Yeditepe Üniversitesi Felsefe Bölümü, sağlam felsefe tarihi tabanı üzerine oturan ve çeşitli felsefe geleneklerine açık bir doktora eğitim programı ile alanında yetkin felsefecilerin yetişmesine katkıda bulunmak amacındadır.
Toplam 21 krediden az olmamak koşuluyla en az 7 dersi; danışmanıyla belirleyeceği bir konuda en az 50 sayfalık çeviriyi; bir klasik dil, bir modern dil (metin okuma düzeyinde) yeterlik sınavını; doktorada yeterlik sınavını; tez önerisini ve tez çalışmasını tamamlamak zorundadırlar.
b) Felsefe Lisansı Olmayan Öğrenciler: Öncelikle yüksek lisans programına alınırlar ve bu programdaki gelişmeleri 1. yılın sonunda değerlendirildikten sonra felsefe lisansı olan öğrenciler için öngörülen koşullar altında doktoraya başlayabilirler.
DERS PROGRAMI
Güz Dönemi
Doktora Semineri
Postyapısalcılık ve Yapıbozum
Felsefede İleri Problemler
Yeniçağ Felsefesinde İleri Problemler
Etik ve Meta-Etik Soruları
Başlıca İslâm Filozofları
İbn Rüşd ve Latin İbn Rüşdcülüğü
Hukuk ve İnsan Hakları
Matematiğin Felsefi Temelleri
Tarihte İlerleme Sorunu
Kuşkuculuk
Bir Bilgi Alanı Olarak Tarih
Alman İdealizmi
Çağdaş Felsefe ve Psikanalitik Kuram
Pozitivizm
Sosyal Bilimler Kuramı
Çağdaş Felsefeciler
Aristoteles ve Çağdaş Yorumları
Hume
Hegel
Marx
Kant ve Heidegger’de Metafizik
Heidegger
Bahar Dönemi
Felsefede Araştırmanın Özelliği
Fenomenoloji
Hermeneutik
Siyaset Felsefesinde İktidar Problemi
İslâm Düşüncesinde Tutarsızlık Tartışmaları
Tarih Felsefesinde Zaman Anlayışları
Doğa Felsefesi
Matematiksel Mantık ve Yapay Zeka
Britanya Deneyciliği
Deneycilik ve Usçuluk
Varoluşçuluk
Frankfurt Okulu
Ortaçağda Felsefe Soruları
Klasik Felsefeciler
Platon
Vico
Kant
Schopenhauer / Kierkegaard
Nietzsche
Wittgenstein
Doktora Tezi
DERS İÇERİKLERİ
PHIL 601 Doktora Semineri 3 (3+0+0)
Her doktora öğrencisinin kendi seçtiği bir öğretim görevlisi ile yürüttüğü tez çalışmasına yönelik seminer dersidir.
PHIL 602 Felsefede Araştırmanın Özelliği 3 (3+0+0)
Felsefede sorunun özelliği, analiz ve temellendirme; felsefe araştırmalarında çeşitli yöntemlerin araştırılması ve bu yöntemlerin karşılaştırılması.
PHIL 603 Postyapısalcılık ve Yapıbozum 3 3+0+0)
20.yy kıta felsefesi bağlamının ötesinde, ‘metin’ i sorunsallaştırarak çeşitli felsefi, kültürel, sanatsal metin okumalarına açtıkları yeni olanaklar üzerinden, Foucault, Lyotard, Deleuze&Guattari ve Derrida, Irigaray’ın metinlerinin okunması.
PHIL 604 Fenomenoloji 3 (3+0+0)
Brentano, Husserl, Heidegger’in temel metinlerinin, 20.yy ın ikinci yarısında Sartre, Merleau-Ponty, Levinas gibi düşünürler tarafından ortaya konan fenomenoloji çalışmalarıyla karşılaştırmalı okunması.
PHIL 605 Felsefede İleri Problemler 3 (3+0+0)
Felsefe tarihinden seçilmiş bir problematiğin, felsefe tarihindeki konumunun, sorunsallaşmasının ortaya konmasi ve özgün metinler üzerinden ileri tartışmalarının gerçekleştirilmesi.
