Program tanımlarıEnerji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Günümüz dünyasında enerji alanındaki gelişmeler, enerji mühendisi ve yöneticisinin eğitimi konusunda da disiplinler arası yeni bir yaklaşım geliştirilmesini zorunlu kılmıştır. Dünyada ve ülkemizdeki fosil enerji kaynaklarının hızla tükenmekte olması, sürekli artan enerji fiyatları, çevre kirliliği, küresel ısınma gibi birçok soruna çözümler üretebilmek ve enerji kaynaklarını daha verimli bir biçimde kullanabilmek için enerji alanında teknolojik ARGE çalışmalarına hız vermek ve yeni teknolojiler üretmek zorunlu hale gelmiştir.
Nükleer enerji santrallerinin ülkemizde de kurulması ve işletilmesi çalışmaları için yeni teknolojiler geliştirilmesi ve yetişmiş eleman ihtiyacı gündeme gelecektir. Bu durum, enerji teknolojilerinin teknik, ekonomik ve sosyal boyutu konusunda bilgilendirilmiş, enerji alanı altında yer alan farklı sektörlerde hızla artan araştırmacı ve mühendis ihtiyacının karşılanması ve enerji sektörleriyle ortak projeler yürütülmesi konusunda üniversitelerin ilgili bölümlerine önemli görevler yüklemektedir.
Konutlarda ve sanayideki enerji gereksiniminin en ekonomik ve çevresel yönden temiz biçimde çözümlenmesi için teknolojiler geliştirilmesi ve araştırmalar yapılması, enerji mühendisliğinin amaçları arasında yer almaktadır.
Bu program, bahsedilen hedefler doğrultusunda, bölüm bünyesinde yer alan Laboratuvarlarda bilgisayar destekli araştırma ve geliştirme çalışmaları yaparak ihtisas kazandırılan nitelikli elemanlar yetiştirmeyi ve bu bağlamda ülkemizi enerji konusunda dışa bağlı olmaktan kurtaracak teknolojik çözümler üretmeyi amaçlamaktadır.
Program Ders Listesi
ENE 501 İLERİ MÜHENDİSLİK MATEMATİĞİ I
ENE 502 İLERİ MÜHENDİSLİK MATEMATİĞİ II
ENE 503 DİFERANSİYEL DENKLEMLERİN SAYISAL ÇÖZÜMLERİ
ENE 504 İLERİ TERMODİNAMİK
ENE 505 İLETİMSEL ISI TRANSFERİ
ENE 506 TAŞINIMSAL ISI TRANSFERİ
ENE 507 KÜTLE TRANSFERİ
ENE 508 ISI TRANSFERİNDE SAYISAL YÖNTEMLER
ENE 509 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ
ENE 512 VİSKOZ AKIŞ KURAMI
ENE 511 GAZ DİNAMİĞİ
ENE 512 HESAPLAMALI AKIŞKANLAR MEKANİĞİ
ENE 513 AKIŞKAN GÜÇ SİSTEMLERİ VE DENETİMİ
ENE 514 HİDRODİNAMİK
ENE 515 GAZLARIN KİNETİK TEORİSİ
ENE 516 YANMA TEKNOLOJİLERİ
ENE 517 KÖMÜR BİLİMİ VE TEKNOLOJİSİ
ENE 518 HAVA KİRLİLİĞİ MODELLEMESİ
ENE 519 ELEKTRİK GÜÇ SİSTEMLERİ
ENE 520 ELEKTRİK ENERJİSİNİN KULLANIMI VE YÖNETİMİ
ENE 521 ENDÜSTRİYEL İKLİMLENDİRME VE SOĞUTMA SİSTEMLERİ TASARIMI
ENE 522 ENERJİ MÜHENDİSLİĞİNİN TEMELLERİ
ENE 523 ENERJİ EKONOMİSİ
ENE 524 ENERJİ POLİTİKALARI
ENE 525 ENERJİ ÜRETİM SİSTEMLERİNİN EKONOMİK İŞLETİLMESİ
ENE 526 ENDÜSTRİDE ENERJİ YÖNETİMİ
ENE 527 ENERJİ SİSTEMLERİNDE YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI
ENE 528 ENERJİ, ÇEVRE VE HUKUK
ENE 529 GÜÇ ÜRETİMİNİN TEMELLERİ
ENE 530 KOJENERASYON VE ATIK ISI GERİ KAZANIMI
ENE 531 DOĞRUDAN ENERJİ DÖNÜŞÜM SİSTEMLERİ
ENE 532 YAKIT PİLLERİ VE UYGULAMALARI
ENE 533 NÜKLEER MÜHENDİSLİĞİN ESASLARI
ENE 534 NÜKLEER MÜHENDİSLİĞİ MALZEMELERİ
ENE 535 ÇEVRE ANALİZİNDE NÜKLEER TEKNİKLER
ENE 536 NÜKLEER ANALİTİK KİMYA
ENE 537 NÜKLEER REAKTÖR MÜHENDİSLİĞİ
ENE 538 NÜKLEER MÜHENDİSLİĞİNDE HESAPLAMALI YÖNTEMLER
ENE 539 RADYASYON ÖLÇÜM VE GÖRÜNTÜLEME SİSTEMLERİ
ENE 540 RADYASYONDAN KORUNMA SİSTEMLERİ
ENE 541 YENİLENEBİLİR ENERJİ UYGULAMALARI
ENE 542 GÜNEŞ ENERJİSİ
ENE 543 GÜNEŞ ENERJİSİ DÖNÜŞÜM TEKNOLOJİLERİ
ENE 544 PASİF GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİ
ENE 545 AKTİF GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİ
ENE 546 HİDROELEKTRİK ENERJİ
ENE 547 JEOTERMAL ENERJİ
ENE 548 RÜZGÂR VE DALGA ENERJİSİ
ENE 549 ORGANİK ATIK DÖNÜŞÜM PROSESLERİNİN TEMELLERİ
ENE 550 ORGANİK ATIKLARDAN BİYOENERJİ ÜRETİMİ
ENE 551 BİYOENERJİ SÜREÇLERİNİN MODELLEMESİ VE TASARIMI
ENE 552 BİYOKÜTLE VE DÖNÜŞÜM TEKNOLOJİLERİ
ENE 553 ENERJİ ORMANCILIĞI VE BİYOKÜTLE
ENE 570 DÖNEM PROJESİ
ENE 580 YÜKSEK LİSANS SEMİNERİ
ENE 590 YÜKSEK LİSANS TEZİ
TEZLİ YÜKSEK LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN ALMAYACAĞI ZORUNLU DERSLER : ENE570
TEZSİZ YÜKSEK LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN ALMAYACAĞI ZORUNLU DERSLER : ENE580 ENE590
DERS İÇERİKLERİ
ENE 501 İleri Mühendislik Matematiği I
Doğrusal denklem sistemleri, doğrusal vektör uzayları, matrisler ve özdeğer problemleri.çok değişkenli diferansiyel hesaplar; sıradan diferansiyel denklemler, R3 uzayında vektörler, vectör alanları teorisi, Fourier serileri, integral dönüşümler. Varyasyonel hesaplar.
