- PROGRAMIN ADI
SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER ANA BİLİM DALI
- PROGRAMIN YÜRÜTÜCÜSÜ
Bilim Dalı Başkanı:
Anabilim Dalı Başkanı: Prof. Dr. Toktamış ATEŞ
- PROGRAMIN İLİŞKİLİ OLDUĞU BÖLÜM VE FAKÜLTE
SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER BÖLÜMÜ / İKTİSAT FAKÜLTESİ
Bölüm Başkanı:
Enstitü Müdürü: Prof. Dr. Şahin AKKAYA
- OKUTULAN DERSLER VE İÇERİKLERİ
1. Modern Toplumlarda Savaş ve Barış
Prof. Dr. Cemil OKTAY
Dersin İçeriği ve Amacı: Savaş ve barış, modern dünyadan çok daha öncesine dayanan pratikler olsa da, uluslararası ilişkilerde modern devlet sisteminin başlangıcı olarak kabul edilen Westphalia Antlaşması, savaşın ve barışın anlamında köklü bir değişikliğe sebep olmuştur. Diğer yandan modernite ve modern zihniyet, sanayileşmenin gücü ile birleşerek, savaşın niteliği, araçları, sebepleri, sonuçları hususlarında da büyük ölçüde belirleyici olmuştur. Derste, savaş ve barış kavramının tarihsel yolculuğunun yanı sıra, meşru savaş, dayatılmış barış, kolektif güvenlik ve barış, ateşkes, güçler dengesi, milliyetçilik gibi kavramların üzerinde durulacaktır
Kaynaklar:
Henry Kissinger, Amerika'nın dış politikaya ihtiyacı var mı?, Ankara : ODTÜ Geliştirme Vakfı , 2002.
Henry Kissinger, Diplomasi, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1998.
Eric Hobsbawm, Yeni Yüzyılın Eşiğinde, İstanbul: Yordam Yayınları, 2008.
Hannah Arendt, Şiddet Üzerine, İstanbul: İletişim Yayınevi, 1997.
Ernest Gellner, Uluslar ve Ulusçuluk, Istanbul: İnsan Yayınları, 1992.
2. Türk Modernleşmesi ve Modernleşme Hareketleri
Doç. Dr. Nuray MERT
Dersin İçeriği ve Amacı: Osmanlı İmparatorluğu'nun 19. yüzyıl itibariyle içine girdiği modernleşme süreci, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun ve kuruluş aşamasında edindiği yüzünü Batı'ya dönme düsturunun kökeni hakkında oldukça açıklayıcıdır. Cumhuriyetin kuruluşuyla bitmeyen, aksine aşamalar halinde günümüzde de devam eden modernleşme hareketleri, Türk siyasal yaşamının altında yatan temel dinamiklerden biri olmayı sürdürmektedir. Derste, modernleşme kavramı üzerinde durulacak, modernleşme teorilerine değinilecek ve düşünce akımları ekseninde imparatorluktan cumhuriyete geçiş sürecinin ayrıntıları incelenecektir.
Kaynaklar:
Bernard Lewis, Modern Türkiye'nin Doğuşu, Türk Tarih Kurumu, 2004.
Niyazi Berkes, Türkiye'de Çağdaşlaşma, İstanbul: Doğu Batı Yayınları, 1978.
Şerif Mardin, Jön Türkler'in Siyasi Fikirleri, İstanbul: İletişim Yayınları, 2000.
Şerif Mardin, Türk Modernleşmesi, İstanbul: İletişim Yayınları, 1991.
3. Türkiye Ekonomisi
L. Hilal AKGÜL
Dersin İçeriği ve Amacı: "Türkiye Ekonomisi" dersinin amacı, 1920'li yılların başından 1980'li yılların ilk yarısının sonuna kadar olan dönemde, Türkiye ekonomisinin yaşamış olduğu dönüşümü, ilgili dönemlerin siyasal, sosyal ve uluslararası iktisadi koşullarını da dikkate alarak, genel hatlarıyla incelemektir. Söz konusu incelemeyi yapabilmek için, Türkiye ekonomi tarihi sekiz alt döneme ayrılmıştır. Bu dönemler sırasıyla, liberal dönem (1923-1930), korumacı dönem (1930-1933), korumacı-devletçi dönem (1933-1939), II. Dünya Savaşı Dönemi (1939-1945), II.Dünya Savaşı dönemi sonrası (1945-1950), Demokrat Parti Dönemi (1950-1960), Planlı-denetimli dönem ve 1970'li yılların sonu (1960-1979), 1980'li yıllar (1980-1987) dönemleridir. Dersler bu dönemin kronolojik sırasıyla ele alınıp incelenmesi çerçevesinde yürütülecek ve her dönem için ilgili makro ekonomik verilerden yararlanılarak, genel bir değerlendirme yapılmasına çalışılacaktır.
