Program tanımları
MİMARİ TASARIM SORUNLARI DOKTORA PROGRAMI
Mimari Tasarım Sorunları Programı, mimarî tasarım sürecinde, çeşitli etkenlere bağlı olarak ortaya çıkan tasarım sorunları ile bilgisayar destekli mimarî tasarım, anlatım ve iletişim sorunlarını ele alır.
Amacı, mimarî tasarım çalışmasının temelde, bir sentez çalışması olması nedeniyle, tasarım sürecinde çeşitli etkenlere (yasal, çevresel, yapısal, teknolojik, biçimsel, mekansal, estetik,...v.b.) bağlı tasarım sorunlarını incelemek, çözüm yollarını ve tasarım esaslarını araştırmaktır. Ayrıca, gelişmiş bir mimarî, tasarım, anlatım ve iletişim teknolojisi olan “Bilgisayar Destekli Tasarım, Anlatım ve İletişim Yöntemlerini de tanıtmak bu programın bir diğer amacını oluşturmaktadır.
ÖĞRETİM ELEMANLARI
TAM ZAMANLI
Prof. Dr. Nesrin Dengiz,
Lisans/Y. Lisans: D.G.S.A. 1973; Doktora: İ.D.G.S.A. 1979.
Doç. Dr. Deniz İncedayı,
Lisans/Y. Lisans: MSÜ, 1986; Doktora: MSÜ, 1995.
Yard. Doç. Dr. Recai Ersin Aynan,
Lisans/Y. Lisans: D.G.S.A. 1979; Doktora: MSÜ, 1996.
Yard. Doç. Dr. F. Emel Ardaman,
Lisans/Y. Lisans: MSÜ, 1985; Kentsel Tasarım Uzmanlık Diploması: Oxford Brooks University; Doktora: MSÜ, 1996.
Yard. Doç. Dr. Ahmet Tercan,
Lisans: MSÜ, 1988; Y. Lisans: MSÜ, 1991; Doktora: MSÜ, 2001.
Yard. Doç. Dr. Derin Öncel
Lisans: MSÜ, 1989; Y. Lisans: MSÜ, 1992; Doktora: Université Paris-8, 2002.
Yard. Doç. Dr. Selda Karaosmanoğlu
Lisans: MSÜ, 1990; Y. Lisans: MSÜ, 1997; Doktora: MSGSÜ, 2004.
YARI ZAMANLI
Prof. Orhan Şahinler
Lisans/Y.Lisans: İ.D.G.S.A. 1952.
Prof. Ali Muslubaş
Lisans/Y. Lisans: D.G.S.A. 1966; Yeterlik: D.G.S.A. 1979.
Prof. Dr. Sümer Gürel
DOKTORA PROGRAMI
1. YARIYIL
Seçmeli Dersler
2. YARIYIL
Seçmeli Dersler
3. YARIYIL
Yeterlik Sınavı Çalışması
4. YARIYIL
Tez Önerisi Sunumu
5. YARIYIL
Tez Çalışma Raporu
6. YARIYIL
Tez Çalışma Raporu
7. YARIYIL
Tez Çalışma Raporu
8. YARIYIL
Tez Sunumu
DERS İÇERİKLERİ
SEÇMELİ DERSLER
BİÇİMDE PLASTİSİTE
2 saat/hafta, teori, 2 kredi, 5 AKTS kredisi
Amaç / İçerik: Biçimde plastisite, mimarîyi oluşturan en etkili ögelerden “mimari kütlesel plastisiteyi” kültür temelinde ve tarihî süreç içinde inceleyip irdelemektedir. Ayrıca, mimarî ve heykelin tarihsel birlikteliğini, karşılıklı etkileşimini ve her iki üçüncü boyut sanatının ortak değerini ele almaktadır.
Ön koşul:-
Değerlendirme Yöntemleri: yazılı sınav/ödev
Önerilen Kaynak Listesi: 75 Yılda Değişen Mimarlık, Tarih vakfı yayını, İstanbul 1998.
Abel, C., Architecture and Identity, Butterworth, Heinemann
“Domus”, Japan Architect, 1997.
Tunalı, İ. Estetik, Remzi kitabevi, İstanbul 1996.
Kuban, D. Mimarlık Kavramları, Yem yayınları, İstanbul 1990.