PHIL 606 Hermeneutik 3 (3+0+0)
Hermeneutiğin temel sorunlarının, özellikle de anlama, açıklama ve yorumlama sorunlarının Dilthey, Gadamer, Habermas ve Ricoeur'un eserleri üzerinden incelenmesi ve hermeneutiğin insan bilimlerine sağladığı bilme olanaklarının tartışılması.
PHIL 607 Yeniçağ Felsefesinde İleri Problemler 3 (3+0+0)
Descartes, Leibniz ve Spinoza’nın temel metinleri üzerinden töz kavramının tartışılması. Descartes’ın felsefesi ve modern bilim arasındaki ilişkilerin sorunsallaştırılması.
PHIL 608 Siyaset Felsefesinde İktidar Problemi 3 (3+0+0)
Birey-toplum ilişkilerini iktidar problemi ile ilişkisinde tarihsel ve toplumsal dinamikler bağlamında ele alan ve çözümleyen belirli siyaset felsefesi kuramlarının 20.yy filozoflarının metinleri üzerinde yoğunlaşılarak incelenmesi.
PHIL 609 Etik ve Meta-Etik Soruları 3 (3+0+0)
Başlıca önemli etik sistemler ile metaetik sistemlerin incelenmesi ve bunların ahlak sorunlarına uygulanması.
PHIL 611 Başlıca İslâm Filozofları 3 (3+0+0)
İslâm Dünyası’ndan bir filozof üzerinden bu filozofun temel metinlerinin felsefe tarihine katkıları göz önüne alınarak değerlendirilmesi.
PHIL 612 İslâm Düşüncesinde Tutarsızlık Tartışmaları 3 (3+0+0)
Gazzâlî tarafından yazılan Tehâfüt’ül Felâsife ve İbn Rüşd tarafından yazılan Tehâfüt’üt-Tehâfüt ’ün İslâm düşünce geleneğine etkileri. Doğu ve Batı İslâm dünyasındaki temel bakış açılarından farklılıklar. Hocazâde ve Alaaddîn Ali Tûsî tarafından yazılan Tehâfüt lerin Gazâlî ve İbn Rüşd tarafından yazılan eserlerle felsefî içerik bakımından karşılaştırılması.
PHIL 613 İbn Rüşd ve Latin İbn Rüşdcülüğü 3 (3+0+0)
İbn Rüşd’ün Batı Ortaçağındaki takipçileri: Brabantlı Siger, Dacialı Boëthius. Çifte hakikat öğretisi. Kilise’nin Latin İbn Rüşdcülüğüne karşı tavrı ve bu tavrın Batı felsefesindeki gelişime etkileri.
PHIL 614 Tarih Felsefesinde Zaman Anlayışları 3 (3+0+0)
Tarih ve zaman ilişkisi. Tarih düşüncesinin oluşumu. İnsanların zaman kavrayışında kültürlerin etkisi. Başlıca uygarlıklarda tarih ve zaman kavrayışları.
PHIL 615 Hukuk ve İnsan Hakları3 (3+0+0)
Hukuk ve insan haklarının felsefi temellerinin incelenmesi ve bunların pratik alana uygulanmasında ortaya çıkan sorunlar.
PHIL 616 Doğa Felsefesi 3 (3+0+0)
Aristoteles’te, Ortaçağ ve Yeniçağ’da doğa ve Evren anlayışları; Leibniz ve Kant’ın doğa felsefeleri; A.N. Whitehead’in organizma felsefesi. Aristoteles’in Fizik , Metafizik , Galileo’nun İki Dünya Dizgesi Üzerine Söylev ; Leibniz’in Monadoloji , İnsanın Anlama Yetisi Üzerine Yeni Denemeler ; Kant’ın Doğa Bilimlerinin Metafiziksel İlk Temelleri ; Whitehead’in Süreç ve Gerçeklik kitaplarının incelenmesi.
