Restorasyon Yüksek Lisans Programı
Ders Listesi
Zorunlu Dersler
Koruma Projesi I
Koruma Kuramı
Deterioration and Conservation of Traditional Building Materials
Seminer
Uzmanlık Alan Dersi
Advanced Mathematics
Türkiye`de ve Dünyada Tarihi Çevre Koruma
Conservation Studio II
Seminer
Uzmanlık Alan Dersi
Seçmeli Dersler
Korumanın Yasal, Toplumsal ve Ekonomik Çerçevesi
Traditional Building Types and Potentialities for their Re-Use
Geleneksel Konutlarda Koruma Sorunları
Koruma Teknik ve Yöntemleri
Mimari Rölöve Yöntemleri
Restorasyon ve İnşaat Mühendisliği
Yeniden Kullanım ve Canlandırma Örnekleri
Mimarlıkta Fotogrametrik Ölçmeler
Osmanlı Mimarlığında Yapım Teknikleri
Architect Sinan as Masterbuilder and Engineer
World Experience in Restoration
Geleneksel Yapı Malzemeleri
Ders İçerikleri
Koruma Projesi I
Korunması gerekli bir anıtın mevcut durumunun çizim ve fotoğraflarla belgelenmesi (rölöve); anıtın tarihçesinin araştırılması ve sanat ve mimarlık tarihi bağlamında analizinin yapılması; inşa edildiği dönemdeki halinin araştırılıp projelendirilmesi (restitüsyon); yapının zaman içerisinde geçirdiği değişimlerin belgelenmesi; bozulma türlerinin belgelenmesi; malzeme boyutunda konservasyon sorunlarının ele alınması; temizleme, sağlamlaştırma, yenileme ve benzeri koruma tekniklerinin anıta uygulanabilirliğinin irdelenmesi.
Koruma Kuramı
Tarihi çevre ve anıt korumanın tarihsel evrimi; endüstri devrimi sonrası ilk duyarlılıklar ve 19. Yüzyıl sonu koruma kültleri; konservasyon ve stilistik rekompozisyon; onarım adına yıkım ve anti restorasyon kuramı; 20. Yüzyıl başı koruma kuramı, analitik yaklaşım; belgeleme ve malzeme; strüktür analizlerinin önemi; 20. Yüzyılın ilk yarısındaki kabuller, toplantıların sonuç bildirgeleri ve Venedik Tüzüğü; Amsterdam Bildirgesi ve çevre koruma ilkeleri; Lozan ve arkeolojik korumanın ilkeleri; 20. yüzyıl sonu koruma kültü; otantiklik; değişen ölçütler ve mimari korumada otantiklik; Bergen ve Nara Konferansları; yeniden kullanım.
Deterioration and Conservation of Traditional Building Materials (Geleneksel Yapı Malzemelerininde İzlenen Bozulmalar ve Koruma Yöntemleri)
Gözenekli yapı malzemeleri içinde suyun sıvı ve gaz halinde hareketi; ortaya çıkan mekanik gerilimler; suda çözünebilen tuzlar ile hidratlanmış tuzların kristalleşme çevrimleri; biyolojik bozulmalar; geleneksel bağlayıcılar, harçlar, sıvalar ve konservasyon harçları; taş temizleme yöntemleri; sağlamlaştırma, yapıştırma ve plastik onarım yöntemleri; kil, kerpiç ve tuğlalar; taş koruma ve onarım teknikleri; ahşap, kağıt ve tekstiller gibi organik malzemelerin bozulması ve konservasyonu.
Seminer
Seminerler; öğretim elemanları, çağrılı konuşmacılar ve derse kayıtlı öğrenciler tarafından verilir. Öğrenci Sunumları, tez çalışmaları kapsamında da olabilir.
Uzmanlık Alan Dersi
Danışmanın yönetimindeki tez seviyesinde olan tüm yüksek lisans öğrencilerinin çalışma konularının ve bu konulardaki yeni gelişmelerin değerlendirilmesi.
Advanced Mathematics (İleri Matematik)
Matrisler ve lineer denklemler; adi diferansiyel denklemler; kısmi diferansiyel denklemler; integral; lineer programlama., karakteristikler yöntemi.
Türkiye`de ve Dünyada Tarihi Çevre Koruma
Türkiye deki tarihi çevrelerin genel ve bölgesel özellikleri; bu özelliklerin belirli örnekler üzerinde incelenmesi; tarihi çevre koruma çalışması yapılmış yerleşmelerden seçilen örneklerde yapılan uygulamaların tartışılması; yabancı ülkelerden, Bologna, Roma, Paris/Le Marais gibi başarılı kent koruma örneklerinin irdelenmesi.