Dersi Veren: Prof. Orhan ŞAHİNLER
MİMARİ TASARIM SÜRECİNDE STANDARTLAŞMA
2 saat/hafta, teori, 2 kredi, 5 AKTS kredisi
Amaç / İçerik: Standartlaşma olgusu ve türleri, tarihsel süreç içinde ele alınır. Günümüzde büyük önem kazanmış olan kalite standartları ile çevre standartları üzerinde tartışılır.
Ön koşul:-
Değerlendirme Yöntemleri: yazılı sınav/ödev
Önerilen Kaynak Listesi: MartIn, B. “Standards and Building”, RIBA Publications Limited, 1971.
Nagarajan, R. Standards in Building, Pitman, London 1976.
Dengiz, N. “Yapımda Standartlaşma”, Prefabrik Birliği yayınları, Ankara 1986.
“Mimarlıkta Kalite”, Yapı ve Yaşam 98, Kongre Kitabı, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, II. Kalite Sempozyumu, Bildiriler Kitabı. TMMOB Makjine Mühendisleri Odası, Bursa 2001.
Dersi Veren: Prof. Dr. Nesrin DENGİZ
MİMARİ TASARIMDA BOYUTSAL KOORDİNASYON
2 saat/hafta, teori, 2 kredi, 5 AKTS kredisi
Amaç / İçerik: Değişik dönemler, değişik toplumlar, mimarlar ve ilgili kurumlarca sürdürülen boyutsal koordinasyon yaklaşım ve yöntemleri incelenerek, konunun önemi vurgulanır. Ayrıca, endüstrileşmiş bina tasarım sürecinde karşılaşılan boyutsal koordinasyon sorunu ile bu konuda kullanılan yöntemler tanıtılır.
Ön koşul:-
Değerlendirme Yöntemleri: yazılı sınav/ ödev
Önerilen Kaynak Listesi: NIssen , H. “Industrialized Building and Modular Design”. Cement and Concrete Association, London 1972.
“Dimensionnements” “Ecole nationale Superieure des Beaux-Arts”, centre d’Etudeset de Recherches Architecturales, Paris 1979.
ACC, “Conventions de Coordination Dimensionnellr, Conventions Generales.Document I”. Editions du Moniteur, Paris 1980.
PIerre von MeIss , Elements of Architecture, Chapman&hall, London 1997.
FrancIs, D. Ching, K. Mimarlık-Biçim, Mekan ve Düzen. Yem yayınları, İstanbul 2002.
Dersi Veren: Prof. Dr. Nesrin DENGİZ
TARİHİ KENT DOKUSUNDA MİMARİ UYGULAMALAR
2 saat/hafta, teori, 2 kredi, 5 AKTS kredisi
Amaç / İçerik: Tarihî kent dokusunu etkileyen unsurların mimarî analizlerinin, toplumdaki yerlerinin, çağdaş mimarî ile ilişkilerinin, yöntemlerinin ve sonuçlarının uygulama örnekleri üzerinde sorunlarıyla anlatılması (konferans, seminer, tartışma) hedeflenmektedir.
Ön koşul:-
Değerlendirme Yöntemleri: yazılı sınav/ ödev
Önerilen Kaynak Listesi: Aysu , E. Eski Kent Mekanlarını Düzenleme İlkeleri, İstanbul 1977.
Muslubaş, A. Sultanahmet Tarihi Alanı Araştırma Çevre Düzenlemesi Öncesi, 1978.
Muslubaş, A. Büyük Britanya’da (İngiltere-İskoçya) 14 tarihi kentin eski dokusunda inşa edilmiş yeni mimari örnekleri inceleme ve doçentlik tezi çalışmaları, 1979.
Şahinler, O. Merkezi (orta) İtalya’da Ortaçağ Şehirlerinin Meydanlarına ve Çevre Mahallelerine Ait Etüt, 1964.
Edwards, B. London Docklands, 1992.
