burke,
Hegel, Mill, Marx, vb) iktidar, devlet, ozgurluk, adalet gibi bazı temel konulardaki
fikirleri ile varsayımları tartısılacaktır.
EU 511 Avrupa Siyasi Tarihi
Bu derste 1789’dan gunumuze Avrupa’ nın buyuk guclerinin dunya
meselelerindeki iliskileri, Napolyon donemi, Đtalya ve Almanya’ nın birlesmesi,
Balkan devletleri, Dunya Savaslarının sebepleri ve Soğuk Savas iliskileri konu
edilecektir.
EU 518 Soğuk Savas Sonrası AB-Rusya Đliskileri
Bu ders Sovyetler Birliği’ nin dağılmasından sonra olusan Rusya’da ve diğer
ulkelerdeki gelismeler, Carlık ve Sovyet politikalarının temel incelenmesi,
SSCB’nin dağılma sebepleri ve bolgenin yerel ve uluslararası politikalarının
incelenmesi gibi konuları icermektedir.
EU 520 AB Fonları Đcin Proje Hazırlama Teknikleri
Bu ders Avrupa Birliği'ne giris surecinde Birliğin uye ve aday ulkeleri
destekleyen fon ve hibelerinden yararlanabilmek icin ihityac duyulan bilgiyi
sunmakta, proje hazırlama konusunda yol gostermekte ve ornekler uzerinden
surec konusunda bilgi verme amacını tasımaktadır. Onemli konu baslıkları:
Avrupa Đsbirliği ve Gelisme Politikası, Proje yaklasımının amac ve hedefleri,
Mantıksal Ceceve, Butce ve Ornek projeler.
EU 523 AB Genislemesi
Bu ders AB’nin gerceklestirdiği bes genisleme surecini ayrıntılı bir bicimde
incelemek uzere tasarlanmıstır. Her bir genisleme sureci amacları, sorunları ve
ozellikleri ile AB’nin değisen sınırları acısından diğer genislemelerle
karsılastırılmaktadır. Bu ders ayrıca, AB ile aday ulkelerin hukuki iliskilerini de
kapsamaktadır. Daha somut bir ifadeyle, ortaklık anlasmaları, katılım
ortaklıkları, ulusal programlar ile butunlesme surecinin getirdiği kurumsal
reformlar da karsılastırmalı olarak ele alınacaktır. Son olarak, AB uyesi
ulkelerdeki kamuoyunun farklı genisleme sureclerine yaklasımı ile aday
ulkelerdeki kamuoyunun uyelik muzakereleri boyunca ne tur ozellikler icerdiği
ortaya konulmaya calısılmaktadır.
EU 524 AB’de Bolgesel Politika ve Yerel Yonetimler
Bu dersin amacı, AB butunlesmesinde onemli bir yere sahip olan AB Bolgesel
politikasından hareketle, AB’nin bolgeler ve yerel yonetimler konusundaki
faaliyetlerini incelemektir. Bu cercevede, derste oncelikle AB butunlesmesi
kapsamında AB Bolgesel politikasının temelleri, gelisme evreleri ve yapısal fonlar
konuları incelenecek, ardından AB’nin yetki ikamesi ve iyi yonetisim ilkesi
gereğince bolgeler ve yerel yonetimlerle kurduğu iliski ağı acıklanacaktır.
EU 525 Avrupa’da Siyasi Partiler ve Avrupa Parlamentosu
Bu ders Avrupa siyasetindeki belli baslı tartısmaları ortaya koymayı
amaclamaktadır. Derste, ağırlıklı olarak AB’deki doğrudan secilen tek ulus-otesi
birim olan Avrupa Parlamentosu incelenmektedir. Avrupa duzeyindeki secimler ve
ulus-ustu parti sistemi, ozellikle AP’nin mesruiyet ve kimlik olusturma
konularında oynadığı rol bakımından ayrıntısıyla incelenmektedir. Avrupa
siyasetindeki ortak konular ve temel catısmaları ortaya koyabilmek amacıyla AP
secimleri yerel ve ulusal secimlerle karsılastırılmaktadır.
