Program tanımları
1950’li yıllarda Avrupa’da, özellikle de Almanya ve Fransa arasında yeni bir savaşı engellemek amacıyla ortaya atılan Schuman doktriniyle birlikte gelişen Avrupa entegrasyonu günümüz itibariyle 27 üyeye sahip olan ve güçlü bir uluslarüstü yapı durumundaki Avrupa Birliği (AB) şeklini almıştır. Günümüzde, Türkiye’nin de aday olduğu AB’nin, yarım milyara yakın nüfusu ile, dış ticaret hacmi, yaşam standartları ve dış yardımlar gibi alanlarda dünyanın en ileri güçlerinden biri olduğu düşünüldüğünde, uluslararası sistem içindeki önemi daha iyi anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, Türk toplumunun AB ve Türkiye-AB ilişkileri konusunda daha kapsamlı bilgi sahibi olması ve yeterli sayıda donanımlı uzman yetiştirmesi önem kazanmaktadır. Bu çerçevede, üniversitelerimize düşen sorumluluğun bilinciyle Üniversitemiz ekte sunulan programı hazırlamıştır. Doğuş Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde yer alan Avrupa Birliği Çalışmaları Yüksek Lisans (MA) programı ile söz konusu alanda önemli bir eksikliğin giderilmesi yönünde önemli bir adım atılmıştır.
Avrupa Birliği Çalışmaları Yüksek Lisans (MA) Programı tezli ve tezsiz olmak üzere iki ana gruba ayrılmaktadır. Bu çerçevede tezsiz program ile özellikle Avrupa Birliği’nin gelişim, derinleşme ve genişleme süreciyle ekonomik ve siyasi yapısı hakkında genel bilgi birikimini artırmak isteyen bireyler hedeflenmektedir. Söz konusu programda öğrencilerin programda açılan zorunlu ve seçmeli dersleri alarak iki dönem (bir akademik yıl) süren bir eğitim sonunda bu alanlarda uzmanlaşmaları sağlanmaktadır. Tezli program ile amaçlanan ise yüksek lisans eğitimi sonrası bu alanda akademik çalışmalara devam etmek isteyen bireyleri kazanmaktır. Programa devam eden öğrenciler ilk yılda zorunlu ve seçmeli dersler alarak konu hakkındaki bilgi birikimlerini artırmakta, ikinci yılda yazdıkları Yüksek Lisans (Master) tezi ile de akademik anlamda uzmanlaşmak istedikleri alana yönelmektedirler.
Söz konusu programlar bünyesindeki dersler Doğuş Üniversitesi’nin Avrupa Birliği konusunda uzmanlaşmış öğretim üyeleri ile yurtiçi ve yurtdışındaki üniversitelerden uzmanların katılımı ile gerçekleşmektedir. Eğitim-öğretim dili İngilizcedir.
Avrupa Birliği’ne tam üyelik yönünde her geçen gün hızla ilerlemekte olan Türkiye bu alanda bilgili bireylere ihtiyaç duymaktadır. Doğuş Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde açılmış olan Avrupa Birliği Çalışmaları Yüksek Lisans Programı’nın çok disiplinli ve disiplinlerarası yapısı ile değişik bölümlerden gelen öğrencilerin ihtiyaçlarına yanıt verecek nitelikte oluşu ve kaliteli uluslararası nitelikteki uzman kadrosuyla söz konusu alanda bilgi eksikliğinin giderilmesi çabalarına katkıda bulunduğuna inanmaktayız.
Üniversitemiz, diğer dört Avrupa üniversitesinin katılımı ile 2006-2007 akademik yılında faaliyete geçen IMPREST Akademik Konsorsiyumunun üyesidir.
Ders İçerikleri
Avrupa Bütünleşmesi Tarihi
Ders, II. Dünya Savaşından sonra başlayan Avrupa entegrasyon sürecinin arkasındaki nedenlerin ayrıntılı analizi üzerinde yoğunlaşmaktadır. Entegrasyon teorileri ve AB entegrasyonunun evrimi üzerinde durulmaktadır.