PHIL 617 Matematiğin Felsefi Temelleri 3 (3+0+0)
Matematiksel bilginin doğasının Platon’dan başlayarak farklı ele alınış biçimleri. Matematiksel bilgi ile felsefi bilginin doğalarını karşılaştırma. Matematiksel bilginin dayandığı temellerin felsefi açıdan ele alınması; matematiğin icad mı, keşif mi olduğu; matematiğin ilk ilkelerinin ve aksiyomlarının kaynağı meselelerinin tartışılması. Matematiğin temelleri ile ilgili üç farklı görüşün (Mantıksalcılık, Sezgicilik ve Formalizm) eleştirel olarak incelenmesi.
PHIL 618 Matematiksel Mantık ve Yapay Zeka 3 (3+0+0)
Formel sistemlerin genel yapılarının incelenmesi. Hilbert Programı. Gödel'in tamamlanamazlık teoremleri, Church-Turing tezi ve yapay zekânın olanağı.
PHIL 619 Tarihte İlerleme Sorunu 3 (3+0+0)
İlerleme düşüncesinin tarihsel kökenlerine bakılması. Rönesans ve Yeniçağ’ın ilerleme düşüncesi, Aydınlanma’nın ilerleme düşüncesi, 19.yy’ da ilerleme tasarımları: Hegel, Marx, Comte, Nietzsche.
PHIL 620 Britanya Deneyciliği 3 (3+0+0)
Ockhamlı William, Francis Bacon, Thomas Hobbes, John Locke, George Berkeley ve David Hume'un metinlerinin çözümlenmesi; deneycilikte epistemoloji, ontoloji, etik ve din felsefesindeki açılımlarının incelenmesi.
PHIL 621 Kuşkuculuk 3 (3+0+0)
Aristippos, Protagoras, Gorgias, Sokrates, Piron, Arkesilaos, Karneades, Ainesidemos, Agrippa, Sextus Empiricus, Augustinus, Montaigne, Descartes, Berkeley, Hume ve Nietzsche'nin görüşlerindeki ve metinlerindeki kuşkucu akıl yürütmelerin çözümlenmesi ve karşılaştırılması.
PHIL 622 Deneycilik ve Usçuluk 3 (3+0+0)
Platon, Descartes, Spinoza, Leibniz, Kant, Aristoteles, Epikuros, Locke, Berkeley ve Hume'un ‘usçuluk’-‘deneycilik’ bağlamında karşılaştırılması, bu iki felsefe görüşü arasındaki ayrılıkların ve kesişme noktalarının ortaya konması ve irdelenmesi.
PHIL 623 Bir Bilgi Alanı Olarak Tarih 3 (3+0+0)
Bir bilgi alanı olarak Tarihin olanağının koşulları, bir bilim olarak tarihin doğa bilimi model alınarak kurulabilip kurulamayacağı ve tarihçinin yargılarının nesnelliği, ortak bir insan doğasının olup olmadığı gibi sorunların incelenmesi. Bu sorunlar bağlamında Vico’nun Yeni Bilim i, W. Dilthey’ın Tin Bilimlerine Giriş i, R.G. Collingwood’un Tarih Tasarımı , Croce’nin Estetik i, E. Carr’ın Tarih Nedir? i ele alınacaktır.
PHIL 624 Varoluşçuluk 3 (3+0+0)
Soren Kierkegaard, Karl Jaspers, Martin Heidegger, Gabriel Marcel, Jean-Paul Sartre ve Albert Camus'nün varlık felsefelerinin incelenmesi; özgürlük, eylem, seçim, yabancılaşma, endişe, ölüm, Tanrı, varlık, varoluş kavramlarının söz konusu filozofların metinleri bağlamında çözümlenmesi ve metinlerin karşılaştırılması; ayrıldıkları ve kesiştikleri noktaların irdelenmesi.
PHIL 625 Alman İdealizmi 3 (3+0+0)
Hegel, Fichte, Schelling. Kant felsefesinin 19. yüzyıla etkileri. Alman idealizminin yönelimleri olarak öznel ve nesnel idealizm. Alman İdealizminin sonraki dönemlere etkileri.