ENE 502 İleri Mühendislik Matematiği II
Kısmi diferansiyel denklemler; Laplace, difüzyon ve dalga denklemleri; Bessel ve Legendre fonksiyonları; integral denklemler; kompleks değişkenli fonksiyonlar; açı korur dönüşümler, komleks integral hesaplar; seri açılımları ve rezidü (kalan) teoremi.
ENE 503 Diferansiyel Denklemlerin Sayısal Çözümleri
Adi diferansiyel denklem çözümleri. Başlangıç değeri ve sınır değeri problemleri, Runge-Kutta metodları, yüksek dereceli adi diferansiyel denklemler. Kısmı diferansiyel denklem çözümleri. Parabolik, eliptik ve hiperbolik kısmı diferansiyel denklemleri çözüm teknikleri, mühendislik uygulamaları.
ENE 504 İleri Termodinamik
Termodinamiğin temel kavramları ve tanımları; Termodinamik denge prensipleri ve uygulamaları; Enerji sistemlerinin ikinci kanun analizi; Termodinamik bağıntılar, hal denklemleri, tek ve çok fazlı sistemlerin özelikleri; Tersinmezlik ve kullanılabilirlik; Kararlılık kriterleri; Saf maddelerin özelikleri; Karışımların özelikleri; Termodinamik bağıntılara istatistiksel yaklaşım; Genelleştirilmiş faz ve kimyasal denge işlemi.
ENE 505 İletimsel Isı Transferi
Süreklilik kavramı. Farklı sınır koşulları için için kararlı ve kararsız ısı iletim çözümlemeleri için formülasyon metodları. Ortogonal fonksiyonlar ve Fourier açınımı. İki ve üç boyutlu ısı iletimi problemlerinin analitik ve yaklaşık çözüm yöntemleri.
ENE 506 Taşınımsal Isı Transferi
Akış problemlerinin temel denklemleri. Sınır tabaka problemlerinde kullanılan differansiyel ve integral denklemler. Sınır tabaka teorisi. İç ve dış laminer akış problemlerinde doğal ve zorlanmış taşınım. Türbülanslı akışlarda momentum-ısı transferi benzeşimi.
ENE 507 Kütle Transferi
Kütle transfer mekanizması. Durgun veya laminer koşullardaki akışkanlar içinde kararlı hal tek yönlü moleküler difüzyon. Süreklilik denklemi. Kütle transfer teorileri. Benzerlik. Fazlar arası kütle transferi. Gaz soğurulması.
ENE 508 Isı Transferinde Sayısal Yöntemler
Varyasyonal method. Ağırlıklı kalıntı yöntemleri. Sonlu farklar ve sonlu hacim metodları. Sonlu elemanlar yöntemi. Taşınım denklemlerinin karakteristikleri. Çözüm metotları. Bileşik ısı transferi. Türbülans modelleri. Sıkıştırılabilir akışlarda reaksiyona uğrayan sistemler. Isı transferinde sanayi uygulamaları.
ENE 509 Akışkanlar Mekaniği
Akış kinematiği. Viskoz akışların sakınım denklemleri. Vortisite nakil denklemi. Düşük Reynolds sayılı akışlar. Viskoz akış problemlerinin analitik çözümleri. Laminer sınır tabaka. Benzerlik çözümleri. Momentum integral formülasyonu. Laminer jetler ve serbest kayma tabakaları. Akış kararsızlığı ve türbülansa giriş.
ENE 510 Viskoz Akış Kuramı
Viskoz akışta Navier-Stokes denklemlerinin tam çözümleri için hareket denklemleri. Kaygan akış: Stokes ve Oseen çözümleri., yağlama teorisi. Sınır tabaka teorisi: benzer çözümler, yaklaşık çözüm metodları, sayısal çözüm metodları, kararlılık, türbülans sınır tabakalar. Üç boyutlu sıkıştırılabilir sınır tabaka problemlerine giriş.
ENE 511 Gaz Dinamiği
Gaz dinamiğine giriş. Sıkıştırılabilir akışın temel denklemleri. Sıkıştırılabilir ortamda dalga yayılımı. Bir boyutlu sıkıştırılabilir akış. Çok boyutlu akışlarda hareket denklemleri ve çözüm metodları. Eğik şok. Hipersonik akış.