AB'nin Politika Üretim Süreçleri
Derste AB karar alma süreçleri üzerinde durulmaktadır. AB içinde birey ve kamu çıkarları, toplumsal hareketler, sivil toplum kuruluşlarının rolleri, siyasal aktörler ve çıkar grupları ve lobi faaliyetleri ele alınmaktadır.
AB-Türkiye Siyasi ve Ekonomik İlişkileri
Ders, 1950li yıllardan günümüze AB-Türkiye ilişkilerinin siyasal ve ekonomik gelişimi üzerine odaklanmakta, ayrıca belli AB üyesi devletlerin Türkiye ile ilişkileri ve Türkiye’nin AB’ye entegrasyonu sürecindeki rollerine dikkat çekmektedir. Gümrük Birliği, katılım stratejisi ve Türkiye’nin ulusal programı analitik bir yaklaşımla incelenmektedir.
Modern Avrupa Fikrinin Doğuşu
Derste modern Avrupa fikrinin teorik analizi Avrupa kültürü ve imagoloji üzerine özel bir çalışma ile ele alınmaktadır. Kültürel ve imgesel farklılıklar, Avrupa kimliğinin oluşturulması, Avrupa’daki ulusal kimlikler ve bunların uluslar arasındaki ilişkilere etkileri incelenmektedir.
AB Yönetişimi ve Hukuku
Ders yönetişim, AB hukuku ve hukukun kurumsal çerçevesinin sunumunu içermektedir. AB vatandaşlığı, yürütme gücünün Brüksel’e aktarımı Avrupa Adalet Divanı’nın yetkileri gibi konular incelenmektedir.
Avrupa Siyaseti : Karşılaştırmalı Analiz
Ders, Avrupa ve AB üye ülkelerindeki farklı liberal demokrasi deneyimleri üzerine yoğunlaşmaktadır. Farklı Avrupa ülkelerinin siyasal sistemleri ve siyasal kültürleri analiz edilmektedir.
Avrupa Siyasal İktisadı
Ders, Avrupa kıtasındaki ekonomik gelişmelere evrimsel bir perspektifle odaklanmaktadır. İki dünya savaşı sırasındaki gelişmeler, Bretton-Woods sisteminin oluşumu, Avrupa Ekonomik Entegrasyonunun kurulması, AB üye devletlerinin ve aday ülkelerin karşılaştırmalı ekonomik analizine yer verilmektedir.
Avrupa Ekonomik Politikaları
Derste, ticaret, sanayi, tarım, rekabet, parasa politikası ve AR-GE gibi AB’nin temel ekonomik politikaları ve bu politikaların Avrupa ekonomik entegrasyonuna gelecekteki etkileri tartışılmaktadır.
Karşılaştırmalı Rekabet Politikaları
Ders, AB, ABD ve Türkiye’nin rekabet politikaları üzerine yoğunlaşmaktadır. Sanayi iktisadı ve rekabet hukuku arasındaki etkileşim ele alınmaktadır. Uluslararası rekabet politikaları Dünya Ticaret Örgütü ve UNCTAD bağlamında ele alınmaktadır.
Avrupa Parasal Bütünleşmesi
Bu ders ile AB’nin para politikaları tarihsel bir yaklaşımla incelenmektedir. Ekonomik ve Parasal Birlik, Euro, Avrupa Merkez Bankası ve Maastricht Ekonomik kriterleri gibi konular ele alınmaktadır.
Sanayi İktisadı: AB Bakış Açısı
Ders, uluslararası sanayi ve rekabet hukuku ve AB ve üye devletlerin bu konularda düzenleyici reformları üzerinde durmaktadır. Bu bağlamda incelenecek başlıklar rekabet teorileri, şirket, antitrust, gizli anlaşmalar, şirket evlilikleri, ortak girişimler, devlet yardımları gibi konuları içermekte ve kantitatif ve oyun teorisi yaklaşımlar da kullanılarak incelenmektedir.
