Son yıllarda Türkiye’de özel yayıncılığın devreye girmesiyle, medya kuruluşları arasındaki rekabette, reytingin tek kıstas olarak değerlendirildiği bir medya piyasası oluştu. Bugün ülkemizde ikiyüzelliden fazla yerel ve ulusal kanal, bine yakın yerel ve otuz civarında ulusal gazete ile yüzlerce radyo bulunuyor. Nicelik açısından hızla büyüyen medya nitelik de değiştiriyor. Türk medyası; yayıncılıktan medya planlamasına, finansal yönetimden ürün pazarlamasına kadar hemen hemen her alandaki yerel-ulusal ve küresel düzlemler arasında geçişkenlikler sergilemeye başladı. Diğer yandan, medya ürünlerini tüketenler ve medyaya reklam verenler de sürekli farklılaşan taleplerle medyayı değişime zorluyor. Ortaya çıkan bu tablo karşısında medya kuruluşları, yerel bile olsa pazardaki gelişmeleri zamanında anlayan, olası gelişmeleri öngören, ani gelişmeler karşısında politikasını değişim yönünde uyarlayan bir yapılanmaya gereksinim duymakta. Medyadaki bu ihtiyacı ve bu konudaki yetişmiş eleman açığını dikkate alan Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik ve Medya Yönetimi yüksek lisans programı açtı.
Bugün medyada çalışanlar ve medyaya işgücü temin eden iletişim fakültelerinden mezun olanlar, medya ürünlerinin üretim sürecinin yönetimi ve pazarlanması konusunda yeterince donanımlı değiller. Medya kuruluşları, en küçüğünden en büyüğüne kadar karmaşıklaşan bir finansal yapıyla karşı karşıya. Bu programı açma amacımız, gerek medyada çalışan profesyonellerin gerekse iletişim, medya ve hukuk vb. bölümlerden mezun olan medya yöneticisi adaylarının, medya yönetiminin giderek karmaşıklaşan hukuki, etik, teknolojik ve ekonomi-politik boyutlarını anlayabilecek ve yönetebilecek bilgi, beceri ve donanıma sahip olmalarını sağlamak.
Yüksek Lisans derecesi almak için gerekli olan toplam kredi sayısı ile alınması gereken zorunlu ve seçmeli dersler (dersin kodu, içeriği ve kredisi) aşağıda belirtilmektedir.
Gazetecilik ve Medya Yönetimi yüksek lisans programımızın bir diğer amacı da medyaki yıpranmışlığı ve güven bunalımını aşacak, niteliksel dönüşümü gerçekleştirebilecek öngörü ve donanıma sahip yönetici adaylarını yetiştirmektir. Programımız, çağdaş işletme, pazarlama ve muhasebe yöntemlerini bilen ve edindiği bu yöntemleri rekabetçi bir piyasada harekete geçirirken, hukuksal ve etik kaygıları sürekli hesapta ve gündeminde tutan vizyon ve sorumluluk sahibi bir medya yöneticisi kuşağı yetiştirilmesine katkıda bulunma amacını taşımaktadır. Sonuç olarak, önerilen programda medya üzerinde şekillenen ve tüm amacı medya ürünlerinin üretim ve satış sürecini denetleyebilecek, bu işleyişi sevk ve idare edebilecek medya yöneticilerini sektöre kazandırmaktır.
“Gazetecilik ve Medya Yönetimi” yüksek lisans programımız, devlet üniversitelerinde her biri birer anabilim dalı ya da bilim dalı olan, Basın Ekonomisi ve İşletmeciliği, Genel Gazetecilik ve Bilişim, programlarının bir kombinasyonudur. Gazetecilik Bölümü tarafından açılan programımız, gazete ve gazetenin yanında gazetecilikle organik ve doğrudan bağı olan diğer medya kuruluşlarına (televizyon, internet vd.) ilişkin tüm durum ve süreçlerin (haber yönetimi, reklam ve pazarlama, medya muhasebesi ve ekonomisi, lojistik, program planlaması vd.) yönetimini de içermektedir.
Programımız, yönelecek olduğu özgün çerçeve içinde yer alan Temel Gazetecilik, Globalleşme ve Uluslararası Gazatecilik, Yerel Gazetecilik, Internet Gazeteciliği ve Yeni Medya, Radyo-TV Gazeteciliği ile Medya Lojistiği, Medya İşletmeciliği ve Pazarlaması vb. temel konulardaki yönelimiyle kendisini farklılaştırmaktadır.
