Program tanımları
Programın Amacı:
Farmasötik Teknoloji Programında Tezsiz Yüksek Lisans eğitim ve diploması vermek.
Öğrenim Hedefleri
Programın hedefleri:
1. Özellikle son yıllarda dünya genelinde ilaç ve eczacılıkla ilgili konularda kaydedilen gelişmeler doğrultusunda, sağlıkla ilgili kamu kurum ve kuruluşlarında bu gelişmelerin gerektirdiği bilgi ve beceri birikimine sahip uzman elemanlar yetiştirmek;
2. İlaç sanayiinde sözkonusu alanda görev alacak bilgi ve beceriye sahip uzmanlar yetiştirmek;
3. Türkiye’de ilgili sektörlerde, sözkonusu alanda güncel düzenlemeleri ve uygulamaları gerçekleştirebilecek yeterlilikte uzman kadroyu yetiştirmek;
4. İlaç endüstrisinin ve ilaç/eczacılıkla ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının, Avrupa Birliği (EMEA) ve dünya (FDA) standartlarına her aşamada (AR-GE, üretim, kalite kontrol, kalite güvencesi, ruhsatlandırma vb.) uyumunu sağlamak.
Mezuniyet Sonrası Eğitim
EFT 522 Granülasyon Ve Tablet Teknolojisine Giriş (2-2-3)
Öğrencinin granülasyon ve tablet üzerinde yapacağı araştırmalarında kütüphane ve laboratuvarda takip edeceği yöntemler, pratik uygulamaları
EFT 562 Bilimsel Araştırmada Literatür Tarama Değerlendirme ve Kullanma Prensipleri (2-3-3)
Bir bilimsel araştırmaya başlamadan önce seçilen konunun çeşitli indekslerden ve benzeri kaynaklardan nasıl taranacağı, literatüre nasıl ulaşılacağı ve elde edilen literatürün değerlendirilmesi ve çalışmalarda kullanılması, rapor, tez vs. yazılması.
EFT 603 Temel Reolojinin Eczacılıkta Uygulanışı (2-2-3)
Reolojinin tanımı ve açıklanması, eczacılıkta kullanım alanları ve uygulanış yöntemleri.
EFT 604 Farmasötik Proses Validasyonu (3-0-3)
FDA rehberi, farmasötik proses validasyonu ile ilgili genel yaklaşımlar, pilot üretim ve proses validasyonu ile ilgili temel yasal düzenlemeler, katı dozaj şekillerinin validasyonu, proses validasyonu ve kalite güvenliği, analitik yöntem validasyonu.
EFT 606 İyi İlaç İmal Tekniği ve Kalite Güvenliğinin Sağlanması (3-0-3)
Kalite güvenliğinin sağlanması sistemi, yasal gereksinmeler, in proses kontroller, üretim öncesi ve sonrası kontroller, son ürün, iyi ilaç üretim teknikleri
EFT 610 Farmasötik Teknolojide Kullanılan Unit Operasyonlar (3-0-3)
Tanımlama, Öğütme, Eleme, Karıştırma, Isı transferi, Isıtma, Kurutma, Evaporasyon, Distilasyon, Sterilizasyon, Ekstraksiyon
EFT 614 Peptid/Protein İlaçları Taşıyıcı Sistemlerde Kullanılan Biyolojik Parçalanabilen Polimerler (2-0-2)
Bu dersin kapsamında, farmasötik teknolojide formülasyon tasarımı açısından önem taşıyan biyolojik parçalanabilen polimerler ve ilgili kavramlar tanımlandıktan sonra bu polimerlerin bir sınıflandırması yapılarak doğal ve sentetik biyopolimerlerin özellikleri anlatılmaktadır. İlaç endüstrisi açısından, FDA onaylı, biyoparçalanabilir ve biyogeçimli olması gibi nedenlerle çok önem taşıyan Poli (laktid-ko- glikolid) (PLGA) polimerlerle ilaç taşıyıcı sistem tasarımı ve uygulamaları literatür örneklerinden de yararlanılarak ayrıntılı tartışılmaktadır.