PHIL 626 Frankfurt Okulu 3 (3+0+0)
Kapitalizmin, sosyalizmin ve Marxizmin eleştirisi, eleştirel toplum kuramı; Theodor W. Adorno’nun Negatif Diyalektik , Estetiğin Teorisi , Max Horkheimer ve Adorno’nun birlikte yazdıkları Aydınlanmanın Diyalektiği , Herbert Marcuse’nin Tek Boyutlu İnsan eserlerinin karşılaştırmalı çözümlenmesi.
PHIL 627 Çağdaş Felsefe ve Psikanalitik Kuram 3 (3+0+0)
Freud, Lacan, Klein, Laplanche ve Pontalis, Abraham ve Torok gibi önemli teorisyenlerin metinlerinin okuması üzerinden, Psikanalitik kuramın özellikle 20. yy. felsefesi ve kültürel çalışmalar alanındaki etkilerinin tartışılması.
PHIL 628 Ortaçağda Felsefe Soruları 3 (3+0+0)
Ortaçağın varlık ve bilgi bakımından temel sorunları, tümeller tartışması bağlamında Ortaçağda Platonculuk ve Aristotelesçilik, ontolojik ve kozmolojik Tanrı kanıtlamaları, Hakikat sorunu gibi sorunların incelenmesi.
PHIL 629 Pozitivizm 3 (3+0+0)
Auguste Comte’dan günümüze pozitivizm. 19. yüzyılda ortaya çıkışı, benimsenişi, 20. yüzyıla etkileri, pozitivizmin ilerleme kavrayışı, Mantıkçı Pozitivizm/Viyana Çevresi düşünürleri: Rudolf Carnap, Moritz Schlick, Hans Reichenbach, Otto Neurath ve başlıca yapıtlarının incelenmesi.
PHIL 631 Sosyal Bilimler Kuramı 3 (3+0+0)
Günümüzde Georg Lukács’ta “tarih ve sınıf bilinci” ve bunun Kant’ın, Hegel’in and Marx’ın felsefi görüşlerinde aranacak kökleri.
PHIL 632 Klasik Felsefeciler 3 (3+0+0)
Herakleitos, Platon, Aristoteles, Plotinos, Augustinus, Thomas Aquinas, Descartes, Spinoza, Leibniz, Locke, Berkeley, Hume, Kant gibi felsefecilerden birinin ya da birkaçının seçilerek, temel metinlerinin ayrıntılı çözümlenmesi.
PHIL 633 Çağdaş Felsefeciler 3 (3+0+0)
Frege, Russell, Wittgenstein, Heidegger, Arendt, Foucault, Derrida, Merleau-Ponty, Levinas, Lacan, Sartre, Quine, Strawson, Putnam, Chomsky, Habermas, Gadamer, Agamben, vb. gibi 20. yüzyılda etkili olmuş felsefecilerden birinin ya da birkaçının seçilerek, temel metinlerinin ayrıntılı çözümlenmesi.
PHIL 634 Platon 3 (3+0+0)
Platon'un, başta Devlet, Theaetetos, Phaidon, Timaios, Phaidros, Şölen , Parmenides, Philebos, Sophist, Yasalar olmak üzere diyaloglarının çözümlenmesi ve karşılaştırılması; bu metinlerde epistemoloji, etik, ontoloji, estetik, siyasal felsefe alanlarında ortaya atılan düşüncelerin ayrıntısıyla incelenmesi.
PHIL 635 Aristoteles ve Çağdaş Yorumları 3 (3+0+0)
Antik Yunan düşüncesinin Aristoteles üzerinden sorunsallaştırılması; özellikle 20.yy Aristoteles yorumlarının eleştirel çözümlemesi.
PHIL 636 Vico 3 (3+0+0)
Mitolojiden akla: Giambattista Vico’nun tarih felsefesi kavramı ve Batı’da tarih felsefesinin oluşumu
PHIL 637 Hume 3 (3+0+0)
David Hume'un İnsan Anlamasıyla İlgili Bir Araştırma, İnsan Doğası Üzerine Bir İnceleme, Doğal Din Üzerine Diyaloglar , eserlerinin çözümlenmesi, bu metinlerde epistemoloji, etik, ontoloji, din felsefesi alanlarında ortaya atılan düşüncelerin ayrıntısıyla incelenmesi.