Medyanın ortaya koyduğu ürünlerin tüketiminin toplumsal sonuçları büyük önem arzetmektedir. Programımıza katılan yönetici adaylarına, medya hukuku ve medya etiği ile sarmalanmış bir medya yöneticiliği eğitimi verilecektir. Sektörün, rekabetçi piyasa koşulları içindeki gereksimleri ile toplumsal alandaki sorumluluklar ve duyarlılıkların uyumlu bir program dahilinde yürütülmesi için öğrencilere hukuki ve etik sınırlar çizilecektir. Medya yöneticisi, yasal olmasına rağmen kimi tutum ve davranışların gerek kurum içinde gerekse kurumla toplum arasında ilişkilerde yaratacağı komplikasyonları sürekli zihninde tutan bir etik anlayışta olmalıdır. Çok fazla karmaşıklaşan bir toplumsal hayatta ve toplumun her kesimiyle yoğun biçimde yüzyüze gelen medya kuruluşlarının yöneticilerinin derin bir hukuksal altyapıya sahip olmaları gerekmektedir. Bu programla söz konusu yönetici adaylarına, gerek medya içinde gerekse medya ile ilgili diğer tüm kurum ve kişilerle ilişkilerde etkinlik sağlayabilecekleri nosyonlara sahip bir formasyon verilecektir.
Tezli ve tezsiz yüksek lisans programı şeklinde oluşturulan programımız iki dönemden oluşmaktadır. İlk dönemde, öğrencilere medya sanayi-kompleksinin ekonomik ve teknolojik boyutlarının yanında gazete, televizyon vd. medya işletmelerine özgün işletme derslerine yer verilecektir. İkinci dönemde ise, gerek medya ürünlerinin gerekse medyanın kendisinin pazarlanması ve pazarlama iletişimini içeren dersler bulunmaktadır. Ders programında ayrıca, öğrencilerin planlama, yönetme ve pazarlama aşamalarında her zaman ihtiyaçları olacak, genel muhasebe, hukuk, etik, insan ilişkileri ve sosyo-kültürel dinamikleri içeren dersler de eklenmiştir. Ders programımız; disiplinler arası bir program olup, diğer disiplinlerden alınan bakış, teknik ve yöntemlerle, medyaya özgü kurumsal ve idari sorunsallar üzerinde odaklanmaktadır.
Gazetecilik ve Medya Yönetimi yüksek lisans programımız bir işletme ya da pazarlama yüksek lisans programı değildir. Bu programda, adaylara bir endüstri olarak medya, medya planlaması, medya hukuku konularında eğitim verilerek medya merkezli bir işletme anlayışı üzerine odaklanılacaktır.
İletişim eğitimi almış sektör çalışanları, medyanın reel dinamiği konusunda bilgi eksikliği içindedirler. Dolayısıyla, programa devam eden öğrenciler, medya ürünlerinin pazarlanması, insan kaynakları, tiraj ve dağıtım süreci; medya kuruluşunun bir marka olarak nasıl yaratılacağı, korunacağı ve piyasa koşullarında nasıl rekabet edileceği gibi medyaya özgü sorunlar hakkında bilgilendirileceklerdir.
Bu nedenle programımız, disiplinlerarası niteliktedir ve gazetecilik disiplini temellidir. Bu çerçevede bu disiplinin kuramsal ve uygulamalı yönleri ele alınarak, Gazetecilik alanında akademik kariyer yapacak öğrencilerin bu disiplin içinde yetiştirilmesi, uygulamada görev alacak yönetici adayı gazetecilerin bu alanda uzmanlaşması sağlanacaktır.
Medyanın her kademesinde çalışan, şimdinin yöneticileri ve yönetici adayları; iletişim kökenli ya da iletişim dünyasında kendine bir yer edinmeke isteyen diğer lisans mezunları; pazarlama, işletme, halkla ilişkiler vd. departmanlarda çalışan ve bir şekilde medya ile dirsek temasında bulunan profesyoneller programımızın hedef kitlesini oluşturmaktadır.
Programımızdan mezun olan medya yönetici adayları; medyanın temel ekonomik yapısını, üretim sürecini ve sorunlarını bilen, kurumun insan kaynakları profilini, mali imkanlarını ve kaynakları verimli biçimde kullanabilecek bir donanıma sahip olacaklardır. Medya kuruluşunun bizzat kendisinin bir marka olduğu ve bu markanın değerini koruma ve yükseltmenin tüm diğer hedeflerden daha önemli olduğunun bilincinde, yeri geldiğinde bir pazarlamacı kadar kuruşulunun pazarlama politikasında ve bir reklamcı kadar kadar da reklam politikası üzerinde söz söyleyebilme vizyonunu edinecekler.