Kaynaklar:
Sadun AREN, Ekonomi Dersleri, Ankara: İmge Kitabevi, 2007.
Korkut BORATAV, Türkiye İktisat Tarihi (1908-2005), Ankara: İmge Kitabevi, 2003.
J.K. GALBREITH, İktisat Tarihi, Ankara: Dost Kitabevi, 2004.
Gülten KAZGAN, Türkiye Ekonomisinde Krizler, İstanbul:Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2005.
4. Uluslararası Örgütler ve Sınır Aşan Sorunlar
Yard. Doç. Dr. Mehmet HASGÜLER
Dersin İçerik ve Amacı: Dersin amacı öğrencilere küresel ve ulus-üstü örgütlerle, bölgesel örgütlerin ve hükümet dışı uluslararası örgütlerin kuruluş ve işleyişleri hakkında genel özellikleri tanımlamak, sınıraşan küresel sorunlara ilişkin teknik ve siyasi nitelikli çözümleri tartışmaktır. Ders boyunca Filistin, Keşmir, Kore Savaşı, Afrika sorunları gibi bölgesel nitelikli ve silahsızlanma, göç, insan hakları, çevre ve sürdürülebilir kalkınma gibi genel nitelikli sorunlar ele alınacaktır.
Kaynaklar:
Mehmet Hasgüler ve Mehmet Uludağ,
Devletlerarası ve Hükümetler-dışı Uluslararası Örgütler: Tarihçe,Organlar, Belgeler, Politikalar, Güncellenmiş 3. Baskı, İstanbul: Alfa Yayınları, 2007.
5. Bilgi Kuramları ve Sosyal Bilimlerde Yöntem
Doç Dr. Atilla ERDEMLİ
Dersin İçerik ve Amacı:
Dersin amacı öğrenciye bilim felsefesinin temel yaklaşım ve sorunlarını tartıştırmaktır. Bu bağlamda, hermeneutics (Yorumsama metodu), fenomenoloji gibi çağdaş felsefe akımlarının özellikleri epistemolojik açıdan incelenecektir. Hans Georg Gadamer, Karl Popper, Imre Lakatos, Alasdair MacIntyre gibi söz konusu akımların düşünürlerinin sosyal bilimlere kavramsal ve yöntemsel katkısı irdelenecektir.
Kaynaklar:
Brian Fay,
Çağdaş Sosyal Bilimler Felsefesi, İstanbul, Ayrıntı Yayınları, 2001.
Susan Hekman,
Bilgi Sosyolojisi ve Hermeneutik, İstanbul, Paradigma Yayınları, 1999.
Karl Raimond Popper,
Conjectures and Refutations, Routledge, 2002.
6. Uluslararası Ekonomik ve Politik Sorunlar
Doç. Dr. Levent ÜRER
Dersin İçerik ve Amacı:
Dersin amacı iktisat bilimi ile toplumsal ilişkiler arasında var olan etkileşimleri anlamlandırmak üzerinedir. Katılımcılarda ulusal, uluslararası ekonomik teknik değişim ve dönüşümlerin ekonomik ve sosyal tabanını sorgulamak amaçlanmaktadır. Ders ulusal ve uluslararası ekonomik ve siyasal gelişmeleri biçimlendiren sosyal gelişmeleri, "değişimleri" sorgulayarak, tarihte yaşanmış örnekleri ile devrinin çözüm yöntemlerini analiz etmeyi hedeflemektedir.
Kaynaklar:
Barrington MOORE,
Diktatörlüğün ve Demokrasinin Toplumsal Kökenleri, V Yayınları
Cemil OKTAY,
Siyasal Sistem ve Bürokrasi, İstanbul, Der Yayınları, 1997.
