Siyaset Bilimi Doktora Programı
Programa kayıt hakkı kazanan ve kaydını yaptıran öğrencinin Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Sınav Yönetmeliği'nde belirtilen süre koşulları geçerli olmak üzere en az 27+2 (9 ders + 1 seminer) kredilik dersten başarılı olması beklenir. Derslerini başarıyla tamamlayan öğrencinin yönetmelikte öngörülen süre içerisinde ‘Yeterlilik Sınavını (yazılı ve sözlü) başardıktan sonra bir tez önerisi vermesi ve önerisini savunması gerekir. Önerisi uygun bulunan öğrenci danışmanı eşliğinde tezini yazar ve bir tez savunma sınavında savunur. Onaylanmış bir jüri tarafından, tez savunma sınavında oy çokluğu ve/veya birliği ile başarılı olan öğrenci mezun olur ve ilgili programdan Doktora Diploması almaya hak kazanır.
DERS İÇERİKLERİ
KAY 700 ÖZEL KONULAR
Başarılı bir Doktora tezi yazmaktır.
KAY 721 ÇAĞDAŞ SİYASET KURAMI
Bu dersin amacı, 20. yüzyıl siyaset kuramının, gelişimi açısından belirleyici öneme sahip, okul, düşünce insanları ve kavramlar (devlet, demokrasi, sivil toplum, eşitlik, özgürlük, adalet, emek vb.) çerçevesinde incelenmesidir. Ders kapsamında, modern siyaset kuramı, temel olarak, Marksist ve Liberal yaklaşımlar çerçevesinde ele alınacaktır. Ayrıca, post-modern yaklaşımın modern siyaset kuramına etkileri, eleştirileri ve sağlamış olduğu açılımlar üzerinde yoğunlaşılacaktır.
KAY 722 İLERİ ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ
Dersin amacı, bilimsel bir araştırmanın başından sonuna kadar nasıl gerçekleştirilebileceğini uygulamalı ve ileri düzeyde araştırma tekniklerine dayanarak öğretmektir. Bu çerçevede özellikle araştırma sürecine ilişkin şu alt başlıklara yer verilecektir: araştırma önerisi hazırlama, araştırma problemini oluşturma, araştırma planı oluşturma, araştırma evren ve örneklemi tespiti, veri toplama araçları: gözlem, mülakat, anket ve ikincil veriler teknikleri, araştırmada etik değerler, veri analizi ve bulguların sunuluşu, araştırma raporunu yazma, alıntı kullanma ve kaynak gösterme.
KAY 723 SEMİNER
Bu ders kapsamında, öncelikle, doktora öğrencilerinin sosyal bilimlerde yöntembilim konusundaki okuma ve tartışmaları yaparak kendi bilgi birikim ve donanımlarını geliştirmeleri amaçlanmaktadır. Daha sonra, öğrencilerin doktora tez çalışması yapacakları konu ile ilgili alt bir alanda bir araştırma yapmaları ve bunu dönem sonunda sınıf içinde sunmaları, sundukları çalışmalarını yazılı bir akademik makale biçimine dönüştürmeleri beklenmektedir.
KAY 724 ÖRGÜT KURAMLARI VE BÜROKRASİ
Bu ders, örgütlerin neden bir çalışma alanı olarak ortaya çıktığını ele almakta, örgüt kuramlarını kapalı ve açık sistem anlayışı içerisinde sosyo-psikolojik, yapısal ve ekolojik düzeylerde sunmaya çalışmaktadır. Ayrıca, günümüz devlet bürokrasisini, klasik yaklaşım çerçevesinde, Weber’in ideal bürokrasi modeli ve Weber sonrası bürokrasi kuramları ile karşılaştırmalı olarak değerlendirmektedir.