Hıza ve rekabete dayalı çağdaş medya yöneticiliği, sadece geleneksel metodlar ve el yordamıyla değil, modern pazarlama ve işletme tekniklerini ve medyanın ekonomi-politiğini bir araya getiren yönetici ve yönetici adaylarıyla mümkün olacaktır. Bu nedenle mezunlarımız, medya ürünlerinin pazarlanması ve satışında modern teknikleri öğrenmiş, yetki ve sorumluk alabilen, bu yetiyi ve sorumluluğu belli hukuki mevzuat ve etik çerçeve içinde kullanabilen vizyon sahibi birer yönetici profiline sahip olarak medya sektörüne kazandırılacaklardır
Gazetecilik ve Medya Yönetimi Yüksek Programına, üniversite, bölüm, uzmanlık ya da konu gözetilmeden, Lisans Programı bitirmiş Türk ve yabancı uyruklu adaylar kabul edileceklerdir.
Başvuracak adaylardan, Lisansüstü Eğitim Sınavı (LES) Belgesinin fotokopisi (LES en az 45 puan ve üstü alanlar. Bu belge için, başvuru tarihinde 2 yıllık geçerlik süresi aranacaktır.) Ayrıca yabancı dil sınav sonuç belgesi gerekmektedir (KPDS 50, ÜDS 50, TOEFL 213, IELTS 5.5). Yabancı dil belgesi olmayan adaylar, Yeditepe Üniversitesi Yabancı Diller Bölümü tarafından yapılacak yabancı dil sınavına tabidirler.
Programımızın, özellikle Gazetecilik, Medya Sistemleri, İletişim Bilimleri, Görsel İletişim Tasarımı, Hakla İlişkiler, Reklamcılık, Radyo-Televizyon ve Sinema, Sanat Yönetimi, İşletme ve Pazarlama lisans programlarını bitiren adaylar için uygun olduğunu düşünüyoruz. Lisans eğitimini İletişim Fakültesi haricindeki bölümlerde tamamlayanlar ise “Gazetecilik ve Medya Yönetimi Programı”nda kendileri için oluşturulmuş önkoşul derslerini almak zorundalar. Bu durumdaki adaylardan sosyal bilimlere ait bir bölümden mezun olanlar; her biri 3’er kredilik 3 bilimsel tamamlama dersi almak zorundalar. Sosyal bilimler dışında bir bölümden mezun olanlar ise her biri 3’er kredilik 6 bilimsel tamamlama dersi almakla yükümlüler.
DERS PROGRAMI
I. Dönem
Zorunlu Dersler
Medya Araştırma Yöntemleri
Medya ve Etik
Medya Kurumları İşletmesi
Seçimlik Dersler
Medya ve Medya Ürünlerinin Pazarlanması
Medya Sektöründe Eğlence Yönetimi ve Pazarlanması
Gazete Yöneticileri için Seminerler
Medyanın Yapısal Dönüşümü ve Yeni Rekabet Stratejileri
Medya Sektöründe Tüketici Davranışları
Medyanın Örgütsel Yapısı
II. Dönem
Zorunlu Dersler
İletişim ve Medya Hukuku
Medyanın Ekonomi-Politiği
Medyada Kurumsal İletişim
Seçimlik Dersler
Medyada İnsan Kaynakları Yönetimi
Yeni İletişim Teknolojileri
Medyada Yayın Planlaması ve Yönetimi
Medya Seköründe Finansal Yönetim
Televizyon Yöneticileri için Seminerler
Medya Lojistiği
Haber Ajansları ve Ajans İşletmeciliği
III. Tez
Not: Tezsiz Yüksek Lisans Programına kayıt yaptıran öğrenciler tez yerine seçimlik derslerden derlenen toplam 5 dersi alarak mezun olabileceklerdir.
DERS İÇERİKLERİ
Medya Araştırma Yöntemleri
Bu derste medya alanında araştırma yapabilmek üzere temel araştırma yöntemlerinin yanında, medyaya özgü durum ve olayların gözlenmesi, taranması, kaynaklara ulaşılmasına dönük araştırma teknikleri üzerinde durulmaktadır. Bu ders öğrencinin diğer dersler için hazırlayacağı ödevlerin yanı sıra, tez yazımı sırasında da yardımcı olacaktır.