Conservation Studio II (Koruma Projesi II)
İstanbul veya Anadolu dan seçilen bir tarihi yerleşmenin mevcut durumunun çizim ve fotoğraflarla belgelenmesi; yerleşmeyle ilgili mekansal, işlevsel, demografik, tipolojik analizlerin yapılması; yerleşmenin korunması için gerekli basit onarım, restorasyon, yenileme, çağdaş ek gibi müdahale kararlarının alınması; boşluklara yeni yapı önerileri getirilmesi.
Seminer
Seminerler; öğretim elemanları, çağrılı konuşmacılar ve derse kayıtlı öğrenciler tarafından verilir. Öğrenci Sunumları, tez çalışmaları kapsamında da olabilir.
Uzmanlık Alan Dersi
Danışmanın yönetimindeki tez seviyesinde olan tüm yüksek lisans öğrencilerinin çalışma konularının ve bu konulardaki yeni gelişmelerin değerlendirilmesi.
Korumanın Yasal, Toplumsal ve Ekonomik Çerçevesi
Laws and regulations concerned with the conservation of historic monuments and sites in Turkey; principal decisions, organizations related to historic preservation and their responisibilities; comparison with examples from other countries; the social structural characteristics of the urban historic sites; current approaches for the study of such characteristics; the interaction between the physical and social structures; examples from other countries where the users take part in the preservation interventions; the economical input and types of funding in historic preservation interventions in Turkey and the problems of application and new suggestions; the evaluation of the approaches in other countries, who have obtained good results in the area of historic urban preservation.
Traditional Building Types and Potentialities for their Re-Use (Geleneksel Yapı Tipleri ve Yeniden Kullanım Olasılıkları )
İşlevsel eskime birçok tarihi yapı türü için geçerli olan bir olgudur. Sosyal ve teknik değişiklikler nedeniyle işlevini yitirmiş olan dini yapılar (tekkeler, kiliseler, sinagoglar), eğitim yapıları (medreseler, sıbyan mektepleri), askeri yapılar (kaleler, kışlalar), sağlık yapıları (darüşşifalar, kaplıcalar), ticaret yapıları (hanlar, bedestenler), konaklama yapıları (kervansaraylar), hamamlar vd. ait tipolojik ve korunması gerekli özellikler tanıtılmakta, yeniden kullanımları, çağdaş yaşama uyarlanmalarıyla ilgili örnekler irdelenmektedir. Her öğrenciden bir yeniden kullanım uygulamasını ele alarak onun olumlu ve olumsuz yönlerini değerlendirmesi, olumsuzlukları değiştirecek uygun çözüm önerileri geliştirmesi istenmektedir.
Geleneksel Konutlarda Koruma Sorunları
Anadolu'da konut mimarisinin gelişimi; Coğrafi bölgelere göre konut tiplerinin dağılımı; Geleneksel konutların kent dokusu içerisindeki yeri; Geleneksel konutların oluşumuna etken olan sosyal, kültürel ve ekonomik koşullar; Geleneksel konutların plan tipolojisi, malzeme ve mekan özellikleri; Farklı konut tiplerine göre belirlenecek koruma ilkeleri; Geleneksel konutlarda malzeme, planimetri, dekorasyon ve benzeri özelliklere göre alınacak müdahale kararları; Geleneksel konutlarda malzeme, mekan ve plan özgünlüğünün önemi; Türkiye'den çeşitli geleneksel konut koruma örneklerinin tartışılması.
Koruma Teknik ve Yöntemleri
Restorasyon uygulamaları, uluslar arası tüzükler ve Türkiye'de geçerli olan yasa ve yönetmelikler çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. Venedik Tüzüğü'nün koruma teknikleri konusundaki yöneltici maddelerinin ışığında uygun teknik seçimi ve kullanılabilecek teknollojiler tanıtılmakta ve tartışılmaktadır. Anıtları incelemek ve hasarları saptayabilmek için kullanılan yeni teknolojiler; sağlamlaştırma, bütünleme, yenileme, yeniden yapma, temizleme, taşıma yöntemleri yurdumuzdan ve dünyadan seçilen örneklerle irdelenmektedir. Türkiye'nin zengin arkeolojik mirasının korunması da özel bir alan olarak ele alınmaktadır. Dünyadan ve Türkiye'den seçilen Dünya Mirası sitlerinden örneklerle arkeolojik restorasyonlarda kullanılan geleneksel ve yeni teknikler, yaklaşımlar irdelenmektedir. Ders kapsamında öğrencilerden bir uygulamayı yayınlardan ve uygulamayı yapan teknik sorumlularla görüşerek ayrıntılı olarak incelemeleri ve çağdaş koruma ilkelerine göre değerlendirmeleri istenmektedir.
