Fransız Dili Eğitimi Doktora Programı

   YABANCI DİLLER EĞİTİMİ ANABİLİM DALI / FRANSIZ DİLİ EĞİTİMİ BİLİM DALI
 

• PROGRAMIN TÜRÜ         

   DOKTORA
 

• PROGRAMIN YÜRÜTÜCÜSÜ

            Bilim Dalı Başkanı          :   Doç. Dr. Necmettin Sevil
            Anabilim Dalı Başkanı   :    Prof.Dr.Selahattin DİLİDÜZGÜN
 

• PROGRAMIN İLİŞKİLİ OLDUĞU BÖLÜM VE FAKÜLTE  

HASAN ALİ YÜCEL EĞİTİM FAKÜLTESİ / FRANSIZ DİLİ EĞİTİMİ BİLİM DALI
 
            Bölüm Başkanı                 :    Prof. Dr. Nilüfer Tapan
            Fakülte Dekanı                 :    Prof. Dr. Yusuf Avcı
 

• OKUTULAN DERSLER VE İÇERİKLERİ

1. YABANCI DİL ÖĞRETİMİ VE ÖĞRETMEN YETİŞTİRİMİ SÜRECİNDE KURAM VE UYGULAMA

Amaçlar: "Yabancı Dil Öğretimi ve Öğretmen Yetiştirimi Sürecinde Kuram ve Uygulama" adlı dersin odak noktasını yabancı dil öğretiminde kuramsal bir bakış açısı ile yöntem, yaklaşım ve ilke gibi temel kavramların irdelenmesi oluştrmaktadır. Bu bağlamda, dersin temel amacı yabancı dil öğretmeninin yerinde ve doğru kararlar vererek verimli uygulamalar gerçekleştirebilmesinin bilimsel temelini oluşturmaktır. Ayrıca, dilbilimsel yaklaşımlar ve öğrenme kuramlarındaki değişmelerin yabancı dil öğretimini nasıl etkilediği işlenecektir. Yabancı dil öğretmenlerinin yetiştirilmesi ve bu alana özgü programların tartışılması da yukarıda adı belirtilen dersin kapsamındadır.
Konular:

• Bilim dalı olarak yabancı dil öğretiminin gelişim çizgisi
• Dilbilimsel gelişmeler ve yabancı dil öğretimi
• Bilişsellik bağlamında yabancı dil öğretimi
• Yabancı dil öğretmenlerinin yetiştiriminde bilimsellik ve meslek-odaklılık
• Yöntem-sonrası dönem

Kaynaklar:
Kumaravadivelu, B. (2003) Beyond Methods: Macrostrategies for Language Teaching. USA: Yale Language Series.
Larochelle, M., N. Badnarz & J. Garrison (1998) Constructivism and Education. Cambridge: Cambridge University Press.
Pelz, M. ( 1977) Pragmatik und Lernzielbestimmurg im Fremdsprachenunterricht. Heidelberg.
 
 

1. YABANCI DIL ÖĞRETIMINDE PORTFOLYO ÇALIŞMALARI

   
Amaçlar: Bu derste günümüzün değişen koşulları doğrultusunda yabancı dil öğretiminde uluslar arası alanda gittikçe daha belirleyici olan dil portfolyosu uygulamasının incelenmesi ve konunun Türkiye örneğinde tartışılması amaçlanmaktadır.
Konular:

• Günümüzde yabancı dil öğretiminde belirleyici olan ölçütlerin saptanması
• Avrupa dil politikaları doğrultusunda Ortak Dil Kriterleri Çerçeve Metninin incelenmesi
• Türkiye'deki dil portfolyosu uygulamalarının araştırılması ve bu çalışmaların ugulama alanındaki geçerliliğinin tartışılması

Kaynaklar:
Council for Cultural Cooperation, Education Committee (2000) Modern Languages: A Common European Framework For   Languages: Learning, Teaching, Assesment. Council of Europe. (English, German & French)
 