ENE 512 Hesaplamalı Akışkanlar Mekaniği
Hesaplamalı akışkanlar dinamiğinin temelleri ve yüksek performanslı hesaplama; temel akış modelleri, ağ tasarımı, ayrıştırma teknikleri. Doğrusal ve doğrusal olmayan sistemlerin analizi. algoritma geliştirme. Taşınımlı ve yayılımlı sistemler. Türbülans modelleri. Yanma modelleri.
ENE 513 Akışkan Güç Sistemleri ve Denetimi
Akışkanla güç sistemlerine giriş. Pnömatik ve hidrolik sistemlerin özellikleri. Hidrolik pompalar ve motorlar. Hidrostatik iletim. Vana çeşitleri. Pnömatik devre elemanları. Hidrolik devre tasarımı. Yük algılaması. Akışkan gücüyle servo kontrol. Araçlarda direksiyon, fren ve otomatik iletim sistemleri uygulamaları. Hidrolik kenetlenmeler. Tork dönüştürücüleri.
ENE 514 Hidrodinamik
Sakınım denklemlerinin özetlenmesi. Sakınım denklemlerinin özel formları. Akış kinematiği: Akım çizgileri, sirkülasyon, akım ve vortex tübü. İdeal akışlar. İki boyutlu potansiyel akışlar. Kompleks fonksiyonlar. Kaynak-kuyu. Vortex. Karmaşık akışlar. Silindir etrafında akış. Blasius İntegral kanunları. Konform tasvir. Schwarz-Christoffel dönüşümü. Jet ve akımlar. Üç boyutlu potansiyel akışlar. Dalga teorisi.
ENE 515 Gazların Kinetik Teorisi
Isı, kütle ve momentum ile ilgili temel kavramlar, denklem ve yasalar. Isı ve kütle geçişi andırımı. Isı ve kütle yayılımı. Derişiklik sınır tabakası. Katılarda ve laminer akış durumunda bir ve iki boyutlu derişiklik dağılımları. Karışımlar için süreklilik ve enerji denklemleri. Laminer ve türbülanslı akışta momentum, ısı ve kütle geçişine giriş.
ENE 516 Yanma Teknolojileri
Termodinamik ve kimyasal kinetiğin yinelenmesi. Çok bileşenli, kimyasal tepkimeli akışların ana denklemleri. Yanıcı gazlarda alevlenme. Vuruntu. Yayınım alevleri. Gaz değişimi, sıkıştırma, genleşme ve ayrışmalı yanma süreçlerinin termodinamik döngü analizi. Gerçek döngüler. Yanma mekanizması. Dizel ve benzinli motorlarda yanma. Isı aktarımı, sürtünme ve yağlama sistemleri. Yanma odası tipi ve şekli, emme ve egzoz sistemlerinin seçimi. Motor tipleri arasındaki farklar. Yakıt ve katkı özellikleri. Yakıt ölçme ve ateşleme sistemleri. Atık gazlar ve denetimleri. Akışkanlık, akışkan yatakların sınıflandırılması, atmosferik basınçlı akışkan yataklı kazan tasarımı, atmosferik basınçlı akışkan yataklı kazanlarda SO2 tutma teknikleri, dolaşımlı akışkan yataklı kazan tasarımı, akışkan yataklarda dağıtıcı plaka ve siklon tasarımı, birincil ve ikincil hava akımları dolaşımlı akışkan yataklarında siklon tasarımı, kırıcı katmanlı siklonlar ve siklon tasarımında yeni gelişmeler, akışkan yataklı kazanlarda ısı transfer yüzeyleri ve tasarımı, akışkan yataklı güç santralleri, akışkan yataklı yakma sistemlerinde otomatik kontrol, pulverize kömür yakma sistemleri, pulverize kömür yakma sistemlerinde emisyon ve parça kontrolü, pulverize kömür yakma sistemlerinde yakma verimine etki eden parametreler, yakma ve yakıcı verim analizleri, değişik yakıtlar.
ENE 517 Kömür Bilimi ve Teknolojisi
Kömürün oluşumu ve sınıflandırılması. Kömürün fiziksel ve kimyasal özellikleri. Kömüre uygulanan analizler. Kömürün kullanım alanları. Kömürün hazırlanması, temizlenmesi, depolanması ve yakılması. Kömürden sıvı ve gaz yakıt üretimi. Kömürün briketlenmesi. Kömür ve çevre ilişkileri.
ENE 518 Hava Kirliliği Modellemesi
Atmosfer için süreklilik eşitlikleri, türbülans, karışım yüksekliği,rüzgar hızının yükseklikle değişimi, stabilite sınıfları, atmosferik difüzyon teorileri, Eulerian ve Lagrangian yaklaşımlar, sürekli bir nokta kaynak için difüzyon eşitliklerinin çözümü, Gaussian eşitlikler, hüzme yükselmesi, difüzyon eşitliklerinin kararlı hal çözümleri, model tipleri, box modeli, üç boyutlu kimyasal taşınım modelleri, nümerik çözümler, emisyon envanterleri, uygulamalar.
ENE 519 Elektrik Güç Sistemleri
Güç sistemleri çözümlemesine giriş: Güç sistemlerinin genel karakterleri, fazörler, hat-toprak diagramları, tek fazlı devrelerde güç, üç fazlı devre normalizasyonunda güç, birim başı normalizasyonu, güç sistemi yapısı. Hatlar ve kablolar: Uzun-orta-kısa iletim hatları, yer altı kablosu. Elektrik enerjisi üretimi: Termal santrallar, nüklear santrallar, yenilenebilir enerji. Elektrik enerjisinin iletimi: İletim ve dağıtım ağları, alt istasyonlar, ağların korunması, trafolar, güç taşıyıcıları.