Mimari Rölöve Yöntemleri
Mimari rölöve yöntemleri; geleneksel rölöve yöntemleri ile konvansiyel ölçme araçlarının hatırlatılması; tek ve toplu yapı rölövelerinde geleneksel yöntemlerle plan, kesit ve görünüşlerin çıkartılması; aletli rölöve yöntemleri ile optik ve elektronik rölöve aletlerinin tanıtılması; tek ve toplu yapılarda, arkeolojik alanlarda aletli rölöve ile plan, kesit ve görünüşlerin çıkartılması; açı ve uzaklık ölçmelerinin değerlendirilmesi, koordinat hesapları; mimari düzeyde poligon bilgisi ve rölövede uygulanması; teodolit ve "total station" ile yükseklik ölçümleri; ulaşılamayan noktaların koordinat hesapları; yeterli düzeyde geometri, trigonometri ve koordinat bilgisi.
Restorasyon ve İnşaat Mühendisliği
Yığma kargir yapı malzemeleri ve elemanları, yığma kargir duvarların çeşitli mukavemet halleri altında davranışı; mevcut yığma kargir yapılarda bozulmaların tanısı ve değerlendirilmesi; yığma kargir yapıların onarımı ve kuvvetlendirilmesi ve bu amaçla oluşturalabilecek modeller; çok tabakalı yığma kargir duvarlar; kargir kemer, tonoz ve kubbeler; kargir yapılarda restorasyon uygulamalarından örnekler; demir ve çelik yapılar; ahşap yapılar; zemin ve temel sorunları.
Yeniden Kullanım ve Canlandırma Örnekleri
Dünyadaki mimari mirasın yeniden kullanımı ve canlandırılması örneklerinin incelenmesi; benzer sorunlara çözümler bulmak amacıyla Türkiye deki mimari miras ile diğer ülkeler arasındaki benzerliklerin araştırılması; mimari mirasın yeniden işlevlendirilmesi için ulusal ve uluslararası ilkeler belirlenmesi ve yöntem geliştirilmesi.
Mimarlıkta Fotogrametrik Ölçmeler
Mimari rölöveler ve yöntemleri; düşeye çevirme; foto plan; kazı yerinin veya arkeolojik sitin rölövesi; sanat eserlerinin rölövesi; tarihsel merkezlerin ve sitlerin araştırılması, korunmasında fotogrametrinin uygulanması; plan ve kesitlerin çıkarılması; tarihsel merkezin sayısal analizi; tarihsel anıtların belgelenmesi; anıtların fotogrametrik belgelenmesinde pratik problemler; bir mimarlık cisminin örneği altında klasik fotogrametride dijital olarak resim üzerinde çalışmalar; fotogrametrik teknikler yardımı ile küresel depoların ölçülmesi; tek resmin ölçülmesinde sayısal olanaklar; fotogrametride incelik, ekonomi ve pratik tatbikat; mimarlık fotogrametrisinde, endüstri yapılarında uygulama örnekleri; deformasyon; deplasman; yapı ölçmeleri için standartlar ve metodoloji; mimarlık fotogrametrisinde optimizasyon.
Osmanlı Mimarlığında Yapım Teknikleri
Osmanlı yapı üretim etkinliğine karar verme, tasarlama, projelendirme, aplikasyon aşamalarından başlayarak, yapının kullanıma hazır hale getirilmesine dek uzanan alanlara genel bir bakış. Osmanlı yapım pratikleri üzerinde ayrıntılı araştırma için başvurulacak kaynakların tanıtımı; kaynak analizi ve arşiv araştırması alanına giriş. Ele alınacak konular: Planlama ve projelendirme teknikleri, temeller, duvar örgü sistemleri, topoğrafik ölçüm yöntemleri, metal donatı ögeleri ve sistemleri, üstyapı ögeleri ve yapım yöntemleri, kalıplar ve inşaat iskeleleri, ahşap konstürksiyon, bitirici ögeler ve uygulanmaları. Osmanlı yapım geleneğinin paralel ve öncül diğer modernöncesi pratiklerle ilişkisi.