Dersi Veren: Prof. Ali MUSLUBAŞ
MİMARİ TASARIM SÜRECİNDE SOSYO-KÜLTÜREL VERİLER VE KATILIMCI MODELLER
2 saat/hafta, teori, 2 kredi, 5 AKTS kredisi
Amaç / İçerik: Farklı sosyokültürel verilerin ve kültür süreçlerinin mekân oluşumu ile etkileşimini irdeleyerek bu etkileşimin mimarîye ve çevreye yansıması betimlenir. Ülkemizde ve yurtdışında kullanıcının tasarım sürecine aktif olarak katıldığı modeller, deneyler ve uygulamalar araştırılarak sosyokültürel verilerin tasarım sürecindeki önemi vurgulanır.
Ön koşul:-
Değerlendirme Yöntemleri: yazılı sınav/ ödev
Önerilen Kaynak Listesi: Hatch, R. “The Scope of Social Architecture”, van Nostrand Reinhold Comp., USA 1984.
Bosma, K . Haogstraten, V.D. “Housing for the Millions”, Nail Publishers, Rotterdam 2000.
Resource Architecture, Main Congress Report and Outlook, Birkhauser, Berlin 2002.
İncedayı, D . Mimari Tasarım Sürecine Katılımcı Yaklaşım, MSÜ, İstanbul.
Güvenç, B. Kültürün a, b, c’si, YKY, İstanbul 1998.
Dersi Veren: Doç. Dr. Deniz İNCEDAYI
BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIMDA ÜÇ BOYUTLU MODELLEME, MALZEMELENDİRME VE CANLANDIRMA
3 saat/hafta, teori+uygulama, 3 kredi, 5 AKTS kredisi
Amaç / İçerik: Bilgisayar ortamında, mimarî ürün modellemesi ile animasyon programları temelinde çizim ve grafik programları arasında ortak kullanım ve anlatımı geliştirme hedeflenir.
Ön koşul:-
Değerlendirme Yöntemleri: yazılı sınav/ödev
Önerilen Kaynak Listesi: Şahinler , O. Mimarlıkta Teknik Resim. YEM yayınları, 2002.
Kızıl , F. Objelerin 2-3 Boyutlu Grafik Anlatımı ve Zihinde Canlandırma, MSÜ, yayınları, No:25, İstanbul 2000.
Dersi Veren: Yard. Doç. Dr. Recai E. AYNAN
MİMARLIK PRATİĞİNDE İLETİŞİMSEL SÜREÇLER
2 saat/hafta, teori, 2 kredi, 5 AKTS kredisi
Amaç / İçerik: Temel iletişim kavram ve mekanizmalarının meslek pratiği içinde bulunan mimarın aktivitelerini ve üretimlerini tasarım, projelendirme ve inşa etme açısından değerlendirilip anlatılması, iletişim kuramlarının bu konulardaki getirdiklerinin yanında mimarî, mekân, biçim ve her türlü bileşenin göstergebilim-anlambilim-dilbilim modellerini kullanarak iletişimsel açıdan değerlendirilmesi ve araştırılması hedeflenmektedir.
Ön koşul:-
Değerlendirme Yöntemleri: yazılı sınav/ödev
Önerilen Kaynak Listesi: Lazar , S. İletişim Bilimi, Vadi yayınları, 2001.
Rifat , M. 20.yy Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları, Yapı Kredi yayınları, 1998.
Denkel, A. Anlam ve Nedensellik, Kabalcı Yayınevi, 1996.
Erhan, İ . Endüstri Tasarımında Kullanıcı-Araç İlişkisi Açısından Görsel Bildirişim, İDGSA yayını, İstanbul 1978.
Dersi Veren: Yard. Doç. Dr. Recai E. AYNAN
MİMARİ TASARIMDA ERK KAVRAMI
2 saat/hafta, teori, 2 kredi, 5 AKTS kredisi
Amaç / İçerik: Mimarî tasarımın oluşumunu etkileyen faktörlerden “erk” kavramını geniş bir çerçevede ele alarak sunmak, öğrencilerin “mimarlık-erk” ilişkisine analitik yaklaşım geliştirmelerini sağlamak, “erk”in çevre oluşumundaki rolünü bilinçli olarak kavrayabilmelerine yardımcı olmak amaçtır. Bu amaçla, “erk” kavramının tanımı, “erk”in kurumsallaşması ele alınarak 19. yüzyıl ağırlıklı olmak üzere farklı dönemlerdeki erk-mimarî ilişkisi incelenecek, “erk”in kullandığı araçlar olarak yasal veriler ve çevre ile etkileşimi ele alınacaktır.