ENE 520 Elektrik Enerjisinin Kullanımı ve Yönetimi
Elektrik enerjisinin kullanımı: Yük türleri, ağ üzerindeki kullanıcıların sınıflaması. Güç sistemlerinde denetim: Aktif güç ve frekans denetimi, Gerilim denetimi ve reaktif güç, taşınan gücün denetimi, esnek AC iletim sistemleri. Enerji yönetim sistemleri: Yük akışı veya güç akışı hesaplamaları, optimal güç akışı, durum kestirimcisi, Elektrik pazarları: Pazar yapısı, pazarda hesaplaşma, sosyal refah, Pazar eşlemesi. Geleceğin güç sistemleri: Yenilenebilir enerji, dağıtık üretim, güç-elektronik arayüzleri, enerji depolama, kararmalar ve kaotik fenomenler.
ENE 521 Endüstriyel İklimlendirme ve Soğutma Sistemleri Tasarımı
Psikrometrik ve temel psikrometrik süreçler. Dış akışlarda eşzamanlı ısı ve kütle aktarımı. Doğrudan temas aktarım aygıtları. Isıtma ve soğutma sargıları, kompakt ısı değiştiricileri. Isıl rahatlık. Ilık su ısıtma sistemleri. Soğutma yükü hesaplamaları. Buhar sıkıştırma soğutma sistemleri.
ENE 522 Enerji Mühendisliği Temelleri
Enerji Mühendisliğinin amacı ve uygulama alanı. Enerji ve enerji ekonomisi. Enerji dönüşüm sistemleri ile ilgili ekonomik ve çevresel analizler. Buhar çevrimli, gaz çevrimli ve gaz-buhar çevrimli ısıl güç santralleri. Isıl güç santrallerinin tasarımı ile ilgili çevrim analizi, sentezi ve optimizasyonu. Fosil yakıtlar ve yakılması. Buhar üretim sistemleri. Nükleer yakıtlar, nükleer reaksiyonlar ve nükleer güç santralleri. Yenilenebilir enerji kaynakları ve uygulamaları. Isıl güç santralleri yapı elemanları ve işletme sorunları.
ENE 523 Enerji Ekonomisi
Enerji mühendisliği ve önemi. Primer enerji kaynakları ve potansiyel analizleri. Yakıt tipleri. Dünya enerji dengesi. Enerji depolama. Enerji dönüşüm sistemleri ve ekonomik sektörlerdeki uygulama alanları. Enerji üretim sistemleri maliyet analizleri; yakıt maliyeti, amortisman maliyeti ve enerji maliyet optimizasyonu. Enerji üretiminin çevre üzerindeki etkileri ve emisyon analizleri. Sıhhi tesisatta enerji ekonomisi. Isıtma sistemlerinde ve ısıl güç santrallerinde enerji ekonomisi. İklimlendirme ve soğutma sistemlerinde enerji ekonomisi. Yenilenebilir enerji sistemlerinde enerji ekonomisi ve kullanım ile yük faktörlerinin sistem tasarımındaki önemi. Kombine hibrit enerji sistemlerinin ekonomik analizleri.
ENE 524 Enerji Politikaları
Enerji politikasının analizi ve modellenmesi; Enerji ve ekonomik büyüme; Enerji piyasalarında düzenlemeler, liberalizasyon ve rekabet; Enerji ve sürdürülebilir büyüme.
ENE 525 Enerji Üretim Sistemlerinin Ekonomik İşletilmesi
Elektrik Enerji Sistemleri: Üretim, İletim, Dağıtım Sistemleri ve Yükler.Enerji Kontrol Merkezi. Elektrik santralları. Optimizasyon teorisi ve matematiksel programlama yöntemlerinin sınıflandırılması. Elektrik enerji üretim ünitelerinin karakteristikleri. Termik ünitelerde ekonomik yük paylaşımı ve çözüm yöntemleri. İletim hatlarında oluşan kayıplar. Enterkonnekte şebekede santralların devreye alınması ve dinamik programlamaya giriş.Yakıt harcamaları ve planlama için maliyet modelleri. Su santrallarının koordinasyonu ve modellenmesi.
ENE 526 Endüstride Enerji Yönetimi
Endüstride enerji yönetiminin önemi ve enerji-etkin sistemlerin rolü; Enerjinin kontrolu; Enerji analiz teknikleri (ömür-maliyet analizleri); Etkin aydınlatma sistemleri; Güç kalitesi, talep yönetimi ve harmonikler; Isıtma-soğutma-havalandırma sistemlerinin optimizasyonu; Yanma ve endüstriyel atıkların kullanımı; Kontrol sistemleri; Bakım çalışmalarının önemi.
ENE 527 Enerji Sistemlerinde Yöneylem Araştırması
Yöneylem araştırmasına giriş. Matematiksel programlama ve modelleme. Doğrusal programlama. Doğrusal programlama çözüm teknikleri: Simplex, Dual Simplex, Grafik Yöntem. Duyarlılık analizi ve dualite. Tam sayılı programlama. Tam sayılı programlama çözüm teknikleri: Dal ve sınır yöntemi, kesme-düzlemi ve ulaştırma algoritmaları. Doğrusal olmayan programlama problemleri. Sınırlı optimizasyon probleminde Kuhn-Tucker koşulları. Dinamik programlama ve çözüm teknikleri. Matematiksel programlama yöntemlerinin enerji sistemlerine uygulanması.
