Program tanımları
Mimarlık Tarihi Doktora Programı
Ders Listesi
Geç Osmanlı Mimarlığında Kimlik Sorunu
Osmanlı Mimarlığı ile İlgili Belgeler Üzerinde Çalışmalar
Çağdaş Mimarlıkta Eski - Yeni İlişkileri
Mimarlık ve Resim
Uzmanlık Alan Dersi
Antiquity and Architectural Theory
Ayasofya: Tasarım, Strüktür, Sanat
Mimar Sinan ve Osmanlı Kültürü
Mimarlık ve Kuram
Uzmanlık Alan Dersi
Ders İçerikleri
Geç Osmanlı Mimarlığında Kimlik Sorunu
Yeni Osmanlılar Hareketi ve Sarkis Balyan'dan başlayarak Ziya Gökalp ve Mimar Kemalettin ve Vedat Beylere uzanan bir tarihi perspektifte "Milli Mimari" olarak adlandırılan eğilimin kökenleri, açınımları ve yapıtlarının, genel bir sunuştan sonra seminer çalışmaları yoluyla tartışılması amaçlanmaktadır.
Osmanlı Mimarlığı ile İlgili Belgeler Üzerinde Çalışmalar
Türkçesi: Osmanlı Mimarisinde, yapı tiplerini, strüktürel yapıyı, kullanılan malzemeleri ve kullanılış şekillerini, konstrüksyon teknikleri ve mekanların kullanılış biçimini, dönemin özgün kaynakları olan
inşaat defterleri, tamirat defterleri ve vakfiyeler gibi arşiv belgelerinin yanı sıra dönemin Osmanlı tarih yazarları ile hem Osmanlı hem de Batılı seyyahların eserlerini inceleyerek araştırmak.
Çağdaş Mimarlıkta Eski - Yeni İlişkileri
Bu ders yerli ve yabancı mimarların, mimari sürekliliği değişik anlayışlarda nasıl sağlanmaya çalıştıklarını gözden geçirmektedir. Dersin başlangıç bölümünde 19. Yüzyıl'daki tarihçi tutumlar ile 20. Yüzyıl başında karşımıza çıkkan, mimari mirası tümden reddeden davranışlar gözden geçirilmektedir. Daha sonra ise, 20. Yüzyıl mimarisinde tarih bilincini tekrar yerleştirme çabaları üzerinde durulmaktadır. Tarihsel sürekliliği mekan yönünden, historisist tutumla veya Post-Modernist anlayışta sağlamaya çalışnan örnekler tanıtılmaktadır. En sonda ise, tarihi yapıları ilavelerle, yeniden canlandırma çabaları ele alınmaktadır.
Mimarlık ve Resim
Mimarlık ve resim antik çağdan beri birbirini tamamlayan iki önemli kavramdır. Antik çağda Pompei duvar resimlerindeki kısmen hayali ve kısmen gerçek olan mimari tasvirlerden başlayaraktan resim sanatı içinde mimari tasvir her zaman önemli bir yer tutmuştur. Ortaçağ minyatürlerinde veya Bizans mozaiklerinde kent tasvirleri ve bina maket resimleri önemli bir konu alanı oluşturmaktadır. Rönesans resmi içinde ise mimari tasvir perspektifin kazanımlarıyla yeni bir anlam kazanmıştır. İslam minyatürlerinde de kısmen hayali kısmen çok gerçekçi bir biçimde binalar ve kentler yer almaktadır. Bazı durumlarda ise resim binanın içinde tamamlayıcı bir öge olmuştur, örneğin kiliselerin apsis veya tavanlarındaki freskler. Bu geniş yelpaze içinden doktora öğrencilerin eğilimlerine göre spesifik bir sorun seçilip detaylı bir biçimde analiz edilecektir.
Uzmanlık Alan Dersi
Danışmanın yönetimindeki tez seviyesinde olan tüm doktora öğrencilerinin çalışma konularının ve bu konulardaki yeni gelişmelerin değerlendirilmesi.
Antiquity and Architectural Theory (Antikite ve Mimari Kuram)
Vitruvius'un "De Architectura"sı üzerine ayrıntılı incelemeler; Vitruvius arkeolojisi; Rönesans risalelerinde Roma mimarisi; Doğu Akdeniz'e yapılan arkeolojik gezilerin mimarlık kuramına katkıları; Yunan ve Roma mimarlığı tartışmaları; Aydınlanma Çağı'nda Antikite.
Ayasofya: Tasarım, Strüktür, Sanat
Ele alınacak konular: Ayasofya'nın yapıldığı dönem ve sonraki yüzyıllarda kilisenin yapılışı ve her türlü tahribat ve müdahale ile ilgili tarihi not, söylence ve deskripsiyonun analizi. Yapının tasarımını yaratan Roma İmparatorluk dönemi mimarlığının birikimi içinde Ayasofya'nın strüktürüne doğru giden çizginin incelenmesi ayrı bir konudur. Ayasofya için düzenlenen özel liturjik işlev, yapının plan ve üst yapı konsepti, yapının mimarlık ve mühendislik tarihine getirdiği yenilikler, inşaat süreci, dönemin ve sonraki yüzyılların yapı hakkında ürettikleri söylenceler, yüzyıllar boyunca yapının geçirdiği ağır deprem tahribatı ve yenilemelerin niteliklerini tespit için sanat tarihçisi ve mühendislerin günümüze kadarki çabaları gözden geeçirilecektir. Mimari bezemenin konu alanları: mermer kaplamalar, korniş süslemeleri, sütun başlıkları, mozayik ve fresko kalıntılarıdır. Osmanlı döneminin din ve saray protokolü gereği yapılan ekler; İstanbul'da büyük sultan camileri için Ayasofya'nın modelliği ayrı konulardır. Fossati restorasyonu ve günümüzdeki araştırmaların son durumunun gözden geçirilmesi son konu paketidir.
Mimar Sinan ve Osmanlı Kültürü
Sinan'ın meslek yaşamında önemli bir rolü olan Hassa Mimarlar Ocağı'nın incelenmesi, kaynaklar ve toplumsal yapının irdelenmesi yolu ile dönemin mimari ortamının tartışılması.
Mimarlık ve Kuram
Aydınlanma, hümanizma ve mimarlık. Pozitivist akılcılığın türevi olan bilimsel yaklaşımlara bilgikuramsal ve toplumbilimsel eleştiriler. Alman idealizminde sanat ve mimarlığın ampirisist determinizm dışında temellendirilmesi. Bilim türleri (doğa-, toplum- ve insanbilimleri) ve mimarlık.
Dilsel dönüşüm ve kültürün dilsel algılanışı. Göstergebilim ve yapısalcılıkta pozitivist eğilimler ve mimarlık. Ardyapısalcılık, mimarlık ve ideoloji.
Özne/varlık kökenli felsefi yaklaşımlar (fenomenoloji ve hermenötik) ve bilgi kuramı. Birer bilimsel tavır olarak açıklama ve anlama kavramları. İnsanbilimlerinde yöntem arayışını ve yeni paradigma beklentisini yadsıma. Günümüzde iki karşıt felsefi yaklaşım (ardyapısalcılık/hermenötik) ve mimarlığın geleceği.
Uzmanlık Alan Dersi
Danışmanın yönetimindeki tez seviyesinde olan tüm doktora öğrencilerinin çalışma konularının ve bu konulardaki yeni gelişmelerin değerlendirilmesi.
