Şehircilik Yüksek Lisans Programı

 

Bu eğitim anlayışının devamını oluşturacak yüksek lisans programlarında ise, kuram ve uygulama bağlamında gerekli birikimle donatılmış araştırmacı ve uygulayıcılar yetiştirilmesi amaçlanmaktadır. Bilimsel yöntemlerle araştırma yapabilme becerisi kazandırılması yanında, bilgiye erişme, erişilen bilgiyi değerlendirip yorumlayabilme yeteneğinin kazandırılması da hedeflenmektedir. Bu doğrultuda, ulusal ve uluslararası düzeyde gereksinim duyulan ileri teknoloji, modern sanat ve ileri bilgi birikimiyle donatılmış nitelikli mezunlar verilmesi bütün programlarımızın amacını oluşturmaktadır. Öğretim dili Türkçe ve İngilizce’dir.

 

Kentsel tasarım kavramının temeli ve tasarım kavramı içindeki yeri, Planlama ve tasarlama ilişkisi, Tasarım kavramının tanımı, Tasarım olgusunun yapısı, Yaratıcılık, planlama ve tasarım ilişkisi, Tasarım ve bilim, Çeşitli bilimlerin insan, çevre ve tasarım arası ilişkilerin incelenmesindeki yeri, Tasarım yöntem ve kuramı, Tasarım süreci, Değişik tasarım yöntemleri, kentsel tasarım süreci ve öğeleri, Kentsel tasarım ve planlamada anlatım teknikleri, Kentsel tasarıma temel oluşturacak imge-mekan analizi. 

Kent biçiminin tanımı, Kent biçimi, Kentsel öğeler ve kentsel örüntü kavramları, Kent biçiminin tarihsel gelişimi (sanayi öncesi, sanayi ve sanayi sonrası hizmet kentleri), Kentsel büyüme ve biçim, Kenti biçimlendiren etkenler, Doğal, teknolojik, ekonomik ve toplumsal koşulların kent biçimine etkileri, Kentleri dönüştüren güçler, Kent biçiminin içindeki tarihsel toplumsal ve ekonomik gelişmelere etkisi, Küreselleşmenin kent biçimine etkisi, Kent planı analizi, Kentsel örüntülerin çözümlenmesine yönelik yöntemler ve modeller, Örnek bir yerleşim üzerinde kentsel çözümleme uygulaması.

 

Küreselleşen ve yeniden yapılanan dünya ekonomisi, Sanayisizleşme sürecinin kentlere yansıması, İşgücü kayıpları ve kent merkezlerine etkileri, Değişen kent ekonomilerinin toplumsal ve mekansal izdüşümleri, Değişen işgücü yapısı ve yeni orta sınıflar, Emek piyasasındaki kutuplaşma ile oluşan yeni kent yoksulları, Kentsel bölünme, mekansal ayrışma ve dışlanma, Kent merkezlerinin yeniden yapılanması ve soylulaşma, Yeni sosyal-mekansal biçimlenmeler, Kent merkezlerinin çöküşü ve yeniden canlandırılması sorunu, Türkiye deneyiminin batı deneyimleri ile karşılaştırılması.

 

Ülkemizdeki uygulamalarda görülen planlama ilke ve yöntemi ile yasal çerçeveye ters düşen aksaklıklar, hata kaynakları, kavram veya yorumda oluşan farklılaşmalar, Kamuoyuna yansıyan güncel planlama ve uygulamaların açıklanması ve tartışılması.

 

Kentsel dokunun tanımı, Kent dokusunu oluşturan öğeler, Kentsel dokunun oluşmasına etki eden etmenler (topografya, iklim, kültür, teknoloji, ...) ve çözümleme süreci, Çözümlemede belirleme, gözlem ve anket yöntemlerinin kullanılması, Kentlerin gelişim süreci ve kent dokuları, Farklı nitelikteki dokuların özellikleri ve karşılaştırılması (organik / inorganik) dokular, Kentsel imge ve doku, Tarihi kent dokularının günümüz koşullarındaki değeri (küreselleşme, koruma), Tarihi kent dokularının yeniden işlevlendirilmesi.

 

Ekolojik sistemin çözümleme yöntemleri, Çalışma alanında inceleme, gözlem ve anket, Kaynak analizinde doğal yapı, kültürel yapı, nüfus yapısı, sosyal yapı ve teknik alt yapı, Atık alanları, Turizm özellikleri, turizm değerleri ve yatırımları, Arazi kullanımı ve mülkiyet durumu, İnsana ilişkin etkenler, özellikler ve görsel kalite değerlendirmesi, Doğal eşik çözümlemesi, Ekolojik bölgeleme, Gizil güç (potansiyel) uygunluk çözümlemesi, değerlendirme ve öneriler geliştirme, Ekolojik peyzaj master planı.

 

Planlama, koruma, tasarım ve dönüşüm kavramlarına yasal yaklaşımlar, İmar yasası, kıyı yasası, koruma yasası ve diğer yasaların planlama, tasarım ve uygulama çalışmalarındaki etkinliği, Kentsel planlama, koruma, tasarım ve dönüşüm çalışmalarında yönetsel çerçeve, Bu çalışmalarda oyuncular, uygulanabilirlik, sürdürülebilirlik, işletme, yapılabilirlik kavramlarının yasal ve yönetsel çerçevede incelenmesi.