ENE 528 Enerji, Çevre ve Hukuk
Fosil yakıtların üretimi, taşınması, işlenmesi ve kullanımının hava ve su kalitesine etkisi; Toprak ve malzemelere etkisi; Jeotermal sistemlerin hava ve su kalitesi ile toprağa olan etkileri; Biyokütleden enerji üretimi ve kullanımının çevreye olan etkileri; Güneş enerjisi ile çalışan sistemlerinin çevreye olan etkileri: Fotovoltaik enerji sistemleri, ısıl enerji dönüşüm sistem-leri, ısıtma ve soğutma sistemleri; Rüzgar enerjisi ve hidroelektrik güç üretiminin çevreye olan etkileri; Çevre hukukunun temel ilkeleri; Sürdürülebilir kalkınma; Uluslar arası belgelerde enerji ve çevre koruma; Ulusal çevre eylem planında enerji ve çevre politikası ile Avrupa Birliği 2003-2006 enerji programının karşılaştırılması; Çevresel araçlar; Enerji yatırımlarında çevre etki değerlendirme prosedürü (ÇED) ile kirliliğin bütüncül önlenmesi ve azaltılmasına ilişkin 24 Eylül 1996 tarihli Avrupa Topluluğu yönergesi (IPPC); Çevreye verilen zararlardan kaynaklanan sorumluluk; Uygulamalar.
ENE 529 Güç Üretiminin Temelleri
Elektrik enerjisi üretiminde kullanılan enerji kaynakları, rezervleri, üretim ve tüketim istatistikleri; Elektrik üretimi ile ilgili temel kavramlar; Enerji santrallarının sınıflandırılması; Termik santrallar, yakıtlar ve yanma, termodinamik kanunlar, çevrimler ve verim tanımları; Buhar türbinli santrallar, verim arttırma yöntemleri, bacalar, soğutma kuleleri, kondenserler; Gaz türbinli ve kombine çevrimli santrallar; Hidroelektrik santrallar (HES), doğal su kaynaklarının etüdü, su türbinleri, HES tipleri, HES’lerin inşaat ve mekanik yapıları, regülasyon; Enerji pazarının etüdü, enerji santrallarının yatırım ve birim enerji maliyetleri; Enerji santrallarının kıyaslanması, çevre etkileri.
ENE 530 Kojenerasyon ve Atık Isı Geri Kazanımı
Enerji türleri; Dünyada ve Türkiye’ de enerji kaynaklarının durumu; Endüstriyel kuruluşlarda ve süreçlerde enerji ve ekserji bilançolarının yapılması, kayıpların belirlenmesi; Termik güç üretimi; Yanma; Isının dağıtımı; Enerji geri kazanım teknikleri; Örnek uygulamalar; Bileşik ısı-güç üretimi; Yasal sınırlamalar; Bileşik ısı-güç üretim yöntemleri; Sistem seçimi; Ekonomik çözümleme; Örnek uygulamalar.
ENE 531 Doğrudan Enerji Dönüşüm Sistemleri
Fiziksel prensipler. Dönüşüm yöntemleri: MHD, Termoelektrik, Termoiyonik, Yakıt Pilleri, Fotovoltaik, EHD. Karışık Yöntemler: Ferromagnetik, Nernst, Termofotovoltaik ve diğerleri. Dönüşüm tesisleri. Büyük ve küçük güçlerde üretim. Açık, kapalı ve kombine yüksek verimli üretim. Uygulamadaki örnek sistemler.
ENE 532 Yakıt Pilleri ve Uygulamaları
Yakıt hücresi türleri, Yakıt hücrelerinin avantajları; Hücrelerin seri bağlanması; Yakıt hücresi sisteminin diğer parçaları; Hidrojen yakıt hücreleri; Verimlilik ve yakıt hücresi voltajı; Verim limiti; Basınç ve gaz konsantrasyonunun etkisi; Proton değişticili membran yakıt hücreleri; Alkalin elektrolit yakıt hücreleri; Orta ve yüksek sıcaklık yakıt hücreleri; Yakıt hücresi gücünün dağıtımı; Yakıt hücresi uygulamaları.
ENE 533 Nükleer Mühendisliğin Esasları
Radyasyon fiziği ve teknoloji. Nükleer reaktör sistemleri ve tipleri; temel reaktör fiziği; kritiklik hesapları; yakıt çevrimleri; reaktivite değişimleri; reaktör kinitiği. Enstrumentasyon ve kontrol, radyasyondan korunma. Reaktör malzemeleri, zırhlamai enerji çekilmesi. Reaktör güvenliği ve ekonomisi. Atık yöntemi. Reaktör tasarımı.
ENE 534 Nükleer Mühendisliği Malzemeleri
Reaktör ve İzotopik Güç Tipleri; Reaktörler Malzemelerinde Aranan Özellikler, Fisyon Reaktörlerinin Birincil Bileşenleri ve Malzemeleri; Radyasyonun Madde ile Etkileşmesi; Radyasyonun Malzemelerin Özelliklerine Etkisi; Metalik Uranyum Özellikleri ve Üretilmesi; Seramik Uranyumun Özellikleri ve Üretilmesi; ; Metalik Plutonyumun Özellikleri ve Üretilmesi;Toryum Yakıtlar; Yapı Malzemeleri; Moderatör, Reflektör, Blanket ve Soğutucu Malzemeleri; Kontrol, Zırhlama ve Güvenlik Sistemlerine İlişkin Malzemeler; Nükleer Yakıt Çevrimleri, Zenginleştirme Ve Yeniden İşleme; Malzemeleri; Yakıt Elemanlarının Malzemeleri, Soğutucu Kanalları, Borular ve Reaktör Kabı; Nükleer sistemlerin optimum tasarımında kullanılacak malzemelerin seçimi ve kombinasyonu. Radyasyon Hasarının Reaktör Malzemeleri Açısından Anlamı ve Nükleer Mühendislikte Karşılaşılan Malzeme Problemleri. Radyoizotopik Güç Generatörleri; Nükleer Füzyon Reaktörlerine İlişkin Malzemeler.