EU 526 Avrupa Birliği’nde Kimlik Politikaları
AB butunlesmesinin, vatandasları icin ortak bir kimlik yaratmada basarılı olup
olmadığı, soz konusu surecin evreleri, AB icinde ortak bir kimlik gelistirmek icin
kullanılan ortak kultur oğeleri, politikanın yasal temelleri ve karsılasılan zorluklar
dersin ama temalarıdır. AB’nin her genisleme evresinde icine aldığı ulkeler
nedeniyle karsılastığı kimlik krizi ve ozellikle Turkiye’yi de AB’ye aday ulke olduğu
icin ilgilendiren olusumun, AB icinde ortaya cıkan mesruiyet sorunu ile
birlestiğinde bazı diğer AB politikalarına etkileri dersin diğer konularıdır.
EU 527 Avrupa Birliği Sosyal Politikası
Dersin amacı, Roma Antlasmasından gunumuze AB sosyal politikasının gelisimini
incelemektir. Bu cercevede, Roma Antlasmasında sosyal politikaya iliskin
maddeler temelinde uye devletlerin soz konusu politikaya iliskin olarak oncelikle
hukumetlerarası duzeyde baslayan ancak sonra ulusustu duzeye ulasan sosyal
politika duzenlemeleri incelenecektir. Bu kapsamda, AB butunlesmesinin onemli
asamalarını olusturan Maastricht, Amsterdam, Nice vb. duzenlemeleri ısığında
sosyal politikanın gelisim evreleri ve hukuki duzenlemelerinin uygulamadaki
etkilerine değinilecektir.
EU 528 Avrupa Birliği Politikaları Temelleri
Bu derste Avrupa Birliği’nin politikalarına, prensiplerine ve değerlerine
yoğunlasılmaktadır. Ders, Avrupa Birliği’nin kurumsal yapısını, bu cerceve icinde
politikaların nasıl gelistirildiğini ve Avrupa Birliği’nin yasal duzenlemelerinin ulusal
hukuk sistemlerini nasıl etkilediğini inceler. Ayrıca, bu ders oğrencilerin yalnızca
Avrupa Birliği’nde politikaların nasıl gelistirildiğini değil, Avrupa Birliği’ni
benzerlerinden farklı bir uluslararası orgut yapan ozelliklerini de derinlemesine
anlamasını hedefler.
EU 529 Avrupa Birliği’nin Sektorel Politikaları
Bu ders, Ortak Tarım Politikası (OTP), Rekabet Politikası, Ekonomik ve Parasal
Birlik, goc, yerel politikalar ve toplumsal politikalar gibi konulara odaklanarak
oğrencilere Avrupa Birliği’nin ekonomik politikalarının gelisimini tanıtmayı
hedeflemektedir. Dersi alan oğrenciler, Avrupa Topluluğu’nun kurumsal ve yasal
yonlerinin yanı sıra, uye ulkelerin Topluluk politikalarını uygularken karsılastıkları
sorunları da oğreneceklerdir.
EU 597 Donem Projesi
Oğrencinin belirlediği danısmanın onayladığı bir konuda yapılan bilimsel bir
calısmadır. Calısmanın veya arastırmanın “Tez Yazım Kılavuzu” esasları
gozonunde bulundurularak hazırlanması gerekir.
EU 599 Tez
Bilimsel bir arastırma ciddiyetinde ve bir danısman denetiminde yazılacak olan
tez, bir konuyu elestirel bir bakıs acısıyla arastıran, mevcut bilimsel arastırma
tekniklerinin etkin kullanımı ile desteklenen sonuclar ortaya koyan ve bu
sonuclarla ilgili literature katkı sağlayan bir calısma olmalıdır.
GSS 500 Seminer
Seminer dersi, danısman nezaretinde ilgili oğrencinin belirleyip danısmanının
onayladığı en az bir konuda yapılır. Seminer calısması, secilen bir konuda,
tercihen uygulama yapılmasını hedefleyen ve yapılan uygulamada varılan
sonucların “Tez Yazım Kılavuzu”nda belirtilen bilimsel arastırma ve referans
tekniklere uygun olarak hazırlandığı bir calısmadır.