1. DİLBİLİMDE BETİMLEME VE YABANCI DİL ÖĞRETİMİ

Amaçlar: Bu dersin amacı, çağdaş dilbilim kuramları çerçevesinde geliştirilmiş çözümleme örneklerinin ve dillerin yapılarının betimlenmesinde geliştirilmiş kavramların yabancı dil öğretimine ilişkin uygulamalarını tartışmaktır. Günümüzde yabancı dil öğretiminin gündemini oluşturan kuramsal ve uygulayımsal sorunlar çerçevesinde, sesbilimsel, sözdizimsel ve sözlükbilimsel betimlemelerin yabancı dil öğretimine katkılarının, örnek uygulamalarla ele alınması ve bu uygulamalar aracılığı ile dilbilim ve yabancı dil öğretim kuramları arasında bireşim denemelerinin yapılması, var olan yöntemlerin eleştirel çözümlemelerinin gerçekleştirilmesi amaçlanmaktadır.
Konular:

• Dilbilimde model sorunu ve epistemolojik çerçeve
•   Dilbilimde Realist / İdealist modeller ve dilbilimsel betimleme
•   Dilbilimde tümsel (total) / partiel modeller ve dilbilimsel betimleme
• Dilbilimsel betimlemede bütünce (corpus) sorunu
• Dilbilimsel betimleme modelleri (genel sunuş)
• Sesbilimsel betimleme modelleri ve yabancı dil öğretiminde yerleri
• Sözdizimsel betimleme modelleri ve yabancı dil öğretimindeki yerleri
• Anlambilimsel / sözlükbilimsel betimleme modelleri ve yabancı dil öğretimindeki yerleri

Kaynaklar:
Hjelmslev, Prolegomena
Saussure, Cours de Linguistique Générale
Bloomfield, Language
Chomsky, Aspects
 

1. EDEBİYAT GÖSTERGEBİLİMİ

Amaçlar : Öncelikle klasik anlamıyla göstergebilimden modern kuramsal yaklaşımlara uzanan bir panorama sunulmakta; ardından A. J. Greimas'ın tasarladığı biçimiyle göstergebilimin temel ilkeleri açıklanmaktadır. Yazınsal metnin yüzey yapısından derin yapısına uzanan bie çizgide metin çözümleme modeli çalışılmaktadır. Son olarak da Greimas sonrası dönem olan söylem çözümlemelerinde yoğunlaşan Fontanille göstergebilimi ele alınmaktadır.
Konular :

• Gösterge
• Gösterge dizgeleri
• Söylem bileşenleri
• Retorik/ yazınbilim
• Anlambirimcik çözümlemesi
• Tutkusal roller

Kaynaklar :
Greimas, A. J. De l'Imperfection.
Fontanille, J. Semiotique du discours, Semiotique et litterature.
Greimas, A. J. & J. Fontanille. Semiotique des Passions .
Bertrand, D. Precis de Semiotique litteraire.
 

1. SÖZCELEM KURAMLARI VE ÇÖZÜMLEMESI

 
Amaçlar: Dersin başlıca hedefi söylem çözümlemesinde temel oluşturacak edimbilim, sözdizimbilim ve sesletim kuramları konusunda temel bilgilerin verilmesi ve bu alanların birbirleri ile olan ilişkilerinin örnek çözümlemeler yoluyla açıklanması olacaktır. Mimik ve jestlerin sözceleme katkısının incelenmesi de hedefler arasında yer almaktadır.
Konular:

• Sözcelem, anlambilim ve edimbilim
• Sözcelem kuramları
• Sözcelem   ve sözdizimbilim
• Sözcelem ve bilgi aktarımı
• Sözcelem   ve teknoloji
• Sözcelem , davranıs, tutum ilişkisi
• Sözcelem ve sesletim ilişkisi
•  