Architect Sinan as Masterbuilder and Engineer (Mimar Sinan: (Yapı Ustası ve Mühendis)
Mimar Sinan'ın cağdaşı belgeler onun yaşamı ve etkinliği hakkında ayrıntılı bilgiler sunmaktadır. Bu belgelerden hareket ederek, tasarladığı büyük açıklıklı camiler, günümüze ulaşan yapı tipleri, dönemin yapım teknikleri ve malzemeleri ele alınmaktadır. Mimar Sinan'ın aynı zamanda bir mühendis gibi calışmasının ürünü olan tasarımları depreme dayanıklı strüktürlerdir. Sultanlar için yaptığı camilerin güçlü destekleme sistemleri, vadileri aşan su kemerleri ve nehirler, göller üzerinde yaptığı köprüler incelenerek, 16. yy. yapım teknolojisinin değişik yönleri irdelenmektedir. Duvar örgüleri, tonozlar, örtüler vd. yapı ögelerini oluşturan yapım teknikleri, restorasyonların bilinçli ve doğru yapılabilmesi için yakından tanınması gerekli ayrıntılardır. Ders kapsamında her ögrenciye Mimar Sinan eserlerini yakından incelemeye yönelik dönem ödevi verilmektedir.
World Experience in Restoration
Çeşitli ülkelerin restorasyon pratiklerine ve yapı onarımları alanının örgütlenmesine genel bir bakış; Restorasyon konusundaki uluslararası buluşmalar; Seçilmiş kimi ülkelerde (Avrupa, Asya, Amerika ve Afrika ülkeleri) yapı restorasyonlarının niteliği; Çeşitli teknik ve yöntemlerin tanıtılması; Ülkelere/kültürlere özgü yaklaşımlar; Anıtsal restorasyon örnekleri; Geleneksel teknikler ve ileri teknoloji uygulamaları; Case-study'ler; İngilizce restorasyon terminolojisi.
Geleneksel Yapı Malzemeleri
Tarihsel dönemler boyunca kullanılan taş ve pişmiş toprak ürünlerinin türleri sınıflandırılması, hammadde işleme ve şekillendirme teknikleri, Bu malzemelerin kullanıldığı yapılarda gözlenen alterasyon çeşitleri ve gelişim mekanizmaları, taş hastalıklarını belirleme yöntemleri, sağlamlaştırma, koruma ve fiksanyon yöntemleri.
Restorasyon Tezsiz Yüksek Lisans Programı
Ders Listesi
Zorunlu Dersler
* Güz Dönemi
Koruma Projesi I
Deterioration and Conservation of Traditional Building Materials
Conservation Studio III
Qualitative and Quantitative Methods in Architectural
* Bahar Dönemi
Koruma Projesi IV (Tarihi Çevre Koruma Projesi)
Koruma Projesi II
Seçmeli Dersler
* Güz Dönemi
Mimari Rölöve Yöntemleri
Koruma Teknik ve Yöntemleri
Koruma Kuramı
Anıtlarda Yeniden Yapım Sorunları
Traditional Building Types and Potentialities for their Re-Use
Korumanın Yasal, Toplumsal ve Ekonomik Çerçevesi
Geleneksel Konutlarda Koruma Sorunları
Endüstri Arkeolojisi
* Bahar Dönemi
Türkiye`de ve Dünyada Tarihi Çevre Koruma
Architect Sinan as Masterbuilder and Engineer
Yeniden Kullanım ve Canlandırma Örnekleri
Osmanlı Mimarlığında Yapım Teknikleri
World Experience in Restoration
Anadolu Kent Tarihi
Laboratory Training for Architectural Conservators
Mimarlıkta Fotogrametrik Ölçmeler
Restorasyon ve İnşaat Mühendisliği
Geleneksel Yapı Malzemeleri
Ders İçerikleri
Koruma Projesi I
Korunması gerekli bir anıtın mevcut durumunun çizim ve fotoğraflarla belgelenmesi (rölöve); geleneksel yöntemlerle belgeleme uygulaması; optik ve dijital ölçme aletleriyle belgeleme uygulaması; anıtın tarihçesinin araştırılması ve sanat ve mimarlık tarihi bağlamında analizinin yapılması; yapı strüktürünün ve malzeme türlerinin analizi; yapısal deformasyonların ve bozulma türlerinin belgelenmesi ve analizi; malzeme boyutunda konservasyon sorunlarının ele alınması.
Deterioration and Conservation of Traditional Building Materials (Geleneksel Yapı Malzemelerininde İzlenen Bozulmalar ve Koruma Yöntemleri )
Gözenekli yapı malzemeleri içinde suyun sıvı ve gaz halinde hareketi; ortaya çıkan mekanik gerilimler; suda çözünebilen tuzlar ile hidratlanmış tuzların kristalleşme çevrimleri; biyolojik bozulmalar; geleneksel bağlayıcılar, harçlar, sıvalar ve konservasyon harçları; taş temizleme yöntemleri; sağlamlaştırma, yapıştırma ve plastik onarım yöntemleri; kil, kerpiç ve tuğlalar; taş koruma ve onarım teknikleri; ahşap, kağıt ve tekstiller gibi organik malzemelerin bozulması ve konservasyonu.
