Siyaset Bilimi Doktora Programı

Başarılı bir Doktora tezi yazmaktır.

Bu dersin amacı, 20. yüzyıl siyaset kuramının, gelişimi açısından belirleyici öneme sahip, okul, düşünce insanları ve kavramlar (devlet, demokrasi, sivil toplum, eşitlik, özgürlük, adalet, emek vb.) çerçevesinde incelenmesidir. Ders kapsamında, modern siyaset kuramı, temel olarak, Marksist ve Liberal yaklaşımlar çerçevesinde ele alınacaktır. Ayrıca, post-modern yaklaşımın modern siyaset kuramına etkileri, eleştirileri ve sağlamış olduğu açılımlar üzerinde yoğunlaşılacaktır.

Dersin amacı, bilimsel bir araştırmanın başından sonuna kadar nasıl gerçekleştirilebileceğini uygulamalı ve ileri düzeyde araştırma tekniklerine dayanarak öğretmektir. Bu çerçevede özellikle araştırma sürecine ilişkin şu alt başlıklara yer verilecektir: araştırma önerisi hazırlama, araştırma problemini oluşturma, araştırma planı oluşturma, araştırma evren ve örneklemi tespiti, veri toplama araçları: gözlem, mülakat, anket ve ikincil veriler teknikleri, araştırmada etik değerler, veri analizi ve bulguların sunuluşu, araştırma raporunu yazma, alıntı kullanma ve kaynak gösterme.

Bu ders kapsamında, öncelikle, doktora öğrencilerinin sosyal bilimlerde yöntembilim konusundaki okuma ve tartışmaları yaparak kendi bilgi birikim ve donanımlarını geliştirmeleri amaçlanmaktadır. Daha sonra, öğrencilerin doktora tez çalışması yapacakları konu ile ilgili alt bir alanda bir araştırma yapmaları ve bunu dönem sonunda sınıf içinde sunmaları, sundukları çalışmalarını yazılı bir akademik makale biçimine dönüştürmeleri beklenmektedir.

Bu ders, örgütlerin neden bir çalışma alanı olarak ortaya çıktığını ele almakta, örgüt kuramlarını kapalı ve açık sistem anlayışı içerisinde sosyo-psikolojik, yapısal ve ekolojik düzeylerde sunmaya çalışmaktadır. Ayrıca, günümüz devlet bürokrasisini, klasik yaklaşım çerçevesinde, Weber’in ideal bürokrasi modeli ve Weber sonrası bürokrasi kuramları ile karşılaştırmalı olarak değerlendirmektedir.

Bu dersin amacı, şu alt başlıklar konusunda öğrencilerin bilgi birikimi ve analiz yeteneklerini geliştirmektir: İletişim ve kitle iletişimi; kitle iletişim teorileri; medya, toplum ve siyasal sistem; siyasal propaganda; reklam ve siyasal reklam; siyasal tanıtım ve pazarlama; Türkiye’de siyaset ve
medya ilişkileri: örnek olay incelemeleri.

Bu derste, temel tartışma konuları şu başlıklar altında ele alınmaktadır: Küreselleşme; küreselleşmede “yeni” olan; ulus devletin geleceği; küreselleşme karşısında demokrasinin yönelimleri; küreselleşme bağlamında ortaya çıkan post-demokrasinin, demokrasi kuramına katkıları; alternatif küreselleşmeciler’in düşünceleri.

Siyaset felsefesinde liberteryenizmin yeri; liberteryenizm, özgürlük ve klasik liberalizm; liberteryenizmin iki ilkesi: öz-mülkiyet ve saldırmazlık aksiyomu; liberteryenizm ve eşitlik; liberteryenizm ve devlet; liberteryenizm ve piyasa; liberteryenizm ve doğal hukuk; sözleşmeci liberteryenizm; faydacı liberteryenizm, çok-merkezli hukuk ve liberteryenizm. Bu konularla ilgili seçme metinlerin okunup tartışılması.

Bu dersin amacı, Türkiye’de siyasal düşüncenin temel problematiklerine ve bu çerçevede ele alınan merkezi siyasal kategorilere ilişkin bir okuma yapmaktır. Muhafazakar, Liberal, Sol, İslamcı ve Kemalist düşünce gelenekleri, tarihsel ve karşılaştırmalı bir perspektifle ele alınacaktır. Söz konusu geleneklerin önde gelen temsilcilerinin temel eserleri derinlemesine incelenecektir.

