Bilim Dalı Başkanı : --- Anabilim Dalı Başkanı : Prof. Dr. Şinasi GÜNDÜZ
PROGRAMIN İLİŞKİLİ OLDUĞU BÖLÜM VE FAKÜLTE
FELSEFE VE DİN BİLİMLERİ BÖLÜMÜ / İLAHİYAT FAKÜLTESİ
Bölüm Başkanı : Prof. Dr. Şinasi GÜNDÜZ Fakülte Dekanı : Prof. Dr. Fahri KAYADİBİ
OKUTULAN DERSLER VE İÇERİKLERİ
1. DİN EĞİTİMİNİN PRENSİPLERİ
Ders İçeriği:
· İslam Din Eğitiminin Prensipleri:
· Sevgi
· Irsiyet
· Çevre
· Ceza
· Ödül
· Yer Değiştime
2. DİN-BİLİM İLİŞKİSİ
Ders İçeriği:
Din ve bilim arasındaki ilişkinin tarihi
Din ve bilim çatışır mı?
Din ve bilim ayrıştırlabilir mi?
Din ve bilim ilikisi
Tamamlayıcılık sorunu
Doğal teoloji
Big bang ve yaratma
Yaratma ve evrim
Vahiy ve evrim
Teoloji ve sosyal bilimler
3. DİYALOG VE DİNLER ARASI İLİŞKİLER
Ders İçeriği:
· Çeşitli Dinlerde Hakikat Doktrini
· Dinler için Öteki Olma
· Şiddet, Çatışma ve Dini Grup ve Doktrinler
· Diyalogun Neliği
· Dinlerarası Diyalogun Kapsamı ve Gücü
· Diyalog ve Dünya Barışı
· Dünyanın Her Yerinde Diyalogla İlgili Faaliyetlerin Analizi
· Küreselleşme ve Diyalog Çabaları
· Diyaloga Dayalı Kilise ve Misyon Faaliyetleri
· Diyaloga Kur'ani Yaklaşım
· Diyalogun Nasıllığı
4. GENOSTİSİZM VE GENOSTİK DİNLER
Ders İçeriği:
· Gnostisizme Giriş
· Gnosis
· Hermetik gelenek ve Hermetizm
· Gnostik Kurgu ve Sembolizm
· Gnostik Metafizik ve Kozmosu Anlamlandırma
· Mandaenler ve Mani Gnostisizmi
· Yahudilik ve Hıristiyanlıkta Gnostik Gelenekler
· Gnostik Antropoloji
· Gnostik mitoloji
· İslami Gnostisizm
5. TANRI VE FELSEFE Ders İçeriği:
Antik filozoflarda Tanrı kavramı
Ortaçağ İslam Filozofalrında Tanrı
Ortaçağ Hıristiyan Filozofalrında Tanrı
Modern Filozofalrında Tanrı
Teizm
Deizm
Panteizm
Panenteizm
Ateizm
Agnostisizm
Tanrı hakkında çağdaş tartışmalar
6. DİNSEL TECRÜBE VE MİSTİSİZM
Ders İçeriği:
Dinsel tecrübe türleri
Duygu olarak dinsel tecrübe
Algısal dneyim olarak dinsel tecrübe
Dinsel tecrübe ve doğaüstü açıklamlar
Yorum ve tecrübe
Arguing from experience
Tecrübeyle bilmek
Dinsel ve mistik tecrübenin açıklanması
Tecrübe yorum ve rasyonel inanç
Tecrübe ve bilim
Dini ve mistik tecrübe için ortak bir nokta varmı
7. METİNLERLE İSLAM FELSEFESİ (KLASİK ÖNEM)
Ders İçeriği:
İlk Filozof Üzerine (El-Kindi)
"İdeal Devlet Vatandaşlarının Düşünceleri'ne Dair Bazı Pasajlar (El-Farabi)
"Metafiziğe" Dair Bazı Pasajlar (İbni Sina)
Felsefe ve Din Arasındaki Uyum Üzerine (İbni Rüşd)
İşari Felsefeye Dair Bazı Pasajlar (Sühreverdi)
8. FELSEFİ HERMENÖTİK
Ders İçeriği
Hermönetik tarihi
Hermönetiğin anlam ve kapsamı
Romantik hermönetik ve Schleiermacher
Historisizm problemi
Dilthey and Hermönetic
Heidegger: varoluş yorumu olarak hermönetik
Gaddamer and Hermönetik
Yorum problemi
9. CUMHURİYET DÖNEMİ DİN EĞİTİMİ TARİHİ
Ders İçeriği
Cumhuriyet Döneminde Eğitim Düzenlemeleri
Tevhid-i Tedrisat Kanunu
İmam-Hatip Okulları
Resmi Okullarda Din Derslerinin Başlaması
İlkokullar
Kolej ve Orta Okullar
Üniversiteler
12 Eylül 1990 sonrası Din Eğitimi
10. DİN PSİKOLOJİSİNDE İMAN VE İNKAR SORUNU
Ders İçeriği:
· Din ve temel karakteristikleri
· Din psiklojisi açısından din
· İnsanın gelişim dönemleri ve dini ve ahlaki karakteristiklerin bu dönemlerde ortaya çıkış
· Dini zorunluluk kavramı
· Dini tecrübe