Conservation Studio III (Koruma Projesi III)
Konservasyon Projesi III, daha önce Konservasyon Projesi I ve II dersleri kapsamında rölövesi, yapı analizi, restitüsyonu, yeniden kullanım ve rehabilitasyonu çalışılmış bir yapının verileri üzerine geliştirilmektedir. Bu bağlamda özgün malzemelerin karakterizasyonu, bozulma morfolojilerini, temizleme, sağlamlaştırma ve bütünlemelerini ve ilgili yöntemleri gösteren "mapping"lerin hazırlanması ile mimari koruma amaçlı olarak bulundukları ortam koşullarının izlenmesi ve belgelenmesini de içerir. Bazı özel durumlarda önemli bir yapının korunması için, bağımsız bir konu üzerinde çalışılabilecektir.
Qualitative and Quantitative Methods in Architectual Research (Mimarlık Araştırmalarında Niteliksel ve Sayısal Yöntemler)
Araştırma kavramı, türleri, niteliksel ve sayısal içerikli araştırmalar, çeşitli yaklaşımlar ve teknikler. Araştırma probleminin tanımlanması ve ortaya konması. Varsayımların oluşturulması. Araştırma tasarımı ve ön planlama aşaması: Kapsam, süreç ve zaman planlaması. Veri toplanması, çözümlenmesi ve değerlendirilmesi, temel istatistik metotlarının,parametrik ve parametrik olmayan veriler için kullanılan istatistik tekniklerin ve kullanım amaçlarının tanıtılması: regresyon, korelasyon, çok değişkenli analiz teknikleri, sınıflandırma, hipotez sınama vb. amaçlarla kullanılan ileri istatistik teknikleri. Diğer veri toplama yöntemleri: Görüşme, gözlem, soru sorma, arşiv, hazır bilgi vb. Araştırmanın duyurulması: Rapor, bildiri, makale yazım yöntemleri. Güvenilirlik ve geçerlilik problemi.
Koruma Projesi IV (Tarihi Çevre Koruma Projesi)
İstanbul veya Anadolu dan seçilen bir tarihi yerleşmenin mevcut durumunun çizim ve fotoğraflarla belgelenmesi; yerleşmeyle ilgili mekansal, işlevsel, demografik, tipolojik analizlerin yapılması; yerleşmenin korunması için gerekli basit onarım, restorasyon, yenileme, çağdaş ek gibi müdahale kararlarının alınması; boşluklara yeni yapı önerileri getirilmesi.
Koruma Projesi II
Korunması gerekli bir anıtın inşa edildiği dönemdeki halinin araştırılıp projelendirilmesi (restitüsyon); yapının zaman içerisinde geçirdiği değişimlerin belgelenmesi; temizleme, sağlamlaştırma, yenileme ve benzeri koruma tekniklerinin anıta uygulanabilirliğinin irdelenmesi; onarıma esas olacak restorasyon projesinin hazırlanması.
Mimari Rölöve Yöntemleri
Mimari rölöve yöntemleri; geleneksel rölöve yöntemleri ile konvansiyel ölçme araçlarının hatırlatılması; tek ve toplu yapı rölövelerinde geleneksel yöntemlerle plan, kesit ve görünüşlerin çıkartılması; aletli rölöve yöntemleri ile optik ve elektronik rölöve aletlerinin tanıtılması; tek ve toplu yapılarda, arkeolojik alanlarda aletli rölöve ile plan, kesit ve görünüşlerin çıkartılması; açı ve uzaklık ölçmelerinin değerlendirilmesi, koordinat hesapları; mimari düzeyde poligon bilgisi ve rölövede uygulanması; teodolit ve "total station" ile yükseklik ölçümleri; ulaşılamayan noktaların koordinat hesapları; yeterli düzeyde geometri, trigonometri ve koordinat bilgisi.
Koruma Teknik ve Yöntemleri
Restorasyon uygulamaları, uluslar arası tüzükler ve Türkiye'de geçerli olan yasa ve yönetmelikler çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. Venedik Tüzüğü'nün koruma teknikleri konusundaki yöneltici maddelerinin ışığında uygun teknik seçimi ve kullanılabilecek teknollojiler tanıtılmakta ve tartışılmaktadır. Anıtları incelemek ve hasarları saptayabilmek için kullanılan yeni teknolojiler; sağlamlaştırma, bütünleme, yenileme, yeniden yapma, temizleme, taşıma yöntemleri yurdumuzdan ve dünyadan seçilen örneklerle irdelenmektedir. Türkiye'nin zengin arkeolojik mirasının korunması da özel bir alan olarak ele alınmaktadır. Dünyadan ve Türkiye'den seçilen Dünya Mirası sitlerinden örneklerle arkeolojik restorasyonlarda kullanılan geleneksel ve yeni teknikler, yaklaşımlar irdelenmektedir. Ders kapsamında öğrencilerden bir uygulamayı yayınlardan ve uygulamayı yapan teknik sorumlularla görüşerek ayrıntılı olarak incelemeleri ve çağdaş koruma ilkelerine göre değerlendirmeleri istenmektedir.