Bu dersin amacı Türkiye’de Tanzimat’tan günümüze feminist duruşun izlerinin sürülebileceği düşünsel çabaların tarihsel bir perspektifle incelenmesi ve değerlendirilmesidir. Modernleşmenin Türkiye coğrafyasına özgü ikilemlerinin bu çabalara hangi sorunsallar temelinde yansıdığı ve farklı siyasal konumlarda hangi kavramsal çerçevelere referansla ifade bulduğu ders kapsamında yanıt aranacak ana sorulardır. Bu sorulara yanıt ararken, feminizmin gerek pratik ve gerekse düşünsel anlamda Batı’da izlediği yol da karşılaştırmalı bir analizi olanaklı kıldığı ölçüde ele alınacaktır.

Bu ders kapsamında ele alınacak temel konu ve tartışmalar şunlardır: Anayasacılığın anlamı; anayasacılık düşüncesinin hukuk ve siyaset teorisindeki yeri; anayasa hareketlerinin düşünce temelleri ve tarihsel arka planı; anayasal iktisat; anayasal devletin kurumsal gerekleri (hukukun üstünlüğü, insan hakları, kuvvetler ayrılığı, yazılı ve katı anayasa); anayasaların yapısı ve özellikleri; anayasaların yapılması ve değiştirilmesi; anayasacılık ve demokrasi ilişkisi; anayasa mahkemelerinin anayasal demokratik sistemdeki yeri ve işlevi; yeni demokrasilerde anayasal tercihler.

Bu dersin ana amacı, son yıllarda giderek önemi artan ve uluslararası politika ve ilişkilerde ana konulardan bir haline gelen enerji politikalarını tartışmak ve incelemektir. Özellikle küreselleşme çağında, enerji kaynakları, enerji iletim koridorları, bunlardan etkilenen ve yararlanan ülkeler ve bu ülkelerin siyasal yapılarının etkilenme biçimi ve enerjinin küresel ve ulusal politikalar üzerindeki yeri ve önemi gibi konular ileri düzeyde analiz edilmeye çalışılacaktır.

Bu derste, ütopik sosyalizm’den post-yapısalcı Marksist yaklaşımlara ve güncel sosyalizm tartışmalarına değin geniş bir kapsamda sosyalizm düşüncesi irdelenecektir.  Önemli sosyalist düşünürlerin metinleri üzerinden yürütülecek olan derste, katılımcıların sosyalizm düşüncesine tarihsel perspektiften bakabilmeleri ve sosyalizmin tarihsel süreç içerisinde geçirdiği değişim ve dönüşümü analiz edebilmeleri amacını taşımaktadır.

Bu dersin amacı, şu alt başlıklar konusunda öğrencilerin bilgi birikimi ve analiz yeteneklerini geliştirmektir: Şiddet: kavramsal analiz, siyasal şiddet, mafya suçları, ve Türkiye ve şiddet. Terör, terörizm, terörist ve terör örgütleri: kavramsal analiz, ideoloji ve terör ilişkisi. Terör türleri: devlet terörü ve devlete karşı terör, terör ve uluslararası görünüm, terörizm ve kitle iletişim araçları, şiddet ve terör ile mücadele ve gelecek.

Bu dersin ana amacı, günümüzde giderek büyük bir önem arz eden güvenlik konusunu inter-disipliner bir yaklaşım ile incelemek, tartışmak ve analiz etmektir. Bilindiği üzere, özellikle iç ve dış güvenlik olarak karşımıza çıkan konu, blokların yok olduğu, soğuk savaşın sona erdiği ve tek kutupluluğa doğru gidişin yaşandığı küreselleşme çağında, yeni dünya düzeni arayışı çerçevesinde, tüm toplumları ilgilendiren hem ulusal ve hem de uluslararası öneme sahip bir konudur. Bu çerçevede özellikle güvenlik kavramı, iç-dış güvenlik, güvenlik politika ve stratejileri, güvenlik güçleri ve fonksiyonları ile güvenlik olgusu çerçevesinde vatandaş ve devlet ilişkileri üzerinde durulacaktır.

Etnisite konusunda teorik yaklaşımlar; etnisite ve kültür ilişkisi; etnisite, millet ve milliyetçilik ilişkisi; kimlik tartışmaları; “biz” ve “öteki” farklılaşması; modernleşme ve kimlik ifadesine etkileri; güncel küresel gelişmeler ve kimlik; kültürel kimlik; kültürel farklılık ve çok kültürlülük konusunda yaklaşımlar; farklı etnik milliyetçilik hareketlerinin (örn. IRA, BASK vb.) incelenmesi.