EFT 615 Yüzey Kimyası (2-3-3)
Sıvı-gaz ve sıvı-sıvı ara yüzeyleri, yüzey gerilimi ve ölçme teknikleri, monomoleküler yüzey filmleri ve çözünmeyen monomoleküler filmler, katı-gaz ara yüzeyleri ve adsorpsiyon teorileri, kolloidler-kolloidal stabilite, arayüzeylerde polimerler, birleşim kolloidleri, çözünürleştirme, miseller kataliz, mikroemülsiyonlar, ıslanma, yayılma.
EFT 621 Partikül Büyüklüğü Tayin Yöntemleri (2-2-3)
Tanımlamalar, toz maddelerden örnek alma yöntemleri, büyüklük dağılımı verilerini gösterme yöntemleri, partikül büyüklüğü ve büyüklük dağılımı ölçüm yöntemleri.
EFT 624 Deri Yoluyla İlaç Verilmesini Sağlayan Sistemler (2-0-2) Transdermal ilaç taşıyıcı sistemlerin (TDD) tanımı ve aday ilaç seçiminde göz önüne alınan kriterler. TDD'lerin genel yapısı, formülasyon tasarımı, üretim teknolojileri, in vitro/in vivo değerlendirmeler, TDD'lerle yapılan kontroller ve farklı ülkelerdeki regülasyonlar.
EFT 626 Oküler İlaç Taşıyıcı Sistemler II (2-0-2)
Bu dersin konusu, farklı oküler ilaç şekillerinin göze uygulanmasından sonra, etkin madde salımının ve göz membranlarından geçişini etkileyen çeşitli faktörlerin incelenmesini kapsamaktadır. Bu faktörler arasında, uygulama bölgesindeki koşullar, hastanın ve hastalığın özellikleri, ilaçların fizikokimyasal özellikleri, dozaj şeklinin etkisi, ilaç şeklinin hazırlanma yöntemi, uygulama şekli, uygulama dozu ve sıklığı sayılabilir. İlaçların göz membranlarından geçiş mekanizmaları ve bunların incelenme yöntemleri de bu dersin kapsamındadır. Bu genel çerçeve dahilinde, göz anatomi ve fizyolojisine ilişkin temel bilgileri takiben göz ilaçlarının sınıflandırılması, göz ilaçlarıyla tedavide fizyolojik faktörlerin rolü, oküler ilaç taşıyıcı sistemlerin formülasyonundaki temel yaklaşımlar, bu sistemlerde kullanılan polimerler, göz preparatlarında kullanılan yardımcı maddeler, oküler biyoadezyon, oküler ilaç taşıyıcı sistemlerde ilaç salım mekanizmaları, oküler iritasyon testleri ve deney hayvanlarının kullanımı konularında bilgi verilmektedir.
EFT 632 Parenteral Preparatlar Teknolojisi (3-0-3)
Sterilizasyon ve sterilizasyon kinetiği, steril preparatlarda testler.
EFT 633 Deriden Absorpsiyon Ve Merhemler (2-0-2)
Derinin yapısı, deri geçirgenliği, deriden emilim ve etki eden faktörler, deriye uygulanan klasik ve modern dozaj şekilleri
EFT 635 Deriden Absorbsiyonu Artırma Yöntemleri (2-0-2)
Deri yoluyla kullanılan lokal ve sistemik etki gösteren ilaç taşıyıcı sistemlerden (merhemler, jeller, transdermal ilaç taşıyıcı sistemler) ilaç absorpsiyonunun artırılmasında kullanılan yöntemler: Kimyasal penetrasyon artırıcılar, ön ilaç yaklaşımı, iyontoforez, fonoforez, microneedles vb.