Medya ve Etik
Günümüzde medyanın kurumsal yapısı karmaşıklaşmıştır. Medyanın endüstrileşmesiyle birlikte, toplum ve birey üzerindeki etkisi artmaktadır. Bu derste, artan rekabetin de ortaya çıkardığı olumsuzluklar ve kırılganlıklar düşünüldüğünde medya etiği, kar güdüsü ve olan üzerinden politika üretmenin yaratacağı sıkıntıları aşabilmek üzere olması gereken, toplumsal sorumluluk ilkelerine neden ve nasıl uyulması gerektiği anlatılacaktır.
İletişim ve Medya Hukuku
Bu derste iletişim dünyasının ve medyanın karmaşık yapısının yasal çerçeve içinde sürdürülmesine yönelik medyanın gerek kendi içinde gerekse toplum ve devletle olan ilişkilerini düzenleyen ulusal ve evrensel hukuk düzenlemelerine yer verilmektedir.
Medyanın Ekonomi-Politiği
Medyanın mülkiyet, üretim, dağıtım ve pazar/tüketim araçlarının ve süreçlerinin anlaşılması bu dersin amacıdır. Bu derste, çeşitli medya kuruluşlarının gerek ölçek, gerek sahiplik gerekse de programcılık anlayışları açısından (örneğin yerel/ulusal/uluslararası medya, tematik medya, özel medya, kamu medyası, resmi medya vd.) karşılaştırmalı biçimde analiz edilecektir. Bu çerçevede, ulusal ve küresel medyanın yapıları, ekonomi-politik yaklaşım çerçevesinde ve örnek olay incelemeleriyle ele alınacaktır. Ekonomi-politik yaklaşım, hem medyanın ekonomik bir kurum olarak kavranması hem de medyanın ideolojik, kültürel ve toplumsal işleyişlerinin daha iyi anlaşılması açısından, bölüm öğrencilerince mutlaka tanınması gereken bir alandır.
Medyada Kurumsal İletişim
Bu derste medya şirketlerinin kurumsal yapısı ve yönetimi derinlemesine incelenmektedir. Bir örgütlenme birimi olarak medyanın, bilginin yayılması için hangi ortamlar (basılı, elektronik, sözel vb.) hangi politika ve stratejiler kapsamında kullanılacağı, teorik ve uygulamalı bir biçimde ele alınmaktadır. Derste ayrıca, kurum kimliği ve örgüt kültürünün yaratımı ve söz konusu kültür ve kimliğin örgütsel davranış üzerindeki etkisi anlatılacaktır. Sonuç olarak, medya sektöründe markalaşma, itibar yönetimi gibi konular incelenecektir.
Medya Seköründe Finansal Yönetim
Bu derste yazılı, görsel, işitsel medya kuruluşlarının giderek büyüyen ve karmaşıklaşan parasal yönetimi örnek olaylarla anlatılacaktır. Derste öğrencilere bir medya yöneticisis olarak hangi para politikasını neden ve nasıl uygulayacağı gösterilecektir.
Medya ve Medya Ürünlerinin Pazarlanması
Bu derste ilk olarak medyanın kendisinin bir ürün olarak nasıl tasarlandığı, markalaştırıldığı ve sunulduğu incelenecek, ardından medya ürünlerinin doğası anlatılacaktır. Derste ayrıca medya ürünlerinin pazarlanmasının ne şekilde etkin olabileceği konusunda örnek olaylar üzerinden çalışmalar yapılacaktır.
Medyada İnsan Kaynakları Yönetimi
İnsan Kaynakları Yönetimi, işletmelerin hedeflerine ulaşabilmeleri için gerekli olan işlevleri gerçekleştirecek yeterli sayıda vasıflı elemanın işe alınması, eğitilmesi, geliştirilmesi, motive edilmesi ve değerlendirilmesi işlemidir. İnsana odaklanmış, çalışanların ilişkilerini idari bir yapı içinde ele alan, kurum kültürüne uygun ayarlanmış politikalarını geliştiren ve bu yönüyle kurum yönetiminde kilit işlev gören bu yönetim anlayışı derinlemesine tartışılacaktır.
Yeni İletişim Teknolojileri
Bu derste gelişen teknolojinin geleneksel medya anlayışına olan etkisi üzerinde durulacaktır. Yeni medya, Internet gazeteciliği ve buna bağlı olarak günümüzde çok konuşulan webloglar, videologlar ve yeni medya ekonomisi, uydu teknolojisi anlatılacaktır.
Medya Kurumları Muhasebesi
Öğrencilere medyanın finansal yapısını daha yakından gösterileceği bu derste; temel finans, muhasebe, bilanço kavramlarıyla medya sektöründe çalışanların ihtiyaç duyacağı tüm temel finans ve muhasebe bilgileri uygulamalı ve kuramsal olarak işlenecektir.