Kaynaklar:
"Le dire et le dit", Ducrot, O., Paris Ed. De minuit, "Pour une logique du sens", Martin R., Paris, PUF, "Pour une typologie des discours", Simonin-Grumbach J., paris, Seuil. "Quand dire c'est faire", Austin J.L., Paris,   Seuil. "La pragmatique linguistique" Eluerd R., Paris, Nathan. , "Grammaire de l'intonation. L'exemple du   français oral " Morel M.-A. et L.Danon-Boileau, 1998, Bibliothèque de Faits de Langues, Paris-Gap, Ophrys. "Les réalisations formelles de la coénonciation et de la colocution : cooccurrence et distribution des indices des trois plans morpho-syntaxique, intonatif et posturo-mimo-gestuel", Bouvet D. et Morel M.-A., 2001, , in Orage'01, L'Harmattan
 

1. YABANCI DIL ÖGRENME SÜREÇLERI

Amaçlar: Bu derste yabancı dil öğrenmenin ve ana dil edinm enin nasıl, hangi koşullar altında gerçekleştiğini irdeleyen kuramların yabancı dil öğretimi alanıyla ilgili yenilikler ışığında tanıtılması ve tartışılması amaçlanmaktadır.
Konular:

• İnsan zihninin dil edinme/öğrenme özelliklerinin incelenmesi
• Ana dil edinimi sürecinin incelenmesi
• Yabancı dil öğrenme süreçlerinin incelenmesi
• Değişik dil öğrenme kuramlarında an dil edinimi yabancı dil öğrenme süreçlerinin ilişkilendirilmesi, karşılaştırılması ve birbirlerine olan etkilerinin araştırılması

Kaynaklar:
Appeltauer, E. (1997) Grundlagen des Erst- und Fremdsprachenerwerbs Fernstudieneinkeit 15. Berlin-München: Langenscheidt.
Butzlkann, W. (1993) Psycholinguistik des Fremdsprachenunterrichts. Tübingen-Basel: Francke.
Ellis, R. (1995) The Study of Second Language Acquisition. Oxford: Oxford University Press.
Mitchell, R. & F. Myles (1998) Second Language Learning Theories. New York: Oxford University Press.
                                                                                                

1. DİLBİLİMDE BETİMLEME VE YABANCI DİL ÖĞRETİMİ I

 
Amaçlar: Bu dönemde betimsel dilbilim modelleri, yabancı dil öğretimine katkıları bakımından ele alınacak ve yöntembilimsel gelişme içinde dil betimlemelerinin yerleri tartışılacaktır. Uluslar arası düzlemde belirleyici olan dil eğitim siyasalarıyla yabancı dil öğretimi alanının referans dallarından biri olan dilbilimsel betimleme arasındaki tutarlılık sorununa değinilecektir.
Konular:

• Dağılımcılık (Bloomfield), dolaysız kurucular modelinin yabancı dil öğretimindeki yeri
•   Üretici Dönüşümsel Dilbilgisi (N. Chomsky), Ağaç gösterimi ve sözdizimsel çözümleme modelinin yabancı dil öğretimindeki yeri
•   Lyons, dilbilgisi türleri, anlamsal dilbilgisi ve dilbilimsel modellerle yabancı dil öğretimi bağlamında karşılaştırılması
•   Sesbilimsel yapıların yabancı dil öğretiminde edinilmesi sorunu ve yabancı dil öğretimi  
•   Biçimbilimsel-sözdizimsel yapıların yabancı dil öğretiminde edinilmesi sorunu ve dilbilimsel betimleme
•   Edimbilimsel yaklaşım ve yabancı dil öğretiminde edimbilimsel boyutun edindirilmesi modelleri

Kaynaklar:
Lyons, Linguistique Générale
David Graddol, Describing Language
Harold Weinrich, Textgrammatik
 