EFT 641 Yeni İlaç Taşıyıcı Sistemler (2-0-2)
İlaç taşıyıcı yeni sistemlerin amacı ve önemi, tanımlar, hazırlanmaları, in vivo deneyler, sistemlere örnekler, mikroküreler, lipozomlar, niozomlar, kübozomlar, mikrosüngerler, alyuvarlar, nanopartiküller, katı-lipit nanopartiküller, mikrokapsüller, osmotik pompalar, biyoadhesif sistemler, bazı yöntemlerin uygulanmaları
EFT 648 Göz Preparatlarında Biyoyararlılık Ve Farmakokinetik (2-0-2) Bu dersin kapsamında göze uygulanan ilaçların absorpsiyon, dağılım ve eliminasyon kinetikleri yardımıyla göz ilaçlarının biyoyararlılığının incelenmesi yer almaktadır. Yukarıdaki genel çerçeve dahilinde, gözün anatomisi ve fizyolojisi, göz ilaçlarının absorbsiyon yolları, oküler biyoyararlanımı etkileyen faktörler, göz ilaçlarının oküler membranlardan geçiş mekanizmaları, oküler biyoyararlanımın artırılması, oküler farkokinetik modeller, göz ilaçlarının dağılımı ve eliminasyonu, oküler biyoyararlanım çalışma yöntemleri ile peptit proteinlerin oküler uygulanması konularında bilgi verilmektedir.
EFT 649 Oküler İlaç Taşıyıcı Sistemler I (2-0-2)
Bu dersin kapsamında, göz anatomi ve fizyolojisiyle ilgili genel bilgiler, göz ilaçlarının uygulanış yolları, oküler ilaç taşıyıcı sistemlerin tarihçesi, oküler ilaç şekilleri ve taşıyıcı sistemlerin tasarımı, formülasyonu, spesifikasyon ve kalite kontrolleri, uygulama şekilleri ve stabiliteleri konusunda bilgi verilmektedir. Yukarıda açıklanan genel çerçeve dahilinde, göz çözeltileri, oftalmik süspansiyonlar, emülsiyonlar, lipozomlar, mikropartiküllü sistemler, hidrojeller ile yarı katı (göz merhemleri, jeller) ve katı (insertler, lensler, ozmotik sistemler, implantlar) oküler taşıyıcı sistemler anlatılmaktadır.
EFT 650 Reaksiyon Kinetiği Ve Stabilite (4-0-4)
Teorik değerlendirmeler, reaksiyon derecesi, parçalanma üzerine sıcaklığın etkisi, asit-baz kataliz etkisi, iyon kuvvetinin etkisi, parçalanma yolları, farmasötik dozaj şekillerinin kimyasal ve fiziksel stabilite testleri
EFT 652 Makromoleküllerin Farmasötik Teknolojideki Uygulamaları: Formülasyon, Tasarım ve Taşınması (3-0-3)
Bu dersin kapsamında makromeolekül yapıdaki ilaçların/etkin maddelerin yapısı, yapısal özellikleri, etkileşimleri, formülasyon tasarımında yeni yaklaşımlar ve formülasyon parametreleri, makromoleküler yapıdaki ilaçların formülasyonunda karşılaşılan güçlükler, hazırlama yöntemleri, uygulama yollarına göre dozaj şekli tasarımı ve farmasötik açıdan gelecekteki beklentiler üzerinde durulacaktır.
EFT 660 Farmasötik Alanda Görüntüleme Tekniklerinin Uygulanması (2-0-2)
Farmasötik alanda görüntüleme tekniklerine ihtiyaç; biyomateryaller ve ilaç taşıyıcı sistemlerin kimyasal karakterizasyonu ve görüntülenmesinde kullanılan yöntemler ve uygulamalarına örnekler, in vitro/in vivo çalışmalarda görüntüleme yöntemlerinin uygulanması
EFT 662 Transmukozal Yollardan İlaç Absorpsiyonunun Artırılması (2-0-2)
Transmukozal yollar (bukal, nazal, vajinal, pulmoner vb, karşılaştırmaları, bu yolların parenteral ve transdermal gibi diğer yollara üstünlükleri ve kısıtlamaları, bu veriliş yollarından absorbsiyonun artırılması için neler yapılabileceği, kullanılan absorbsiyon artırıcılar, özellikleri, absorbsiyonu artırma mekanizmaları.