ENE 535 Çevre Analizinde Nükleer Teknikler
Doğal ve yapay radyasyon kaynakları, radon ve bozunum ürünleri, radyonüklidlerin atmosferde, suda ve toprakta taşınım yolları, hava, su ve toprak örneklerinin toplanması ve hazırlanması, düşük radyoaktivite ölçümlerinin temel prensipleri, doğal ortam sayımını (background) oluşturan kaynakların tanıtılması, doğal ortam sayımının azaltılması, düşük radyoaktivite ölçüm sistemleri, düşük radyoaktivite sayımı ile ilgili önemli uygulamalar, aktivasyon analizinin temel prensipleri, çevre örneklerinin aktivasyon analiziyle incelenmesi (atmosferik partiküler madde, yiyecekler, su, toprak, sediment), yöntemin avantajları ve sınırlamaları, hata kaynakları, çevre örnekleri için radyokimyasal nötron aktivasyon analizi, örnek çözündürme, radyokimyasal ayırma, gamma spektroskopi ve düşük radyoaktivite laboratuarının tanıtımı.
ENE 536 Nükleer Analitik Kimya
Radyokimyasal donanımlar. Radyoaktivitenin analitik kimyaya uygulanması; nötron aktivasyon analizi, yüklü partikülllerle analiz, fotonlarla analiz v.b. Biyomedikal uygulamalar (kan, doku, saç, gıda analizleri vb.), çevre uygulamaları (hava, su, bitki analizleri), jeolojik uygulamalar (toprak, sediment, altın, platin, mermer, silikat analizleri vb.), endüstriyel uygulamalar (karbon, bor,petrol, eczacılık, kozmetik, kömür, metaller, yarı iletkenler, cam, kil, seramik analizleri)
ENE 537 Nükleer Reaktör Mühendisliği
Nükleer reaktörlerin mühendislik prensipleri, güç reaktörlerinin gözden geçirilmesi, nükleer güç santrallerinin betimlenmesi ve çalışma prensipleri. Güç santrallerinin termodinamiği, nükleer güç çevrimleri. Nükleer reaktörlerin termal ve hidrolik analizi: Akışkan sistemlerinin analizi ve iki fazlı akışlara giriş, nükleer reaktörlerde eaktörlerde ısı üretimi ve çekilmesi, reaktör elemanlarında kararlı ve kararsız halde ısı iletimi, tek fazlı ve iki fazlı soğutma, kalbin termal tasarımı, nükleer reaktörlerin termohidrolik tasarımının altında yatan fiziksel ilkeler, termal limitler, alt-kanal analizi, termohidrolik stabilite analizi ve normal ve öngörülen kaza koşullarında reaktör sisteminin cevabı.
ENE 538 Nükleer Mühendisliğinde Hesaplamalı Yöntemler
Nükleer mühendislikte karşılaşılan problemlerin bilgisayar uygulamaları, Çeşitli diferansiyel, integral ve integrodiferansiyel denklemlerle betimlenen nükleer reaktör sistemlerinin analizinde kullanılan bilgisayarla hesaplama yöntemleri. Sonlu farklar, sonlu elemanlar, kesikli ordinatlar ve Monte Carlo yöntemleri gibi sayısal yöntemler. Nötron ve foton transportu, ısı transferi ve termohidrolik problemlerine ilişkin örnekler. Akı ve güç dağılımının hesaplanması, ısı iletimi gibi nükleer mühendislik hesaplarının gerçekleştirilmesine ilişkin uygulamalar. Yöntem seçim kriterleri, bilgisayarla programlama ve kodlara ilişkin genel bilgi.
ENE 539 Radyasyon Ölçüm ve Görüntüleme Sistemleri
Radyasyon Kaynakları, Birimler ve Tanımlar, Yüklü Paçacıklar, Gama Işınları ve Nötronların Madde İle Etkileşmesi. Sayım İstatistiği ve Hata Tahmini: Verilerin Karakterize Edilmesi, İstatistik Modeller, İstatistik Modellerin Uygulanması, Hata Propogasyonu, Sayım Deneylerinin Optimizasyonu, Zaman Aralıklarının Dağılımı. Dedektörlerin Genel Özellikleri: Basitleştirilmiş Dedektör Modeli, Dedektör Çalışma Modları, Pals Yükseklik Spektrumları, Sayım Eğrileri ve Platolar, Enerji Rezolüsyonu, Dedeksiyon Verimi, Ölü Zaman. İyon Odaları. Orantılı Sayıcılar. Geiger-Mueller Sayıcıları. Sintilasyon dedektörleri.Yarıiletken Dedektörler.Yavaş Nötron Dedeksiyon Yöntemleri, Hızlı nötron Dedeksiyonu. Spektroskopi. Analog ve Dijital Pals İşleme ve Şekillendirme. Radyasyon Dedektörlerinin Görüntüleme Amacıyla Kullanılması: Görüntü Oluşumunun Fiziksel ve Matematiksel Esasları, Veri Kazanımı ve Yenidenoluşturulması, Dijital Götüntü İşleme İlkeleri, Tanımlar, Görüntülemenin Lineer Sistem Teorisi, Görüntüleme İşlemleri. Görüntü Kalitesi, Modülasyon Transfer Fonksiyonu, Gürültü Özellikleri. Nükleer Tıp Görüntüleme, Sintilasyon Kameraları, Radyonüklid Kullanılarak Tomografik Görüntü Oluşturulması, Veri Kazanımı ve Rekonstrüksüyonu, Düzlemsel Radyografik Görüntüleme, Çok Boyutlu Tomografi (X-Ray CAT, PET, SPECT).