 

Kentsel alan çözümlemelerinde elde edilen bulguların, doğal ve kültürel değerlerin eşik analizi yöntemleriyle senteze götürülmesi, Ön planlama kararları, 1/50000, 1/25000, 1/10000, 1/5000 ölçekli koruma, sıhhileştirme ve geliştirme teknikleri kullanılarak ilke planlarının elde edilmesi, Ekolojik bölge mekanlarının saptanması ve ekolojik çerçeve – peyzaj master planlarının hazırlanması .

 

Çevre kavramı, Çevrenin korunması ve kullanılması üzerine girişimler, Uluslararası çevre değerleri ile ilgili çalışmalar, Uluslararası anlaşmaların içerikleri, Çevre sorunları ile ilgili ulusal yasal sistem, Mülkiyet hakkı, toplum yararı, sağlıklı yaşam ile ilgili anayasa, yasa, yönetmelik ve uluslararası anlaşmalarla olan ilişkiler, Çevre koruma ile ilgili kamu kurumları, Çevre konusunda örgütlenme ve katılım.

 

Kentsel mekanda seçilen bir örnek alan üzerinde planlama, koruma, tasarım, organizasyon – dönüşüm, Planlama, tasarım, model üretme (hukuksal, finansal, yönetim vb.), Uygulama araçları konusunda kuramsal ve kullanışlı çözüm önerilerinin geliştirilmesi.

 

Kültür ve kimliğin tanımı, Kültürel, kişisel grup ve toplumsal kimlik, Yerel kimlik ögeleri, İnsan, toplum ve çevre ilişkisi, Kültür ve kimliğin fiziki mekana yansıması, Örnekler üzerinden inceleme, Modernizim ve uluslararası tarz ilişkisi, Kimliksizlik olgusu, arayışlar ve post-modernizm, Küreselleşme ve kültür ile kimliğin yeni anlamı, Bir tasarım ilkesi olarak toplumun kimliğinin kültürel değerlerinin kent mekanına yansıtılması, Tasarım örneklerinin incelenmesi.

 

19. yüzyılda sanayi devriminin, kentsel mekanda büyüme ve dönüşüm olgusuna etkileri, Dönüşen ve değişen yaşam alışkanlıkları ile birlikte kentsel mekandaki tarihi çekirdeklerin yeri ve rolü, Tarihi dokularda yaşanan sosyal, ekonomik ve mekansal sorunlar, Tarihi dokularda çöküntü ve yeni kentsel kimlik arayışları, Turizm, merkez, kültür ve konut işlevleri ile tarihi dokulara yaklaşım, Soylulaşma ve yabancılaşma sorunları.

Dünyada ve Türkiye’de korumanın yasal, kurumsal, ekonomik ve sosyolojik boyutları, Bu çerçevede üretilen politikalar, Örnek uygulamalar ve karşılaştırmalı değerlendirmeler.

Mekan ve mekan kavramı, Kentsel tasarımda mekan ve mekan organizasyonu, Mekan organizasyonu kuramları, Biçim kavramı, Biçim kavramı ile bağlantılı kavramlar, Kuram ve biçimlenme ilişkileri, Kent biçimi kavramı, Kentsel mekanda biçim, biçim ile ilgili veya biçimde etkili kavramsal yaklaşımlar, Biçimi etkileyen elemanlar.

 

Makro ölçekli ulaşım planlamasından kentsel tasarımdaki yaya mekanlarının düzenlenmesine kadar farklı ölçeklerde ulaşım kavramı, Ülke planlamasından kentsel tasarıma kadar uzanan planlama hiyerarşisinde ulaşım planlaması, Farklı alt ulaşım sistemleri ve kent mekanına etkileri, Kent mekanına ve dokusuna uygun fonksiyonel otomobil ve bisiklet için kapalı, yarı kapalı ve açık park alanları ile durak, iskele ve yayayolu (kaldırım) boyutlandırması, tasarımı ve yer seçimi ölçütleri, Kentsel mekanın kullanım özellikleri ile ulaşım ilişkisi ve ikinci, üçüncü boyuta etkileri, Ana ulaşım yollarının en kesitlerinin tasarımı, boyutlandırılması, malzeme kullanımı, Kentsel dokuya uygun ve insanı rahatsız etmeden algılanabilecek yaya ve taşıt trafik yönlendiricileri, trafik izleri, tabela ve levhaların düzenlenmesinde uyulacak ilkeler.

 

Sanat, tarih, ekonomi, sosyal yaşam, psikoloji, çevre ve teknoloji gibi yan disiplinlerin kuramsal verilerinin değerlendirilmesi, bu verilerin tasarım girdisine dönüştürülerek yararlanılması, yorumlanması ve çeşitli teknikler ve araçlarla sunulmasına ilişkin proje çalışması.

Sanat, tarih, ekonomi, çevre, teknoloji, mühendislik bilimleri, temel bilimler, insan ve toplum bilimleri gibi yan disiplinlerin kuramsal verilerinin değerlendirilmesi, bu verilerin tasarım girdisine dönüştürülerek yararlanılması, yorumlanması ve çeşitli teknikler ve araçlarla sunulması, sonuçlardan tez çalışmalarında yararlanılabilecek girdilerin elde edilmesine ilişkin proje çalışması.

 

Tezsiz yüksek lisans programı öğrencileri tarafından yapılır.