Medyada Yayın Planlaması ve Yönetimi
Bu derste medyada özellikle de televizyonda program planlamacılığının ilkeleri ve rekabet ortamında nasıl planlandığı anlatılacaktır. Söz konusu derste ayrıca haberin üretim sürecinden sunumuna kadarki süreci, haber yönetimi başlığı ile anlatılacaktır.
Medya Sektöründe Eğlence Yönetimi ve Pazarlanması
Bu derste günümüzde giderek medya programları içerisinde, gerek nicelik gerekse finansal getirisi açısından belirleyiciliği giderek artan eğlence programlarının seçimi, zamanlaması, pazarlanması ve reklam alınması gibi konularda öğrenciler bilgilendirilecektir. Öğrencilere kadın, gençlik ve sağlık üzerine yapılan müzik, spor ve magazin gibi eğlence programlarının yapım ve pazarlama süreçleri anlatılacaktır.
Gazete Yöneticileri için Seminerler
Bu dersin amacı, gazete yöneticiliğinin güncel sorunları hakkında, konunun uzmanlarının katılımıyla örnek olaylarla öğrencilere bilgi ve deneyim aktarılarak çözümler geliştirmelerini sağlamaktır. Haber üretimi ve yönetiminin dışında kalan ve yüksek lisans müfredatında bir ders olarak anlatılamayan, ancak bir gazete yöneticisinin bilmesi gereken noktalar ve süreçler seminer biçiminde öğrencilere sunulacaktır.
Televizyon Yöneticileri için Seminerler
Bu derste, televizyon yöneticiliğinin güncel sorunları hakkında konunun uzmanlarını katılımıyla örnek olaylarla öğrencilere bilgi ve deneyim aktarılarak öğrencilerin çözümler geliştirmelerini sağlamaktır. Televizyonun nitelik ve nicelik olarak değişmesiyle ortaya çıkan yeni yönetimsel durumlar, seminerler biçiminde öğrencilere aktarılacaktır.
Medya Lojistiği
Lojistiğin genel öneminin altının çizilmesiyle başlanacak bu derste özellikle basılı medya kuruluşlarının hammadde tedariki, basım, dağıtım, stok yönetimi gibi medya kuruluşunun faaliyetine devamı için vazgeçilmez unsurların öğrenilmesi, denetlenmesi ve yönetilmesi hususlarında öğrenciler, örnek olaylarla bilgilendirilecektir.
Medyanın Yapısal Dönüşümü ve Yeni Rekabet Stratejileri
Bu derste kitle iletişim sektöründe yaşanan yoğun rekabet ortamında yerel, ulusal ve uluslararası düzlemde ve medya ile yakından ilişkili diğer sektörler, örneğin kablo üretimi, haber ajansları, kağıt üretimi vb. maksimum düzeyde verimli bir işletme yaratmak üzerine bilgiler sunulacaktır.
Medya Sektöründe Tüketici Davranışları
Medyanın kendisinin ve medya ürünlerinin pazarlanması için, tüketicinin tüketim kalıpları ve psiko-sosyolojik eğilimlerinin bilinmesi elzemdir. Bu derste öğrenciler; medya ve medya ürünlerinin tüketicilerinin genel ve sektörel analiz yöntemleri ile analiz sonuçlarının nasıl yorumlanması gerektiği üzerine örneklerle bilgilendirileceklerdir.
Medyanın Örgütsel Yapısı
Bu derste çeşitli kitle iletişim araçlarına (örneğin, yerel ve ulusal ölçekte radyo istasyonlarına, haber ve magazin dergileri, yerel ve ulusal televizyonlara ve ınternet yayıncılığı yapan) aynı anda sahip olan bir medya kuruluşunun insan kaynakları yönetiminden haber yönetimine, program planlamasından ürün pazarlanmasına ve reklam stratejilerine ilişkin pek çok alandaki eşgüdümlü ve verimli bir yönetim organizasyonunun nasıl sağlanabileceği üzerine örnekler yoluyla bilgiler verilecektir.
Haber Ajansları ve Ajans İşletmeciliği
Haberin kendisinin bir endüstri haline geldiği bir çağda haber ajansları medya kuruluşlarının beslenme kaynaklarının başında gelmektedir. Her çeşit medya için önem arz eden haber açısından, bu derste ulusal ve bölgesel ve uluslararası haber ajanslarının nasıl yönetildiği üzerine örneklerle bilgiler sunulacaktır.