Koruma Kuramı
Tarihi çevre ve anıt korumanın tarihsel evrimi; endüstri devrimi sonrası ilk duyarlılıklar ve 19. Yüzyıl sonu koruma kültleri; konservasyon ve stilistik rekompozisyon; onarım adına yıkım ve anti restorasyon kuramı; 20. Yüzyıl başı koruma kuramı, analitik yaklaşım; belgeleme ve malzeme; strüktür analizlerinin önemi; 20. Yüzyılın ilk yarısındaki kabuller, toplantıların sonuç bildirgeleri ve Venedik Tüzüğü; Amsterdam Bildirgesi ve çevre koruma ilkeleri; Lozan ve arkeolojik korumanın ilkeleri; 20. yüzyıl sonu koruma kültü; otantiklik; değişen ölçütler ve mimari korumada otantiklik; Bergen ve Nara Konferansları; yeniden kullanım.
Anıtlarda Yeniden Yapım Sorunları
Anıtlarda deprem, yangın, savaş ve sosyo-politik, kültürel, dinsel değişimlerin neden olduğu tahribat; rekonstrüksiyon (yeniden yapma) kavramı; yeniden yapımda amaç, gerekçe, uygulanma koşulları ve yöntemleri; kentsel belleğin korunması, çevre bütünlüğünün korunması, toplumsal kimlik kaygıları, turizm ve rant hedefleri; anıtın tarihi belge değeri, mimari ve simge değeri; yeniden yapımda restitüsyon problemleri; yeniden yapılan anıtın özgünlük sorunları, yeniden yapımda kullanılacak malzeme ve yapım teknolojisinin tartışılması; uluslar arası yaklaşım, ilkeler, tüzükler; ülkemizdeki durum, ilgili yasa ve ilke kararları; dünyadan ve Türkiye'den uygulama örneklerinin irdelenmesi.
Traditional Building Types and Potentialities for their Re-Use (Geleneksel Yapı Tipleri ve Yeniden Kullanım Olasılıkları)
İşlevsel eskime birçok tarihi yapı türü için geçerli olan bir olgudur. Sosyal ve teknik değişiklikler nedeniyle işlevini yitirmiş olan dini yapılar (tekkeler, kiliseler, sinagoglar), eğitim yapıları (medreseler, sıbyan mektepleri), askeri yapılar (kaleler, kışlalar), sağlık yapıları (darüşşifalar, kaplıcalar), ticaret yapıları (hanlar, bedestenler), konaklama yapıları (kervansaraylar), hamamlar vd. ait tipolojik ve korunması gerekli özellikler tanıtılmakta, yeniden kullanımları, çağdaş yaşama uyarlanmalarıyla ilgili örnekler irdelenmektedir. Her öğrenciden bir yeniden kullanım uygulamasını ele alarak onun olumlu ve olumsuz yönlerini değerlendirmesi, olumsuzlukları değiştirecek uygun çözüm önerileri geliştirmesi istenmektedir.
Korumanın Yasal, Toplumsal ve Ekonomik Çerçevesi
Türkiye de halen yürürlükte olan korumayla ilgili yasalar, yönetmelikler, ilke kararları; korumayla ilgili örgütler ve sorumluluk alanları; yabancı ülkelerden örneklerle karşılaştırılma; korunması gerekli tarihi çevrelerin sosyal yapı özellikleri; bu özelliklerin incelenmesi konusundaki yaklaşımlar; fiziksel yapı - sosyal yapı etkileşimi; yabancı ülkelerde kullanıcının koruma çalışmalarına katılımı konusunda örnekler; Türkiye de koruma çalışmalarına ekonomik katkılar, yardım türleri, işleyişlerindeki aksaklıklar, yeni öneriler; koruma çalışmalarında başarılı sonuçlar alan ülkelerden örneklerin konuya yaklaşımları üzerinde irdelemeler.