ENE 540 Radyasyondan Korunma Sistemleri
Temel fiziksel kavramların gözden geçirilmesi, atom ve çekirdeğin yapısı, radyoaktiflik ve radyoaktif dönüşüm makanizması, radyoaktif dönüşüm kinetiği, aktivite birimleri: Fotonların, nötronların, ve yüklü parçacıkların madde ile etkileşimi ve enerji kayıp mekanizmaları; Radyasyon dozimetresi, temel kavram, nicelik ve birimler, İç ve dış radyasyon kaynaklarından alınan dozların hesaplanması; Radyasyonun biolojik etkileri, doz-cevap karakteristikleri, iç dozimetri için temel bioloji, radyasyonun insan sağlığına etkisi, ağırlaştırılmış doz birimleri; Personel ve alan gözetimi ve kaza hali için radyasyon dozimetri sistemlerinin tasarım ve uygulamaları, sağlık fiziği cihazları: radyasyon dedektörleri, parçacık sayım cihazları, doz ölçüm cihazları, nötronların ölçülmesi; cihazların kalibrasyonu, sayım istatistiği; Radyasyon dozimetresinin teori ve pratiğinin radyasyondan korunma amaçlı uygulamaları, Radyasyondan korunma kriterleri ve doz limitleri, Dış radyasyon kaynaklarından korunma, temel zırhlama hesapları ve optimizasyon. İç radyasyon kaynaklarından korunma, maksimum izin verilebilen vücut yükünün ve hava ve sudaki konsantrasyonun belirlenmesi, iç radyasyon kaynaklarından doğan zararın belirlenmesi, radyasyon kaynaklarının, çalışanların ve çevrenin kontaminasyon kontrolü, yüzeysel kontaminasyon limitleri; radyoaktif artık idaresi, zarar tetkiki ve optimizasyon; Koruyucu ölçümlerin yapılması: tıbbi kontroller, vucutta biriken radyoaktivitenin yaklaşık hesabı, bireylerin radrasyon cihazları ile kontrolü, radyasyon ve kontaminasyon incelemeleri, hava numunelerinin değerlendirilmesi, rutin çevre kontrol ve ölçümleri. Güç reaktörü, yakıt çevrimi, üniversite, hızlandırıcı, tıp ve çevre sağlık fiziğine ilişkin özel kavramlara değinilmesi.
ENE 541 Yenilenebilir Enerji Uygulamaları
Güneş enerjisi ve uygulamaları. Rüzgar enerjisi, kullanım alanları ve teknolojisi. Jeotermal enerji, kullanım alanları ve teknolojisi. Hidrolik enerji ve uygulamaları. Biokütle enerji ve uygulamaları. Deniz kökenli enerjiler. Isı pompaları Yakıt hücreleri. Enerji sistemlerindeki teknolojik gelişmeler. Yenilenebilir enerji güç santralleri. Fosil yakıtlar ile yenilenebilir enerji kaynaklarının kombine kullanımı. Kojenerasyon tesisleri
ENE 542 Güneş Enerjisi
Isıl ışınımın temel kanunları ve güneşsel ışınım. Kullanılabilir güneşsel ışınım, ölçüm yöntemleri ve dağılımları. Düz ve yoğunlaştırıcı güneş kollektörü sistemleri; Temel denklemler, tasarım ve performans kriterleri. Optik ve yapısal özellikler. Çevre koşullarının performans üzerine etkileri. Kollektörlerdeki akış ve ısı transferi çözümlemeleri. Güneş takip sistemleri ve performans üzerine etkileri. Enerji depolama ve güneşsel yük dağılımları. Güneş kollektörlerinin matematiksel modellemesi ve güneş enerjili sistemlerin ekonomik analizleri. Aktif ve pasif sistemler. Güneş enerjili ve hibrit ısıtma, soğutma ve elektrik üretimi uygulamaları. Güneş pilleri.
ENE 543 Güneş Enerjisi Dönüşüm Teknolojileri
Güneş enerjisi ve enerji ihtiyacı, temel prensipleri, band teorisi, pn bağlantıları, Metal-yarı iletken bağlantıları, tek veya yarı kristal Si hücreler, hazırlanışları, tek kristal GaAs hücreler ve teknolojileri, CdS/CdTe hücreler, CuInSe hücreler ve hazırlanış yöntemleri, organik film güneş hücreleri, modüllerin hazırlanması, düz levha modüller, yoğuşturucu modüller, depolama ve güç dağıtımı, güneş kollektörleri ve teknolojileri.
ENE 544 Pasif Güneş Enerjisi Sistemleri
Güneş ve güneş ışınımına ilişkin kavramların tanımı; Güneşin konumuyla ilgili güneş açıları; Güneş ışınımına ilişkin verilerin analizi ve hesaplamalar; Pasif ısıtma, soğutma sistemleri; Aydınlatma sistemleri; Güneşin ışıksal ve ısısal etkisinin kontrolu; Güneş enerjisinden yararlanmada akıllı bina kavramı ve akıllı bina kabuğu sistemleri; Binaların güneş enerjisinden yararlanan pasif sistemler olarak tasarlanması için uygulama çalışması ve pasif sistemlerin gösterdiği performansın değerlendirilmesi.
ENE 545 Aktif Güneş Enerjisi Sistemleri
Güneş ve güneş enerjisine giriş; Güneş enerjisinin diğer enerji kaynakları ile karşılaştırılması; Aktif güneş enerjisi sistemlerine giriş; Fotovoltaik sistemler ve kullanım alanları; Güneş ışınımının toplanması; Düz güneş toplayıcıların esasları, ısıl analizi ve dizaynı; Yoğunlaştıran güneş toplayıcıları; Güneş enerjisinin depolanması; Faz değiştiren maddelerle, çakıl taşlarıyla ve su ile depolama yöntemleri; Güneş enerjili sıcak su sistemleri;. Toplayıcıların yerleştirilmesi; Toplayıcı yüzey alanının tayini; Sistemlerin donma ve aşırı ısınmaya karşı korunması; Sistemlerin otomatik kontrolu; Güneş enerjili ısıtma ve soğutma sistemlerinin dizaynı; Güneş enerjisi özel uygulamaları.