Dersin Tanımı: Bu dersin kapsamı içerside şu konular incelenecektir: Hoşgörü kavramının tarihsel olarak ortaya çıkışını hazırlayan koşullar; hoşgörünün anlamı ve sınırları; hoşgörü paradoksu; hoşgörünün farklı meşrulaştırmaları; hoşgörünün özgürlük, özerklik, eşitlik ve adalet gibi diğer siyaset felsefesi kavramlarıyla olan ilişkisi; hoşgörünün farklı demokrasi anlayışlarıyla (liberal demokrasi, müzakereci demokrasi, radikal demokrasi, vs.) ilişkisi.

Bu dersin amacı edebi metinlerin, Türk modernleşmesinin kendine özgü temalarının çözümlenmesi /anlamlandırılması açısından incelenmesidir. Ders, Türk modernleşmesinin edebi metinlerdeki temsiline ilişkin yapılacak okumalardan oluşmaktadır. Ele alınacak edebi metiler ağırlıklı olarak romanlarla sınırlandırılmıştır. Geç 19.yüzyıldan günümüze uzanan süreçte, Türk romanı ve romancılar modernleşme sorunsalına yaklaşımları temelinde örneklerle ele alınacaktır.

Din konusunda teorik yaklaşımlar; dinin fonksiyonları; din ve siyaset ilişkisi; laiklik ve sekülerism tartışmaları; modernleşme ve sosyal gelişme kuramlarına göre din kurumunun geleceği tartışmaları; güncel küresel gelişmeler ve bir kimlik olarak dinin yükselişi; din ve milliyetçilik kesişme süreci; “Medeniyetler Çatışması” tartışmaları; Batı ve İslam kimliği karşılaşma süreci konusundaki tartışmalar; Siyasal İslam’ın yükselişi

Bu ders kapsamında şu alt konulara yer verilecektir: Savaş ve barış: Kavramsal analiz. Savaş ve barışların siyaset, uluslararası ilişki ve dengeler üzerindeki etkileri ile sosyo-politik analizi. Küreselleşme çağında savaş ve barışlar, bunları etkileyen iç ve dış dinamikler, vb.

1927 yılında Mustafa Kemal Atatürk tarafından kaleme alınan ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Büyük Salonu’nda okunan Nutuk, Türk siyasi hayatının temel metinlerinden birisidir. Nutuk, Türk erken dönem Türk siyasi hayatına yön veren insanların hikâyeleri ile ilgilidir. Bu derste de, Nutuk’tan hareket edilerek Kurtuluş Savaşı ve Erken Cumhuriyet dönemi tartışılacaktır.

Bu ders kapsamında ele alınacak temel konu ve tartışmalar şunlardır: Haklar teorisi açısından insan hakları; insan haklarının felsefi temelleri; doğal hukuk ve doğal haklar; özgürlük ve insan hakları; insan haklarının evrenselliği; insan haklarının özellikleri; insan hakları ve temel haklar; insan hakları ve kolektif haklar; insan hakları açısından sosyal ve ekonomik haklar; kültürel kimlik hakkı ve çokkültürcülük; azınlık hakları; insan hakları ortak hukukuna doğru.

Bu derste, kültür çalışmalarının kapsamı içinde ele alınan kitle iletişim araçlarının işlevleri, alt kültürlerin ve popüler kültürün toplumsal kültüre etkileri, etnisite ve çok kültürlülük teorileri değerlendirilecek; kültürel kimlik, çoğunluk ve azınlık kültürlerine dair söylemlerin irdelenmesine ışık tutulacaktır. Ayrıca, kültürel çalışma alanının kapsamı; kimlik kültür ilişkisi, medya kültür ilişkisi, dil kültür ilişkisi ve popüler kültür gibi konulara değinilecektir.

Bu dersin amacı, günümüz Türkiye’sinde gündemi belirleyen siyasal tartışma eksenlerini/sorun alanlarını tarihsel gelişimlerine referansla irdelemektir. İslam’ın siyasallaşması ve laiklik; insan hakları ve azınlıklar; sol siyaset ve yeniden yapılanması tartışmaları; ordu-siyaset ilişkisi; cinsler arası eşitsizlik ve kadın hareketi; Avrupa Birliği ve demokratikleşme; Kıbrıs sorunu vb. ders kapsamında ele alınacak başlıca konu başlıklarıdır.