Geleneksel Konutlarda Koruma Sorunları
Anadolu'da konut mimarisinin gelişimi; Coğrafi bölgelere göre konut tiplerinin dağılımı; Geleneksel konutların kent dokusu içerisindeki yeri; Geleneksel konutların oluşumuna etken olan sosyal, kültürel ve ekonomik koşullar; Geleneksel konutların plan tipolojisi, malzeme ve mekan özellikleri; Farklı konut tiplerine göre belirlenecek koruma ilkeleri; Geleneksel konutlarda malzeme, planimetri, dekorasyon ve benzeri özelliklere göre alınacak müdahale kararları; Geleneksel konutlarda malzeme, mekan ve plan özgünlüğünün önemi; Türkiye'den çeşitli geleneksel konut koruma örneklerinin tartışılması.
Endüstri Arkeolojisi
Endüstri arkeolojisinin tanımı, kapsamı ve amaçları; endüstri arkeolojisi ile teknoloji tarihinin ilişkisi; endüstri arkeolojisi verilerinin toplanması ve değerlendirilmesi; endüstri arkeolojisi anıtlarının ve ilgili üretim süreçlerinin belgelenmesi; Türkiye'de endüstri arkeolojisinin özgül sorunları; endüstri-öncesi dönemin üretim teknolojileri ve tesisleri; erken endüstri dönemi anıtlarının özellikleri, korunmaları ve yeniden işlevlendirilmeleri; konuyla ilgili uluslar arası örgütler ve kurumlar; örnek durumlar, çözümler ve irdelenmeleri
Türkiye`de ve Dünyada Tarihi Çevre Koruma
Türkiye deki tarihi çevrelerin genel ve bölgesel özellikleri; bu özelliklerin belirli örnekler üzerinde incelenmesi; tarihi çevre koruma çalışması yapılmış yerleşmelerden seçilen örneklerde yapılan uygulamaların tartışılması; yabancı ülkelerden, Bologna, Roma, Paris/Le Marais gibi başarılı kent koruma örneklerinin irdelenmesi.
Architect Sinan as Masterbuilder and Engineer (Mimar Sinan: (Yapı Ustası ve Mühendis))
Mimar Sinan'ın cağdaşı belgeler onun yaşamı ve etkinliği hakkında ayrıntılı bilgiler sunmaktadır. Bu belgelerden hareket ederek, tasarladığı büyük açıklıklı camiler, günümüze ulaşan yapı tipleri, dönemin yapım teknikleri ve malzemeleri ele alınmaktadır. Mimar Sinan'ın aynı zamanda bir mühendis gibi calışmasının ürünü olan tasarımları depreme dayanıklı strüktürlerdir. Sultanlar için yaptığı camilerin güçlü destekleme sistemleri, vadileri aşan su kemerleri ve nehirler, göller üzerinde yaptığı köprüler incelenerek, 16. yy. yapım teknolojisinin değişik yönleri irdelenmektedir. Duvar örgüleri, tonozlar, örtüler vd. yapı ögelerini oluşturan yapım teknikleri, restorasyonların bilinçli ve doğru yapılabilmesi için yakından tanınması gerekli ayrıntılardır. Ders kapsamında her ögrenciye Mimar Sinan eserlerini yakından incelemeye yönelik dönem ödevi verilmektedir.
Yeniden Kullanım ve Canlandırma Örnekleri
Dünyadaki mimari mirasın yeniden kullanımı ve canlandırılması örneklerinin incelenmesi; benzer sorunlara çözümler bulmak amacıyla Türkiye deki mimari miras ile diğer ülkeler arasındaki benzerliklerin araştırılması; mimari mirasın yeniden işlevlendirilmesi için ulusal ve uluslararası ilkeler belirlenmesi ve yöntem geliştirilmesi.
Osmanlı Mimarlığında Yapım Teknikleri
Osmanlı yapı üretim etkinliğine karar verme, tasarlama, projelendirme, aplikasyon aşamalarından başlayarak, yapının kullanıma hazır hale getirilmesine dek uzanan alanlara genel bir bakış. Osmanlı yapım pratikleri üzerinde ayrıntılı araştırma için başvurulacak kaynakların tanıtımı; kaynak analizi ve arşiv araştırması alanına giriş. Ele alınacak konular: Planlama ve projelendirme teknikleri, temeller, duvar örgü sistemleri, topoğrafik ölçüm yöntemleri, metal donatı ögeleri ve sistemleri, üstyapı ögeleri ve yapım yöntemleri, kalıplar ve inşaat iskeleleri, ahşap konstürksiyon, bitirici ögeler ve uygulanmaları. Osmanlı yapım geleneğinin paralel ve öncül diğer modernöncesi pratiklerle ilişkisi.