ENE 546 Hidroelektrik Enerji
Şebekelerin enerji ve güç gereksinimleri ve bunun karşılanmasında yararlanılan alternatif üretim kaynakları - Konvansiyonel ve konvansiyonel olmayan enerji üretim kaynaklarının değişik kriterlere göre karşılaştırılması - Avantaj ve dezavantajları - Hidroelektrik santralların (HES) çalışma prensipleri - HES tipleri, elemanları, ve çalışma prensipleri - Enerji üretim sistemlerinde birim fiyat oluşturulması, dünya uygulamaları ile karşılaştırmalar ve fayda / maliyet analizleri.
ENE 547 Jeotermal Enerji
Jeotermal enerjinin kaynağı ve jeotermal sistemlerin tiplerinin tanımı. Jeotermal enerji arama yöntemleri. Jeotermal sondaj teknikleri. Jeotermal kuyularda üretim ölçmeleri. Jeotermal rezervuar mühendisliği. Jeotermal enerjinin çevre etkileri. Jeotermal sularda çökelme. Jeotermal enerjinin doğrudan ve dolaylı kullanımı. Elektrik enerjisinin üretildiği dolaylı kullanımda uygulanan çevrimler. Doğrudan kullanımda uygulanan çevrimler. Jeotermal enerjinin pazarlanması ve ekonomisi.
ENE 548 Rüzgâr ve Dalga Enerjisi
Rüzgar türbinlerinin teorisi. Rüzgar akımlarının teorisi. Rüzgar türbinlerinin çeşitleri. Rüzgar türbinlerinin dizaynı. Rüzgar çftlikleri. Rüzgar enerjisi tesislerinin ekonomik analizi. Teknik potansiyelleri. Dalganın yapısı ve enerji potansiyeli. Dalganın matematiksel modeli. Hidrodinamik parametreler ve formülasyon. Dalganın çevre ile olan etkileşimleri. Dalga enerjisi üretiminde kullanılan teknikler. Dalgadan enerji üreten tesislerin ekonomisi.
ENE 549 Organik Atık Dönüşüm Proseslerinin Temelleri
Anaerobik biyokimyasal dönüşüm (bozunma) sürecinin esasları: Reaksiyonların termodinamiği, stokiyometri ve bakteriyel enerji dönüşümleri, anaerobik dönüşüm (AD) sürecini kontrol eden faktörler, anaerobik reaktörlerin kontrolü. Reaktör tasarımı, proses kinetiği, anaerobik reaktörlerde kompleks ve basit organik atıkların dönüştürülmesi sürecinin modellenmesi. AD süreci optimizasyonu:Biyokimyasal dönüşüm verimlerinin optimizasyonu, metanojenik aktivite testleri, organik atıkların biyolojik olarak bozunabilirliğinin deneysel analizi.
ENE 550 Organik Atıklardan Biyoenerji Üretimi
Organik katı atıkların anaerobik biyokimyasal dönüşümü. Sıvı ve katı organik atıklar için anaerobik reaktör tipleri: Tek, iki kademeli ve kesikli reaktörler. Evsel katı atıkların organik kısmının diğer organik katı atıklarla birlikte anaerobik dönüştürülmesi. Katı atık düzenli depolama tesislerinin anaerobik biyoreaktör olarak işletimi. Biyoenerji geri kazanım sürecinin hayvan atıkları, çiftlik atıkları ve kuvvetli organik endüstriyel atıksulardaki uygulamaları. Organik katı atıklardan biyoenerji geri kazanımı sürecinin son ürünleri, etkileri ve maliyeti.
ENE 551 Biyoenerji Süreçlerinin Modellemesi ve Tasarımı
Havasız biyolojik arıtmanın mekanizması. Reaktör hidroliği ve kinetik. Havasız arıtmada genel modelleme yaklaşımları ve uygulamaları. Anaerobik çürütmede faz ayrımı. Yüksek hızlı havasız arıtma sistemlerinin tasarımı ve işletilmesi. Ekstrem çevre ve işletme şartlarının havasız arıtmaya etkileri: Sıcaklık, pH, atık tipi, NH4-N, tuzluluk, katyonlar, AKM ve öncelikli kirleticiler. Anaerobik arıtma sistemlerinin iyileştirilmesi. Anaerobik arıtma sonrası ilave arıtma seçenekleri.
ENE 552 Biyokütle ve Dönüşüm Teknolojileri
Biyokütle enerji potansiyeli. Biyokütle türleri. Biyokütlenin yapısı ve özellikleri. Biyokütle yakma teknolojileri. Fiziksel dönüşüm prosesleri. Biyokütlenin gazlaştırılması. Biyokütlenin sıvılaştırılması. Biyokütleden aktif karbon üretimi. Oksijen içeriği yüksek sentetik sıvı yakıtların üretimi. Mikrobiyal dönüşüm. Organik kimyasalların üretimi.
ENE 553 Enerji Ormancılığı ve Biyokütle
Enerji ormancılığı için gereklilikler; Enerji ormancılığına uygun ağaç türleri; Enerji ormancılığının uygulanması; Dünyada ve Türkiye’de enerji ormancılığı uygulamaları; Orman biyokütlesi; Biyokütle tablolarının düzenlenmesinde uygulanan yöntemler; Biyokütle konusunda yapılan çalışmalar; Orman biyokütlesi konusunda Türkiye’de yapılan çalışmalar; Ağaçların ve ağırlıklarının tahmin edilmesi.