Ön koşul:-
Değerlendirme Yöntemleri: yazılı sınav/ödev
Önerilen Kaynak Listesi: Bumin, K. “Demokrasi Arayışında Kent”, Ayrıntı, İstanbul 1990.
Foucault, M ., Hapishanenin Doğuşu, çev. M. Ali Kılıçbey, İmge, 2. basım, İstanbul 2000.
Mardin, Ş. İdeoloji, 2. basım, İletişim, İstanbul 1993.
Sennett, R. “Otorite””, Ayrıntı, İstanbul 1992.
Sennett, R. Gözün Vicdanı, çev. Süha Eroğlu, Can Kurultay, İstanbul 1999.
Dersi Veren: Yard. Doç. Dr. Emel F. ARDAMAN
MİMARİ TASARIM SÜRECİNE DİSİPLİNLERARASI YAKLAŞIM VE ÇEVRE SORUNLARI
2 saat/hafta, teori, 2 kredi, 5 AKTS kredisi
Amaç / İçerik: Çevre kavramı bugün, bir değerler bütünü olarak anlaşılmaktadır. Bu dersin amacı, “çevre”ye ilişkin tüm sorunlara bilimsel yöntemlerle yaklaşabilmek, onları tanımak ve çözümleyebilmek; mimarlık-çevre ilişkilerini, içerdiği toplumsal bileşenleriyle ele almak, öğrencilerin “Mimarlık-Çevre İlişkisi” analizi yapabilmelerini sağlamak, bu konuda uzmanlaşmalarına olanak vermek ve “çevre”yi çağdaş bir dünya görüşü ile bir bütün olarak
algılamalarını sağlamaktır.
Ön koşul:-
Değerlendirme Yöntemleri: yazılı sınav/ödev
Önerilen Kaynak Listesi: İncedayı, D . (ed) “Çevre Tümdür”, Bağlam yayınları, 2002.
Hatch, R. “The Scope of Social Architecture”, van Nostrand Reinhold Comp., USA 1984.
Coles, A., Defert, A., The Anxiety of Interdisciplinary, Backless, Books, UK 1998.
Pearson, M. Richards, C. , Architecture & Order, Approaches to Social Space, Routledge, London.
Habraken, J. “The Structure of The Ordinary”. Teicher, J (ed), USA 1998.
Dersi Veren: Doç. Dr. Deniz İNCEDAYI, Prof. Dr. Sümer GÜREL
MİMARLIKTA ENERJİ VERİMLİ TASARIM
2 saat/hafta, teori, 2 kredi, 5 AKTS kredisi
Amaç / İçerik: Mimarlıkta tasarım-teknoloji ilişkisini enerji sorunu bağlamında irdelemek, öğrencilerin teknolojiyi, tarihsel süreç içinde bir kavram ve tasarım verisi olarak çeşitli yönleri ve özellikleri ile kavrayabilmelerini sağlamak ve güncel çevre sorunları açısından önem taşıyan teknoloji kullanımının mimarlık alanındaki uygulamalarına ait kuramsal ve analitik değerlendirmeler için temel bir altyapı oluşturmaktır.
Ön koşul:-
Değerlendirme Yöntemleri: yazılı sınav/ödev
Önerilen Kaynak Listesi: Berkes , F., Kışlaoğlu, M. Çevre ve Ekoloji, Remzi Kitapevi, İstanbul 1995.
Berkes , F., Kışlaoğlu, M. Ekoloji ve Çevre Bilimleri, Remzi Kitapevi, İstanbul 1994.
Abel, C. Architecture & Identity Towards a Global Eco-Culture, Architectural Press, Oxford 1997.
Benevolo, L . , Modern Mimarlığın Tarihi ve Sanayi Devrimi, çev. Attila Tokatlı.