Charles Keith MAISELS,
Uygarlığın Doğuşu, İstanbul, İmge Kitabevi, ,1999.
Halil SEYİDOĞLU,
Uluslararası İktisat, Teori Politika ve Uygulamalar, İstanbul, Güzem Yayınları, 2001.
Çok Yazarlı,
Sınır Tanımayan Sorunlar, Uluslar arası İlişkilerde; Güç, Yurttaşlık, İnsan Hakları, Toplumsal Cinsiyet, İstanbul, Bağlam Yayınları, 2003.
Thomas FAİST,
Ulusaşırı Göç ve Ulusaşırı Toplumsal Alanlar, İstanbul, Bağlam Yayınları, 2003.
7. Türkiye�de Siyasal Yaşam
Prof. Dr. Nevin Yurdsever ATEŞ
Dersin Amacı ve İçeriği
Bu ders, Türkiye Cumhuriyet tarihinin bir labratuarı olarak gördüğümüz II. Meşrutiyet2ten (1908) günümüze kadar olan dönemi kapsamaktadır. I. Meşrutiyetin (1876) ilanı düşünüldüğünde, parlamento geleneği yüzyılın çok üzerinde olan, durağan görünmesine rağmen sürekli ve hızlı değişim gösteren Türk Siyasal Yaşamı, 1900'lerden 2000leree on yıllık dönemler halinde işlenecektir. Bir başka deyişle, söz konusu dönemler üzerinden ülke tarihinin analizleri ve yorumları incelenecektir.
Okumalar:
Tarık Zafer Tunaya, Türkiye'de Siyasal Partiler; İletişim Yayınları
Ahmad, Feroz; The Making of Modern Turkey, Routledge, London 2000
Ahmad, Feroz; The Turkish Experiment in Democracy 1950-1975 , Westview Press,
Colorado 1977
Ahmet Tonak-Irvin C: Schick (ed); Turkey in Transition-New Perspectives , Oxford
University pres, Oxford 1987
Tevfik Çavdar, Türkiye'nin Demokrasi Tarihi, İmge Kitapevi, İstanbul, 2004
8. Post-Demokrasi
Yard. Doç. Dr. İrfan ÇİFTÇİ & Yard. Doç. Dr. Hikmet KIRIK
Dersin Amacı ve İçeriği: Bu dersin amacı son yirmi yıldır demokrasi cephesinde yaşanan ancak pek dillendirilmeyen karışıklık halinin yine demokrasi cephesinden ve demokratik kültüre yeni katılan aktörleri dikkate alarak disiplinlerarası bir yaklaşımla eleştirel okumasını yapmaktır. Başka bir deyişle; yirmibirinci yüzyıl toplumlarının modernizm sonrası ve kapitalizm sonrası aşamaya geçtikleri veri olarak alındığında demokrasiyi bir sorunsal olarak da değerlendiren farklı yaklaşımlarla demokraside yeni teorik açılım alanları araştırılacak ve yeni uygulamalar incelenecektir.
Kaynakça
Demokratik Retoriğin Eleştirisi, Luciano Canfora, Dost Kitabevi Yayınları
Küreselleşme ve Demokrasi Krizi, Taner Timur, İmge Kitabevi Yayınları
Devlet İnşası, Francis Fukuyama, Remzi Kitabevi
Demokrasinin Sonu, Jean Marie Guehenno, Dost Kitabevi
21.Yüzyılda Din Sorunu, Georges Corm
Şeyleşme,Timoty Bewes, Metis Yayınları
Siyasalın Kıyısında, Jaques Raciere, Metis Yayınları
Demokratik Teoriye Giriş, H.B.Mayo, A.Ü.S.B.
Demokrasi Nedir? Alain Touraine, YKY
Demokrasi-Toktamış Ateş, Ümit Yayıncılık
Küreselleşme Demokrasi ve Terörizm, Eric Hobsbwm, Agora Kitaplığı
İslam'ın Yenilikçileri-R.İhsan Eliaçık, Söylem Yayınları
Kamuoyu, İletişim ve Demokrasi, Alev Bektaş, Bağlam Yayınları
Batı Demokrasilerinde Klasik Kamu Özgürlüklerinin Gelişmesi Alanında Görülen
Düşük Yoğunluklu Demokrasi, S.Amin-Chomsky-Anre Gunter Frank, Alan Yayıncılık