1. SÖYLEM TÜRLERİ VE YABANCI DİL ÖĞRETİMİ

 
Amaçlar: Bu dersin amacıt ümceüstü dilbilimin temel kavramları ve iletişim becerisi ile bu kavramların yabancı dil öğretmine aktarılabilirliğinin sorgulanmasıdır.
Konular:

• Metin ve söylem tanumları
•   sözceleme olgusu
•   dilsel tutarlılık ve edimsel tutarlılık (cohesion- cohérence)
•   metinsellik olguları (textualité)
•   yabancı dil öğretiminde söylem türlerinin aşamalandırılması   
•   Fransızca öğretimi yöntem kitaplarında   metinsellik olgularının incelenmesi
•   Yöntem kitaplarında yer alan metinlerin hedeflenen becerilere uygunluğunun
•    sorgulanması

Kaynaklar:
Adam, J.M.,Eléments de linguistique textuelle, Bruxelles, Mardaga, 1990.
Adam, J.M., Les textes: types et prototypes,Paris, Nathan, 1992.
Combettes, B./ Tomassone, R.,Le texte informatif, aspects linguistiques, Bruxelles,     De Boeck, l991, 1998)
Stati, S., Le transphrastique, Paris,P.U.F., 1990.
 

1. DİLBİLİM ALANLARI VE YABANCI DİL ÖĞRETİMİ

 
 
 
Amaçlar: Bu dersin amacı Yabancı Dil Olarak Fransızca'nın öğretiminde referans dallardan biri olan dilbilimin uygulandığı alanlar olan toplumdilbilim, ruhdilbilimi edimbilim vb dallarda ortaya çıkan çözümleme örnekleri, yaklaşımlar tanıtılacak, bunların yabancı dil öğretimine katkıları araştırılacaktır. Tutarlı (coherence) bir öğretim modelinin geliştirilmesinde özellikle toplumdilbilim ve ruhdilbilimin yeri konusunda kuramsal ve uygulamalı çalışmalar yapılacaktır.
Konular:

• Toplumdilbilim: yaklaşımlar, dil siyasaları ve yabancı dil öğretim yöntemleri
•   İletişim: toplumsal boyut, yabancı dil öğretiminde iletişimsel yaklaşım ve toplumdilbilimsel bakış açısı
•   Türkiye'de 1. ve 2. yabancı dil olarak Fransızca'nın yeri, toplumbilimsel yaklaşım
•   Ruhdilbilim: Anadilinin edinilmesine ruhdilbilimsel yaklaşım
•   Yabancı dil öğretim / öğrenim süreçleri ve ruhdilbilimsel yaklaşım

Kaynaklar:
Jean Caron, Précis de psycholinguistique
T. Slama Cazacu, La psycholinguistique
Louis-Jean Caluet, La guerre des langues et les politiques linguistiques
Henri Boyer, Introduction à la sociolinguistique
 

• PROGRAMIN AMAÇ KAPSAM VE TARİHÇESİ

Fransız Dili Eğitimi Bilim Dalı Doktora Programı'nın amacı, Fransızca öğretimi alanında Türkiye'de uzmanların yetişmesini sağlamaktır. Çağdaş yabancı dil öğretimi kuramlarının ülkemiz bağlamında tartışılarak özgün katkıların sağlanabilmesi ve geliştirilmesi ve uluslar arası hedefler doğrultusunda Fransızca'nın çağdaş ve etkin bir öğretiminin temel ilkelerinin oluşturulması amaçlanmaktadır.
 
 

• MEZUNİYET SONRASI ÇALIŞMA ALANLARI

Yabancı Diller Eğitimi Anabilim Dalı Alman Dili Eğitimi, Fransız Dili Eğitimi ve İngiliz Dili Eğitimi Bilim Dalları'nda açılan Yüksek Lisans ve Doktora Programları'ndan mezun olan öğrenciler ilk, orta ve yüksek öğretim kurumlarında öğretici ve araştırıcı olarak görev yapmaktadırlar.