Uluslararası Siyasal İktisat
Ders, siyasal iktisadın gelişimini ve tarihini, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki ilişkileri ticaret, sanayi, finans ve yatırım sistemleri bağlamında incelenmektedir.
Avrupa’da Etnisite, Ulusçuluk ve Irkçılık
Ders, Avrupa kıtasındaki miliyetçilik ve etnisite ilişkilerini farklı şartlar çerçevesinde araştırmayı hedeflemektedir. Ulus, ulusçuluk, vatanseverlik ve etnisite kavramları ele alınmaktadır. Böylelikel öğrenciler, Avrupa entegrasyonunun başarısı veya başarısızlığı üzerine sorulan sorularda fikir yürütme yetisini kazanmaktadırlar.
AB Dış İlişkileri
Ders, AB’nin Akdeniz ülkeleri, ABD, Kanada ve dünyanın geri kalan ülkeleriyle ilişkilerini analitik bir perspektiften incelemektedir. Bu ülkelerle olan ilişkiler ve bu ilişkilerin getirdiği sonuçlar üzerinde özellikle durulmaktadır.
Avrupa Güvenlik ve Savunma Kimliği
Derste Avrupa savunma rejiminin temellerinin atıldığı Batı Avrupa Birliği’nden (BAB) AB Hızlı Müdahale Gücü’nün kurulmasına kadar olan dönem incelenmektedir. Derste NATO kapsamında bağımsız bir Avrupa kimliği ve böyle bir rejimin 21. yüzyılda oynayacağı rol tartışılmaktadır.
AB-ABD İlişkileri
Ders, dünyanın en gelişmiş bölgesel entegrasyonu olan AB’nin en büyük rakibi durumundaki ABD ile olan ilişkisini ele almaktadır. Ayrıca çoğu kez iki ülkenin çatışan ekonomik, siyasi ve sosyal politikaları ve iki taraf arasında yakınlaşmayı sağlamak için ortaya konan çabalar incelenmektedir.
Geçmişten Bugüne AB Genişlemesi
Ders, AB genişlemesini tüm yönleriyle ele almaktadır. Dersin esas olarak yoğunlaştığı konu son genişleme dalgasıdır. AB’nin Orta ve Doğu Avrupa ülkelerine ve Türkiye’ye karşı izlediği politikalar da bu ders kapsamında incelenmekte ve karşılaştırılmaktadır.
Avrupa' da Toplum ve Devlet
Bu ders öğrencilere Avrupa medeniyetini tanımaları için gerekli temel donanımı sağlamaktadır. İdeoloji, söylem, liberalizm ve demokrasi gibi konuların işlenmesinin yanısıra ulus-devlet ve ulus-devlet ötesi olasılıklar da çalışılmaktadır.
Avrupa Ekonomisinin Yasal Çerçevesi
Bu ders, mal, hizmet ve çalışanların serbest dolaşımı gibi konulardaki Avrupa Topluluğu ekonomi yasalarının incelenmesini içermektedir. Bu çerçevede, Avrupa Topluluğu sisteminin somut bir biçimde anlaşılması için hukuki vaka analizlerine yer verilmektedir.
Seçmeli Ders
AB Sosyal Hukuku ve Politikaları
Ders, AB sosyal politikaları ile ilgili yasal çerçeve ve uygulamayı pratiklerle ve Türkiye’ye olan etkileriyle incelemektedir.
AB İnsan Hakları Hukuku ve Politikaları
Bu derste örneklerle AB’de insan hakları hukuku ve politika uygulamaları ele alınmaktadır. Öğrenciler bu ders ile uluslararası hukuku ve bu konu ile ilgili uygulamaları tüm yönleriyle kavramış olmaktadırlar.
AB'nin Düşünce ve Sınai Mülkiyet Hakları Hukuku
Ders fikri ve sınai mülkiyet haklarını genel bir çerçevede değerlendirdikten sonra AB içinde uluslararası antlaşmalardan da etkilenen bu hakların analizini sunmaktadır. Bu kapsamda, AB mevzuatı ile Türk mevzuatı ve söz konusu mevzuatların uygulamalar üzerindeki etkisi tartışılmaktadır.