· İman ve İnkar (inançsızlık)
· İslami kültürde ihtida
· Batı dinlerinde ihtida
İman ve inkara götüren faktörler
Gençlikte kimlik ve din
Ergenlikte şüphe ve tereddüt
11. MİTOLOJİ
Ders İçeriği:
· Mitolojiye Giriş
· Mit, Tarihi Olaylar, Öyküler ve Efsaneler
· Mitlerin Fonksiyonları
· Kozmogoni ve Teogoni Mitosları
· Kutsal Köken Mitosu
· Ayin Mitosları
· Mitoslar ve Hierofani
· Mit ve Tarih
· Mitosları Anlamlandırma Teknikleri
12. İSLAM FELSEFESİ TARİH YAZIMI
Ders İçeriği:
Modern zamanlardaki İslam felsefesi çalışmalarına genel bir giriş
İslam felsefesine farklı yaklaşımlar
Oryantalistik İslam felsefesi tarih yazımı
Mistik İslam felsefesi tarih yazımı
Politik İslam felsefesi tarih yazımı
Theolojik İslam felsefesi tarih yazımı
13. DİNLERDE KURTULUŞ ÖĞRETİSİ VE ESKATOLOJİ
Ders İçeriği:
· Soteriolojiye Giriş
· Tanrı Merkezli ve Kilise Merkezli Kurtuluş Doktrinleri
· Kurtuluş Yolları
· Kurtuluşun Amaçları
· Ahiret Dönemi Doktrini
· Messianizm ve Binyılcılık
· Zamanın Sonu Düşüncesi
· Ölüm ve Ölüm Sonrası
· Yargı Günü
· Cennet Cehennem
· Reinkarnasyon Doktrini
· Dharma ve Nirvana Doktrini
14. KUTSAL KİTAPLAR
Ders İçeriği:
· Bir Metin Olarak Kutsal Kitap
· Kitab-ı Mukaddes
· Kur'an
· Çeşitli Gnostik Geleneklerin Kutsal Kitapları; Mandaen ve Mani Kaynakları
· Kutsal Kitaplar ve Din Dili
· Metaforik İfade
· Kutsal Kitaplarda Mitolojik Materyaller
· Edebi ve Tarihi kritik Metotları
15. KÖTÜLÜK VE TEODİSE
Ders İçeriği:
Kötülük sorunu ve bazı terimler
Kötülük türleri
Ahlaki kötülük
Acı ve acı çekme
Kötülük problemi tüleri
Augustinyen teodise türü
Optimist teodise
Irenaeuscu teodise
Kur'an-i teodise
İslam felsefesinde teodise
İslam teolojisinde teodise
Günümüzde eodise
16. DİNSEL ÇOĞULCULUK
Ders İçeriği:
Dinsel çeşitlilik
Dışlayıcılık
Kapsayıcılık
Çoğulculuk
Dinleri değrlendirmede ölçüt sorunu
Kur'an'da diğer dinler
Gelenekte diğer dinler
Dinsel çoğulcuğn islami versiyonu
İslam felsfesinde çoğulculuk
İslam teolojisinde çoğulculuk
İslam mistisizminde çoğulculuk
17. ÖLÜM VE ÖLÜMSÜZLÜK
Ders İçeriği:
Ölümden sonraki yaşam hakkındaki görüşler
Yeniden dirilme
Yeniden yaratma
Bedensel olarak yaşama
Ölümden sonraki yaşam için gerekçeler
Tecrübi deliller
Ölüm öncesi tecrübeler
Felsefi deliller
Ahaki deliller
Dinsel deliller
Ölümden sonraki yaşamın istenilebilirliği
18. KLASİK MANTIK
Ders İçeriği:
Mantığın tarifi ve tarihi
Kavram ve çeşitli kavramlar
Kategorileir
Tanım ve tasvir
Önermeler
Kıyas
Kıysa türleri
Kıyasın türleri
Endüksiyon
Analoji
Be mantık sanatı
Mantıkta kavram ve çeşitli kavramlar
19. İBN SİNA'DA METAFİZİK
Ders İçeriği:
İbn Sina'nın Metafizik Anlayışı
Metafiziğin Anlamı
Metafiziğin Muhtevası
Metafiziğin Amacı
Zorunlu ve Mümkün Varlık
Zorunlu Varlığın Varlığının Kanıtı
Zorunlu Varlığın Özellikleri
İbn Sina'nın Sudur Kavramı
Nedensellik Teorisi
Tanrı ve Dünya
20. METİNLERLE İSLAM FELSEFESİ (MODERN DÖNEM)
Ders İçeriği:
Urvetu'l-vuska'nın bazı bölümleri (Cemaleddin Afgani)
İslamda Dini Düşüncenin Yeniden Oluşturulması (Muhammed İkbal)
Vahdet Teolojisi'nin bazı bölümleri (Muhammed Abduh)
Bilgi ve Kutsal'ın bazı bölümleri (Seyyid Hüseyin Nasr)
Et-Turas ve't-tecdid'in bazı bölümleri (Hasan Hanefi