KAY 710 SİYASET VE MEDYA
Bu dersin amacı, şu alt başlıklar konusunda öğrencilerin bilgi birikimi ve analiz yeteneklerini geliştirmektir: İletişim ve kitle iletişimi; kitle iletişim teorileri; medya, toplum ve siyasal sistem; siyasal propaganda; reklam ve siyasal reklam; siyasal tanıtım ve pazarlama; Türkiye’de siyaset ve
medya ilişkileri: örnek olay incelemeleri.
KAY 725 KÜRESELLEŞME VE DEMOKRASİ
Bu derste, temel tartışma konuları şu başlıklar altında ele alınmaktadır: Küreselleşme; küreselleşmede “yeni” olan; ulus devletin geleceği; küreselleşme karşısında demokrasinin yönelimleri; küreselleşme bağlamında ortaya çıkan post-demokrasinin, demokrasi kuramına katkıları; alternatif küreselleşmeciler’in düşünceleri.
KAY 726 LİBERTERYENİZM OKUMALARI
Siyaset felsefesinde liberteryenizmin yeri; liberteryenizm, özgürlük ve klasik liberalizm; liberteryenizmin iki ilkesi: öz-mülkiyet ve saldırmazlık aksiyomu; liberteryenizm ve eşitlik; liberteryenizm ve devlet; liberteryenizm ve piyasa; liberteryenizm ve doğal hukuk; sözleşmeci liberteryenizm; faydacı liberteryenizm, çok-merkezli hukuk ve liberteryenizm. Bu konularla ilgili seçme metinlerin okunup tartışılması.
KAY 727 TÜRKİYE’DE SİYASAL DÜŞÜNCE
Bu dersin amacı, Türkiye’de siyasal düşüncenin temel problematiklerine ve bu çerçevede ele alınan merkezi siyasal kategorilere ilişkin bir okuma yapmaktır. Muhafazakar, Liberal, Sol, İslamcı ve Kemalist düşünce gelenekleri, tarihsel ve karşılaştırmalı bir perspektifle ele alınacaktır. Söz konusu geleneklerin önde gelen temsilcilerinin temel eserleri derinlemesine incelenecektir.
KAY 728 TÜRK MODERNLEŞMESİ VE KADIN
Bu dersin amacı Türkiye’de Tanzimat’tan günümüze feminist duruşun izlerinin sürülebileceği düşünsel çabaların tarihsel bir perspektifle incelenmesi ve değerlendirilmesidir. Modernleşmenin Türkiye coğrafyasına özgü ikilemlerinin bu çabalara hangi sorunsallar temelinde yansıdığı ve farklı siyasal konumlarda hangi kavramsal çerçevelere referansla ifade bulduğu ders kapsamında yanıt aranacak ana sorulardır. Bu sorulara yanıt ararken, feminizmin gerek pratik ve gerekse düşünsel anlamda Batı’da izlediği yol da karşılaştırmalı bir analizi olanaklı kıldığı ölçüde ele alınacaktır.
KAY 729 ANAYASA TEORİSİ
Bu ders kapsamında ele alınacak temel konu ve tartışmalar şunlardır: Anayasacılığın anlamı; anayasacılık düşüncesinin hukuk ve siyaset teorisindeki yeri; anayasa hareketlerinin düşünce temelleri ve tarihsel arka planı; anayasal iktisat; anayasal devletin kurumsal gerekleri (hukukun üstünlüğü, insan hakları, kuvvetler ayrılığı, yazılı ve katı anayasa); anayasaların yapısı ve özellikleri; anayasaların yapılması ve değiştirilmesi; anayasacılık ve demokrasi ilişkisi; anayasa mahkemelerinin anayasal demokratik sistemdeki yeri ve işlevi; yeni demokrasilerde anayasal tercihler.
KAY 730 ENERJİ POLİTİKALARI
Bu dersin ana amacı, son yıllarda giderek önemi artan ve uluslararası politika ve ilişkilerde ana konulardan bir haline gelen enerji politikalarını tartışmak ve incelemektir. Özellikle küreselleşme çağında, enerji kaynakları, enerji iletim koridorları, bunlardan etkilenen ve yararlanan ülkeler ve bu ülkelerin siyasal yapılarının etkilenme biçimi ve enerjinin küresel ve ulusal politikalar üzerindeki yeri ve önemi gibi konular ileri düzeyde analiz edilmeye çalışılacaktır.