EFT 664 Ağız ve Diş Hastalıkları Tedavisinde Kullanılan İlaç Taşıyıcı Sistemler (2-0-2)
Diş çürümelerinde, periodontal hastalıklarda, ağız boşluğundaki yumuşak doku lezyonlarının tedavisinde, endodontide nonvital dişlerin tedavisinde kullanılan ilaç taşıyıcı sistemler, formülasyon tasarımı/etki eden teknolojik ve biyofarmasötik faktörler, in vitro/in vivo değerlendirmeler.
EFT 666 Patent Hakları Uygulamaları ve İlaç Endüstrisi (3-0-3)
Uluslararası araştırmalar yönünden patent haklarının korunması, dünya ekonomisine entegrasyonda patent hakları ile ilgili alt yapının geliştirilmesi, ülkemizde uluslararası patent yasasına göre yapılması gerekenler.
EFT 667 ISO 9000 ve İlaç Endüstrisi (3-0-3)
GMP uygulamalarının ilaç endüstrisine katkılarının, kalite ve kalite güvencesi yönünden incelenmesi, değerlendirilmesi, GMP uygulamalarının yerli ilaç sanayiine etkisi.
EFT 692 Farmasötik Teknoloji Seminerleri I (1-0-0)
Farmasötik Teknoloji bilimindeki son gelişmeler
EFT 712 İlaç Fabrikasyonunda Temel Bilgiler I (4-0-4)
Önformülasyon çalışmaları, kimyasal kinetik, ilaç stabilitesi, alet ve madde seçimine etki eden faktörler, üretim planlaması, ambalajlama teknikleri
EFT 714 Endüstriyel İlaç Üretiminde Organizasyon ve Kalite Kontrolü (3-0-3)
EFT 715 Tozlar ve Katı İlaç Şekillerinin Formülasyonunda Araştırma ve Geliştirme (2-1-3)
Toz, kapsül, tablet gibi katı ilaç şekillerinin formülasyonu sırasında yapılan araştırma ve geliştirme çalışmalarında temel prensipler
EFT 717 Farmasötiklerin Global Harmonizasyonu (3-0-3)
İlaç ve ilaç ürünlerinin etkinlik, güvenirlik ve kalitesi üzerinde yapılan uluslararası çalışmalar, gelişmeler ve sonuçları üzerinde durulacaktır. EU, EFTA, WHO, IFPMA, EFPIA'nın yaptığı çalışmalar ile ABD/J/AB arasında sürdürülen harmonizasyon çalışmalarında varılan sonuçlar tartışılacaktır.
EFT 718 İlaç ve Kimya Endüstrisinde Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları I (3-0-3)
Yeni geliştirilmiş sentetik, yarı sentetik, doğal kaynaklı kimyasal ve farmasötik etkin maddelerin, yeni ilaç şekillerinin buluş sahiplerinin sınai ve mülkiyet hakları, temel prensipler ve örnekler, Türk araştırıcı ve buluş sahiplerinin haklarının teminat altına alınma yöntemleri.
EFT 720 İlaç Kimya Patentlerini Okuma, İnceleme ve Yorumu (4-0-4)
Patent koruması altındaki ilaçların ve ilaç şekillerinin buluş sahiplerinin sahip olduğu haklar, jenerik müstahzarların patent uygulamaları karşısında durumu, Türk ve dünya ilaç piyasasına ait yaşanan örnekler.
EFT 721 Sürekli ve Kontrollü Salım Sağlayan Dozaj Şekillerinin Tasarımı, Temel Prensipler ve Değerlendirilm esi (4-0-4)
Kontrollü salım sağlayan ilaç şekillerinin temel prensipleri, kontrollü ilaç salımında polimerlerin kullanılışı, kontrollü ilaç taşıyan sistemlerde doz değerlendirilmeleri ve biyoyararlanım çalışmaları
EFT 780 Farmasötik Teknoloji Seminerleri II (0-2-0)
Farmasötik Teknoloji bilimindeki son gelişmeler
EFT 798 Veteriner Dozaj Şekilleri Formülasyon Geliştirme ve Resmi Düzenlemeler (2-0-2)