AB'de Rekabet Hukuku
Derste, AB’de rekabet hukuku incelenmektedir. İncelenen konular arasında antitröst, şirket evlilikleri, devlet yardımları ve bu konuda gerçekleşen uluslararası işbirlikleri yer almaktadır.
AB’de E-ticaretin Yasal Boyutu
AB’deki e-ticaret kanununu ele alan bu ders, ilgili direktifler ve girişimler üzerinde yoğunlaşmaktadır. Ders, AB’nin e-ticaret ve bilgi toplumu hizmetleri politikası ve “e-Europe” (e-Avrupa) projesini incelemektedir.
Avrupa Kimliği
Ders, çok disiplinli ve disiplinlerarası bir bakış açısıyla kültürel kimlik kavramını irdelemektedir. Dersin içeriği, kimlik ve “diğeri” üzerine teorik perspektif, kimlik söylemleri, dil ve kimlik olarak sıralanabilir.
Karşılaştırmalı İmge Bilimi
Ders karşılaştırmalı bir yaklaşımla imge bilim ile ilgili tarihsel ve teorik gelişmeleri ele alır. Bu bağlamda imgelerin algılamadaki etkisini, söylem içi kullanım şekillerini, imge bilimin sanat, din ve mitolojideki yeri gibi konuları ayrıntılı bir biçimde tartışmaya açar. Ders ayrıca, kültürlerarası ilişkilerde imgelerin rolünü, uluslar ve grupların birbirleriyle ilgili oluşturdukları olumlu ya da olumsuz imgeleri, stereotip imgeleri, Doğu ve Batı etkileşimi, Türkiye Avrupa ilişkileri ile Oryantalizm çerçevesinde irdeler.
Seçmeli Ders
Avrupa’da Modernite
Derste 1960ların sonunda ortaya çıkan modernite, laiklik, ulusçuluk, popüler kültür gibi konular üzerinde durulur. Ayrıca günümüzde yaygın olarak kullanılan Avrupa vatandaşlığı kavramı tartışılır.
Seçmeli Ders
Avrupa Kültüründe Çeşitli Konular
Derste, kültürel bağlamda farklı Avrupa toplumları farklı dönemler içerisinde ele alınmakta ve Avrupa kültürüyle ilgili güncel konular tartışılmaktadır.
Avrupa Sanat Tarihi
Dersin amacı farklı sanat ve mimari akımlarının yaklaşımları ile birlikte Avrupa sanat tarihini ele almak ve Avrupa kültürüyle ilgili öğrencilerin bir bakış açısı kazanmalarını sağlamaktır.
Avrupa Düşünce Tarihi
Derste Avrupa düşüncesinin gelişimi incelenmektedir. Eski Yunan, Roma ve Ortaçağ Avrupasından günümüze siyasal düşünürlerin katkıları ele alınmaktadır. Derste tematik yaklaşımla doğal hukuk, sivil erdem, kilise, devlet, aydınlanma gibi konular incelenmektedir.
Yüksek Lisans Projesi
Bu ders, Tezsiz Yüksek Lisans Programında bulunan öğrencilerin mezuniyet öncesi yapmaları gereken son çalışmadır. Öğrenci, derecesini alabilmek için bir öğretim üyesi gözetiminde kendi ilgi alanında bir çalışmayı kaleme almaktadır.
Zorunlu Ders
Seminer
Araştırma yöntemleri ile ilgili bu ders öğrencilere yüksek lisans düzeyinde tezlerini yazarken yapacakları araştırmalarda gerekli olan çeşitli araçları tanıtmaktadır. Kantitatif analiz, veri analizi, verilerin işlenmesi ve yorumlanması gibi konular ele alınmaktadır. Seminer dersi tez yazmak isteyen öğrencilere konu seçenekleri sunmaktadır ve Avrupa Birliği ile ilgili konularda onlara bir dizi seminerle destek olmaktadır.