KAY 731 SOSYALİZM OKUMALARI
Bu derste, ütopik sosyalizm’den post-yapısalcı Marksist yaklaşımlara ve güncel sosyalizm tartışmalarına değin geniş bir kapsamda sosyalizm düşüncesi irdelenecektir. Önemli sosyalist düşünürlerin metinleri üzerinden yürütülecek olan derste, katılımcıların sosyalizm düşüncesine tarihsel perspektiften bakabilmeleri ve sosyalizmin tarihsel süreç içerisinde geçirdiği değişim ve dönüşümü analiz edebilmeleri amacını taşımaktadır.
KAY 733 SİYASAL ŞİDDET VE TERÖRİZM
Bu dersin amacı, şu alt başlıklar konusunda öğrencilerin bilgi birikimi ve analiz yeteneklerini geliştirmektir: Şiddet: kavramsal analiz, siyasal şiddet, mafya suçları, ve Türkiye ve şiddet. Terör, terörizm, terörist ve terör örgütleri: kavramsal analiz, ideoloji ve terör ilişkisi. Terör türleri: devlet terörü ve devlete karşı terör, terör ve uluslararası görünüm, terörizm ve kitle iletişim araçları, şiddet ve terör ile mücadele ve gelecek.
KAY 734 GÜVENLİK ÇALIŞMALARI
Bu dersin ana amacı, günümüzde giderek büyük bir önem arz eden güvenlik konusunu inter-disipliner bir yaklaşım ile incelemek, tartışmak ve analiz etmektir. Bilindiği üzere, özellikle iç ve dış güvenlik olarak karşımıza çıkan konu, blokların yok olduğu, soğuk savaşın sona erdiği ve tek kutupluluğa doğru gidişin yaşandığı küreselleşme çağında, yeni dünya düzeni arayışı çerçevesinde, tüm toplumları ilgilendiren hem ulusal ve hem de uluslararası öneme sahip bir konudur. Bu çerçevede özellikle güvenlik kavramı, iç-dış güvenlik, güvenlik politika ve stratejileri, güvenlik güçleri ve fonksiyonları ile güvenlik olgusu çerçevesinde vatandaş ve devlet ilişkileri üzerinde durulacaktır.
KAY 735 KİMLİK POLİTİKASI
Etnisite konusunda teorik yaklaşımlar; etnisite ve kültür ilişkisi; etnisite, millet ve milliyetçilik ilişkisi; kimlik tartışmaları; “biz” ve “öteki” farklılaşması; modernleşme ve kimlik ifadesine etkileri; güncel küresel gelişmeler ve kimlik; kültürel kimlik; kültürel farklılık ve çok kültürlülük konusunda yaklaşımlar; farklı etnik milliyetçilik hareketlerinin (örn. IRA, BASK vb.) incelenmesi.
KAY 736 HOŞGÖRÜ VE DEMOKRASİ
Dersin Tanımı: Bu dersin kapsamı içerside şu konular incelenecektir: Hoşgörü kavramının tarihsel olarak ortaya çıkışını hazırlayan koşullar; hoşgörünün anlamı ve sınırları; hoşgörü paradoksu; hoşgörünün farklı meşrulaştırmaları; hoşgörünün özgürlük, özerklik, eşitlik ve adalet gibi diğer siyaset felsefesi kavramlarıyla olan ilişkisi; hoşgörünün farklı demokrasi anlayışlarıyla (liberal demokrasi, müzakereci demokrasi, radikal demokrasi, vs.) ilişkisi.