INT 501 Đnsan Hakları
Bu ders, insan haklarının uluslararası alanda korunmasıyla ilgili tarihsel gelisimi,
insan hakları kavramı, insan haklarının sınıflandırılması, evrensel (Birlesmis
Milletler) ve bolgesel (Avrupa, Amerika, Afrika vb.) olarak korunması ve bu
cercevede olusturulmus koruma mekanizmalarını incelemektedir. Somut bir
ornek olarak, Turkiye Cumhuriyeti’nin de uyesi olduğu Avrupa Konseyi
bunyesinde insan hakları alanında yasanan gelismeler, uzerinde ayrıntılı olarak
durulmasını gerektirmektedir. Bu bağlamda, ozellikle Avrupa Đnsan Hakları
Sozlesmesi, bu Sozlesme’de ve Ek Protokollerde korunan haklar ve Sozlesme’nin
kurduğu Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi ve onun olusturduğu ictihatlar dersin
onemli bir parcasını olusturmaktadır. Bu Sozlesme’nin onemi, ozellikle insan
hakları alanında dunyadaki en gelismis koruma sistemine sahip olmasında
yatmaktadır.
INT 503 Avrupa Guvenliği
Soğuk Savas'ın sona ermesi, Avrupa Guvenlik yapısında değisiklikler yasanmasını
doğuran nedenler, Yeni Donem ve yeni tehditler, NATO, AB ve AGĐT'te yasanan
değisiklikler, Avrupa Guvenliğinde kurumsal yapıyla ilgili ortaya cıkan yeni
gelismeler.
INT 505 Uluslararası Butunlesme Teorileri
Butunlesme olgusu, Đslevselci yaklasım, Yeni islevselci yaklasım, Federalizm,
Coğulcu yaklasım, guvenlik toplumu yaklasımı, Uluslararası alanda yasanan
butunlesme deneyimleri.
INT 506 Karsılastırmalı Politika
Bu dersin temel amacı, tarihi ve karsılastırmalı perspektiflerden oğrencilerin
Avrupa’daki cağdas siyasi hayatı sağlam bir sekilde kavramalarını sağlamaktır.
Baslangıc olarak, ana siyasi aktorlerin, kurumların kimlikleri ve ayırt edici
ozelliklerine ve Batı Avrupa politikaları surecine odaklanılacak, daha sonra en
onemli Avrupa devletlerinin – Đngiltere, Fransa ve Almanya – siyasi
sistemlerinden bahsedilecektir. Kulturel ve sosyo-ekonomik yapıları bağlamında
siyasi yasamlarına atıfta bulunularak, bu uc ulkenin kurumsal yapısı ve son
zamanlardaki onemli siyasi konuları hakkında bilgi verilecektir. Dersin son
bolumunde ise, Doğu Avrupa’nın değisen siyaseti ve bu değisimin Batı Avrupa
butunlesmesiyle birleserek kuresel gelismeler karsısında Avrupa Birliği’nin yeni
karakterini olusturması incelenecektir. Bu ders ayrıca oğrencilerin arastırma ve
elestirel dusunme becerilerini gelistirmeyi de amaclamaktadır.
INT 507 Arastırma Yontem ve Teknikleri
Bu ders oğrencilere siyaset biliminin altında yatan bilimsel mantığı anlamaları icin
tasarlanmıstır. Tartısılacak konular arasında "iyi" bir arastırma sorusunun nasıl
sorulacağından, farklı arastırma metodolojilerini kullanarak "bilimsel" calısmaların
nasıl yapılması gerektiğine kadar arastırma tasarımı konuları vardır. Bu ders tez
hazırlayacak oğrenciler icin hazırlık safhası olacaktır.
INT 508 AB’nin Rekabet Politikası
Bu dersin amacı Avrupa Birliği'nin en gelismis ve basarılı politika alanlarından biri
olan Rekabet Politikası'nı incelemektir. Ortak pazar politikaları, kamu ve ozel
sektor aktorleri, rekabet politikası hukuku cercevesinde incelenecektir.