World Experience in Restoration (Dünyadaki Restorasyon Uygulamalarına Bir Bakış )
Çeşitli ülkelerin restorasyon pratiklerine ve yapı onarımları alanının örgütlenmesine genel bir bakış; Restorasyon konusundaki uluslararası buluşmalar; Seçilmiş kimi ülkelerde (Avrupa, Asya, Amerika ve Afrika ülkeleri) yapı restorasyonlarının niteliği; Çeşitli teknik ve yöntemlerin tanıtılması; Ülkelere/kültürlere özgü yaklaşımlar; Anıtsal restorasyon örnekleri; Geleneksel teknikler ve ileri teknoloji uygulamaları; Case-study'ler; İngilizce restorasyon terminolojisi.
Anadolu Kent Tarihi
Anadolu kentlerinin tarihsel gelişimi; örnek tarihi kent dokularının incelemesi; Anadolu kentlerinde karşılaşılan geleneksel yapı tiplerinin tipolojik analizi; Anadolu kentlerinin yönetim yapısı; Anadolu kentlerinde sosyal doku, ekonomik kaynaklar, zenaatlar; Osmanlı devri şeriyye sicilleri, tapu kayıtları gibi yazılı kaynaklarının analizi; kent haritası, gravür vb. çizili kaynakların mimarlık tarihi açısından yorumlanması; kaynakların değerlendirilmesiyle kent gelişiminin tesbiti; Anadolu kentinde koruma sorunları.
Laboratory Training for Architectural Conservators (Korumacı Mimarlar İçin Laboratuar Eğitimi)
Bu dersin amacı mimari koruma uzmanlarına koruma harçlarının kompozisyonlarının belirlenmesi konusunda önbilgiler vermek ve gerekli laboratuar deneyimini elde etmelerini sağlamaktır. Ders kapsamında hem teorik bilgi aktarımı hem de deneysel çalışmalar birlikte yer almaktadır. Bu ders kapsamında yer alan deneysel çalışmalar arasında mimari yüzeylerden örnek alınması ve bunların ölçümü, gözenekli yapı malzemelerinin fiziksel ve mekanik niteliklerinin belirlenmesi, tuzların hareketi, tuz kristallenme çevrimleri, suda çözünebilen tuzlerın niteliksel analizi, geleneksel harç ve sıvaların karakterizasyonu, onarım harçları için karışım tasarımları, yapı taşlarının temizlenmesi ve bozulmuş taşların sağlamlaştırılması sayılabilir.
Mimarlıkta Fotogrametrik Ölçmeler
Mimari rölöveler ve yöntemleri; düşeye çevirme; foto plan; kazı yerinin veya arkeolojik sitin rölövesi; sanat eserlerinin rölövesi; tarihsel merkezlerin ve sitlerin araştırılması, korunmasında fotogrametrinin uygulanması; plan ve kesitlerin çıkarılması; tarihsel merkezin sayısal analizi; tarihsel anıtların belgelenmesi; anıtların fotogrametrik belgelenmesinde pratik problemler; bir mimarlık cisminin örneği altında klasik fotogrametride dijital olarak resim üzerinde çalışmalar; fotogrametrik teknikler yardımı ile küresel depoların ölçülmesi; tek resmin ölçülmesinde sayısal olanaklar; fotogrametride incelik, ekonomi ve pratik tatbikat; mimarlık fotogrametrisinde, endüstri yapılarında uygulama örnekleri; deformasyon; deplasman; yapı ölçmeleri için standartlar ve metodoloji; mimarlık fotogrametrisinde optimizasyon.
Restorasyon ve İnşaat Mühendisliği
Yığma kargir yapı malzemeleri ve elemanları, yığma kargir duvarların çeşitli mukavemet halleri altında davranışı; mevcut yığma kargir yapılarda bozulmaların tanısı ve değerlendirilmesi; yığma kargir yapıların onarımı ve kuvvetlendirilmesi ve bu amaçla oluşturalabilecek modeller; çok tabakalı yığma kargir duvarlar; kargir kemer, tonoz ve kubbeler; kargir yapılarda restorasyon uygulamalarından örnekler; demir ve çelik yapılar; ahşap yapılar; zemin ve temel sorunları.
Geleneksel Yapı Malzemeleri
Tarihsel dönemler boyunca kullanılan taş ve pişmiş toprak ürünlerinin türleri sınıflandırılması, hammadde işleme ve şekillendirme teknikleri, Bu malzemelerin kullanıldığı yapılarda gözlenen alterasyon çeşitleri ve gelişim mekanizmaları, taş hastalıklarını belirleme yöntemleri, sağlamlaştırma, koruma ve fiksanyon yöntemleri.