KAY 737 EDEBİ METİNLERİNDE TÜRK MODERNLEŞMESİ
Bu dersin amacı edebi metinlerin, Türk modernleşmesinin kendine özgü temalarının çözümlenmesi /anlamlandırılması açısından incelenmesidir. Ders, Türk modernleşmesinin edebi metinlerdeki temsiline ilişkin yapılacak okumalardan oluşmaktadır. Ele alınacak edebi metiler ağırlıklı olarak romanlarla sınırlandırılmıştır. Geç 19.yüzyıldan günümüze uzanan süreçte, Türk romanı ve romancılar modernleşme sorunsalına yaklaşımları temelinde örneklerle ele alınacaktır.
KAY 738 DİN VE SİYASET
Din konusunda teorik yaklaşımlar; dinin fonksiyonları; din ve siyaset ilişkisi; laiklik ve sekülerism tartışmaları; modernleşme ve sosyal gelişme kuramlarına göre din kurumunun geleceği tartışmaları; güncel küresel gelişmeler ve bir kimlik olarak dinin yükselişi; din ve milliyetçilik kesişme süreci; “Medeniyetler Çatışması” tartışmaları; Batı ve İslam kimliği karşılaşma süreci konusundaki tartışmalar; Siyasal İslam’ın yükselişi
KAY 739 BARIŞ ÇALIŞMALARI
Bu ders kapsamında şu alt konulara yer verilecektir: Savaş ve barış: Kavramsal analiz. Savaş ve barışların siyaset, uluslararası ilişki ve dengeler üzerindeki etkileri ile sosyo-politik analizi. Küreselleşme çağında savaş ve barışlar, bunları etkileyen iç ve dış dinamikler, vb.
KAY 740 NUTUK OKUMALARI
1927 yılında Mustafa Kemal Atatürk tarafından kaleme alınan ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Büyük Salonu’nda okunan Nutuk, Türk siyasi hayatının temel metinlerinden birisidir. Nutuk, Türk erken dönem Türk siyasi hayatına yön veren insanların hikâyeleri ile ilgilidir. Bu derste de, Nutuk’tan hareket edilerek Kurtuluş Savaşı ve Erken Cumhuriyet dönemi tartışılacaktır.
KAY 741 İNSAN HAKLARI KURAMI
Bu ders kapsamında ele alınacak temel konu ve tartışmalar şunlardır: Haklar teorisi açısından insan hakları; insan haklarının felsefi temelleri; doğal hukuk ve doğal haklar; özgürlük ve insan hakları; insan haklarının evrenselliği; insan haklarının özellikleri; insan hakları ve temel haklar; insan hakları ve kolektif haklar; insan hakları açısından sosyal ve ekonomik haklar; kültürel kimlik hakkı ve çokkültürcülük; azınlık hakları; insan hakları ortak hukukuna doğru.
KAY 742 KÜLTÜR ÇALIŞMALARI
Bu derste, kültür çalışmalarının kapsamı içinde ele alınan kitle iletişim araçlarının işlevleri, alt kültürlerin ve popüler kültürün toplumsal kültüre etkileri, etnisite ve çok kültürlülük teorileri değerlendirilecek; kültürel kimlik, çoğunluk ve azınlık kültürlerine dair söylemlerin irdelenmesine ışık tutulacaktır. Ayrıca, kültürel çalışma alanının kapsamı; kimlik kültür ilişkisi, medya kültür ilişkisi, dil kültür ilişkisi ve popüler kültür gibi konulara değinilecektir.
KAY 743 TÜRKİYE’DE GÜNCEL SİYASAL TARTIŞMALAR
Bu dersin amacı, günümüz Türkiye’sinde gündemi belirleyen siyasal tartışma eksenlerini/sorun alanlarını tarihsel gelişimlerine referansla irdelemektir. İslam’ın siyasallaşması ve laiklik; insan hakları ve azınlıklar; sol siyaset ve yeniden yapılanması tartışmaları; ordu-siyaset ilişkisi; cinsler arası eşitsizlik ve kadın hareketi; Avrupa Birliği ve demokratikleşme; Kıbrıs sorunu vb. ders kapsamında ele alınacak başlıca konu başlıklarıdır.