Dersi Veren: Yard. Doç. Dr. Ahmet TERCAN
MİMARLIKTA TEKNOLOJİ KULLANIMI VE ENERJİ VERİMLİ TASARIM
2 saat/hafta, teori, 2 kredi, 5 AKTS kredisi
Amaç / İçerik: Güncel çevre sorunları paralelinde mimarlıkta teknoloji kullanımı ve enerji sorununu enerji verimli tasarım kavramı bağlamında irdelemektir. Öğrencilerin farklı enerji verimli tasarım yaklaşımlarına ait temel kavramları tanımaları ve mimarî tasarım alanında, üretim yöntemi, mimarî dil, gelenek ve diğer problem çözme teknikleri ile enerji verimli tasarım kavramı arasındaki ilişkileri analiz edebilmelerini ve değerlendirmelerini sağlamaktır.
Ön koşul:-
Değerlendirme Yöntemleri: yazılı sınav/ödev
Önerilen Kaynak Listesi: BehlIng , S. and Sophia, Sol Power The Evolution of Solar Architecture, Prestel, Munich 1996.
Wachberger, H. & Micheal (1998), Güneş ile İnşa Etmek, Pasif Güneş Enerjisi Kullanımı, Çev. Lale Geçek, Yaprak Kitapevi, Ankara 1998.
Herzog, T. , “Solar Energy in Architecture and Urban Planning”.
BookchIn, M., Ekolojik Bir Topluma Doğru, Çev. Abdullah Yılmaz, Ayrıntı yayınları, 1996.
Dersi Veren: Yard. Doç. Dr. Ahmet TERCAN
DOĞA İLE TASARLAMAK: YEŞİL TASARIM
2 saat/hafta, teori, 2 kredi, 5 AKTS kredisi
Amaç / İçerik: Derste, doğa ile tasarım arasındaki uyumlu ilişkinin ve gezegenimizin yaşam kalitesini arttırmaya yönelik “Yeşil Tasarım”ın gerçekleştirilmesini cesaretlendirmek amaçlanmıştır. Bina programı ve yeşil teknoloji ile doğal sistemlere entegre edilen tasarım yöntemleri ve ürünlerin değerlendirilmesi söz konusudur.
Ön koşul:-
Değerlendirme Yöntemleri: yazılı sınav/ödev
Önerilen Kaynak Listesi:
Dersi Veren: Yard. Doç. Dr. Selda KARAOSMANOĞLU
MEKAN KAVRAMI VE TASARIM SÜRECİNDE FARKLI ÖLÇEKLER
2 saat/hafta, teori, 2 kredi, 5 AKTS kredisi
Amaç / İçerik: Mimarî tasarım sürecinin farklı ölçeklerde sorgulamalarla zenginleştirilmesi ve bu süreç içinde kentsel mekândan iç mekân kavramına kadar genişleyebilen aşamaların tartışılması hedeflenmektedir. Ayrıca, iç mekân tasarımı konusunun mimarî ölçekte ele alınma zorunluluğu nedeniyle günümüz koşullarında iç mekân tasarımının anlamı üzerinde durularak gelişen teknolojiler üzerine öğrencilere bilgi ve deneyim kazandırılması amaçlanmaktadır.
Ön koşul:-
Değerlendirme Yöntemleri: yazılı sınav/ödev
Önerilen Kaynak Listesi: GIEDION Siegried, “Espace, Temps, Architecture”, Edition Denoel, 1990.
LYNCH Kevin, “L’Image de la Cité ”Dunod, 1976.
CHING Francis D. K. , GINBELLI Corky, Interior Design illustrated, Willey Academy, 2005.
SPARKE Penny “100 ans de design” , Octopus, France 2003.
Dersi Veren: Yard. Doç. Dr. Derin ÖNCEL
PROJE
6 saat/hafta, teori, 3 kredi, 10 AKTS kredisi
Amaç / İçerik: Güz dönemi proje alanı temel alınarak öğrencilerin kendi tez konuları ya da araştırma konuları ile ilişkilendirilebilecek bir mimarî tasarım gerçekleştirmesidir.
Ön koşul:-
Değerlendirme Yöntemleri: Proje
Önerilen Kaynak Listesi: Her yarıyıl başında, proje ve araştırma konularıyla ilişkili kaynak ve okuma listesi öğrenciye verilir.
Dersi Veren: Prof. Dr. Nesrin DENGİZ, Doç. Dr. Deniz İNCEDAYI, Yard. Doç. Dr. Emel F. ARDAMAN, Yard. Doç. Dr. Recai E. AYNAN, Yard. Doç. Dr. Ahmet TERCAN