PHIL 638 Kant 3 (3+0+0)
Kant’ın başta Salt Aklın Eleştirisi , Pratik Aklın Eleştirisi ve Yargı Gücünün Eleştirisi olmak üzere temel yapıtlarının ayrıntılı incelenmesi; bunların çağdaş felsefeye etkilerinin ve Kant üzerine yapılan yorumların Kant’ın yapıtları temelinde değerlendirilmesi.
PHIL 639 Hegel 3 (3+0+0)
Hegel’in temel felsefi metinlerinin ve bunların çağdaş okumalarının karşılaştırılması.
PHIL 640 Schopenhauer/ Kierkegaard 3 (3+0+0)
Arthur Schopenhauer’in/Søren Kierkegaard’un görüşlerinin dönüşümlü olarak temel metinleri ve çağdaş okumaları üzerinden sorunsallaştırılması.
PHIL 641 Marx 3 (3+0+0)
Karl Marx'ın başta Alman İdeolojisi , Hegel'in Hukuk Felsefesinin Eleştirisi , Musevi Sorusu Üzerine , Grundrisse: Ekonomi Politiğin Eleştirisi için Ön Çalışma , Ekonomik ve Felsefi Metinler, Komünist Manifesto, Feuerbach Üzerine Tezler, Kapital olmak üzere eserlerinin ve metinlerinin ayrıntılı bir biçimde çözümlenmesi. Marx’ın siyasi ve eylemci kimliği yerine felsefeci kimliğini özellikle ortaya koyan metinleri ve bunlardan etkilenen diğer filozofların metinlerinin eleştirel ve karşılaştırmalı okunması.
PHIL 642 Nietzsche 3 (3+0+0)
Friedrich Nietzsche'nin Tragedya'nın Doğuşu, İnsanca Pek İnsanca, Tan Kızıllığı, Şen Bilim, Böyle Konuştu Zerdüşt, İyinin ve Kötünün Ötesinde, Ahlakın Soykütüğü, Putların Alacakaranlığı, Deccal, Ecce Homo eserlerindeki felsefesinin ayrıntısıyla çözümlenmesi; Nietzsche’nin temel metinlerinin batı metafiziği eleştirisi bağlamında okunması ve bu eleştiriye eklemlenen diğer filozofların metinleri ile karşılaştırmalı metin analizi.
PHIL 643 Kant ve Heidegger’de Metafizik 3 (3+0+0)
Kant’ın geleneksel metafizik eleştirisi ve metafiziği transandantal bir bilim olarak kurmak tasarısı. Heidegger’in Kant’ın metafizik anlayışından yola çıkan, ama metafiziği bir kez daha farklı bir düzlemde ele alma tasarısı. Bu derste Kant’ın Saf Aklın Eleştirisi ve Prolegomena ; Heidegger’in Varlık ve Zaman , Metafizik Nedir? , Saf Aklın Eleştirisi’nin Fenomenolojik Yorumu ve Kant ve Metafizik Meselesi kitapları incelenecektir.
PHIL 644 Wittgenstein 3 (3+0+0)
Tractatus Logico-Philosophus , Mantıksal Soruşturmalar . Wittgenstein’ın ilk ve sonraki dönemlerinde ortaya koyduğu felsefi görüşler. Çağdaş felsefeye, dil felsefesine katkıları.
PHIL 645 Heidegger 3 (3+0+0)
Heidegger’in temel yapıtlarının ayrıntılı incelenmesi; bunların etkilerinin ve Heidegger üzerine yapılan okumaların değerlendirilmesi.
PHIL 690 Doktora Tezi 0 (0+0+0)
Doktora diploması alabilmek için tamamlanması gereken koşullardan biri olan doktora tezinde öğrencinin, yapacağı çalışmayla felsefe alanında yenilik getirme, yeni bir yöntem geliştirme ya da bilinen bir yöntemi yeni bir alana uygulama niteliklerinden birini yerine getirmesi gerekir.
